Για άλλη μια φορά η συμμετοχή των ειδικών σχολείων στις απεργιακές κινητοποιήσεις ήταν ισχνή. Για άλλη μια φορά η αναπηρία τέθηκε εκτός των συλλογικών δράσεων με αποτέλεσμα το χάσμα ανάμεσα στο γενικό και το ειδικό σχολείο να μεγαλώνει.
Η απαίτηση κοινής λογικής «οι ανάπηροι μαθητές θέλουν το ειδικό σχολείο τους ανοιχτό» υπερκέρασε και υποβίβασε τα αιτήματα για ένα καλύτερο εκπαιδευτικό σύστημα. Η στερεοτυπική αυτή απαίτηση δημιουργεί την εντύπωση ότι η ύπαρξη και μόνο των ειδικών σχολείων είναι μια ικανή και επαρκής συνθήκη αναφορικά με τις ανάγκες των ανάπηρων μαθητών, ενώ στην πραγματικότητα η πλειονότητα των εργαζομένων στον χώρο της ειδικής εκπαίδευσης, ποντάροντας στη σιωπή της νοητικής υστέρησης, παρουσιάζεται στα μάτια της κοινωνίας ως μια ομάδα σκληρά εργαζομένων, η οποία δεν απεργεί για να μην χαθεί έστω και μια μέρα φοίτησης των μαθητών «που δεν έχουν άλλη διέξοδο παρά μόνο τα ειδικά σχολεία». Με αυτόν τον τρόπο η αναπηρία απομονώνεται από τα συλλογικά αιτήματα της εκπαίδευσης. Η δε αδύναμη συμμετοχή των εργαζομένων των ειδικών σχολείων στις απεργιακές κινητοποιήσεις, όπως επίσης και η φαινομενική παθητικότητα των ανάπηρων μαθητών και των οικογενειών τους απενοχοποιεί τη μη εκμετάλλευση ευκαιριών για συλλογική δράση-αντίσταση δίνοντας την εντύπωση ότι η αναπηρία δεν σχετίζεται με τα προβλήματα του εκπαιδευτικού κόσμου.
Ο διαχωρισμός των εργαζομένων στον χώρο της ειδικής εκπαίδευσης σε εκπαιδευτικούς και ειδικό προσωπικό (ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς, φυσιοθεραπευτές κλπ) αποτυπώνεται και στη συμμετοχή τους στα συλλογικά όργανα. Τα μέλη του ειδικού προσωπικού δεν συμμετέχουν στην απεργία των εκπαιδευτικών διότι δεν είναι μέλη της ΟΛΜΕ.
Επίσης τα ειδικά σχολεία δεν λειτουργούν με όρους των γενικών σχολείων. Οι μαθητές των ειδικών σχολείων για λόγους κοινωνικούς εμποδίζονται στη συμμετοχή στις κινηματικές δράσεις. Τα εμπόδια του περιβάλλοντος τους καθηλώνουν στη παθητικότητα, γεγονός που αυξάνει την εξουσία των εργαζομένων στο χώρο της ειδικής εκπαίδευσης.
Για τους παραπάνω λόγους απαιτείται μια συνολική και εφ’ όλης της ύλης παρουσίαση των ζητημάτων της αναπηρίας, μια συζήτηση που θα αποτυπώσει τα ζητήματα αυτά με πολιτικούς και κοινωνικούς όρους. Η αναπηρία δεν ταυτίζεται με την ειδική εκπαίδευση, αλλά διασταυρώνεται με τα γενικά πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα που την επηρεάζουν, όπως για παράδειγμα τα προβλήματα της εκπαίδευσης. Τότε και μόνο τότε θα αποκρυσταλλωθούν τα χαρακτηριστικά και οι όροι πολιτικής συμμετοχής, γιατί τότε και μόνο τότε θα ενημερωθεί η εκπαιδευτική κοινότητα για τα παιχνίδια των συντεχνιακών λογικών, που για άλλη μια φορά αποτυπώνονται και στις απεργιακές κινητοποιήσεις του Σεπτεμβρίου.
Μια ρεαλιστική πρόταση στην παρούσα φάση θα ήταν η σχεδίαση κοινών δράσεων μεταξύ γενικών και ειδικών σχολείων ανά περιφέρεια, θεωρώντας ότι η συμμετοχή ή μη σε απεργιακές εκπαιδευτικές κινητοποιήσεις με τους παραπάνω όρους περιορίζει το ζήτημα της αναπηρίας σε προσωπικά διλήμματα ηθικής τάξης, λες και η απεργία είναι μόνο ένα ζήτημα ατομικό στο πλαίσιο της ηθικής της κοινής λογικής.
Η αναπηρία δεν είναι ένα ατομικό ζήτημα, μια προσωπική τραγωδία, είναι κυρίως μια κατάσταση κοινωνικά, πολιτικά και πολιτισμικά προσδιορισμένη και κάθε άλλη προσέγγιση το μόνο που καταφέρνει είναι να διαιωνίζει το αίτημα της συμπερίληψης των ανάπηρων μαθητών σε λογικές μιας διαρκούς αναμονής λύσεων. Μια κατάσταση άλλωστε που ταλαιπωρεί κι άλλους τομείς της κοινωνικής ζωής στη σύγχρονη ιστορία του τόπου.
Με εκτίμηση
Δρ. Λάζαρος Τεντόμας, καθηγητής Κοινωνιολογίας στην Ειδική Εκπαίδευση
(πηγή: alfavita.gr)
