Ο 34χρονος Ισπανός Πάμπλο Πινέδα είναι ο πρώτος στην Ευρώπη πτυχιούχος πανεπιστημίου που έχει σύνδρομο Down. Χρειάζεται να περάσει ακόμη τέσσερις εξετάσεις, για να πραγματοποιήσει το όνειρό του: να γίνει δάσκαλος.
Ο Πινέδα μίλησε για τη μάθηση, την «καθυστέρηση» και για τα υπερπροστρατευμένα παιδιά, σε συνέντευξή του στην Welt on Line (ιστοσελίδα της γερμανικής εφημερίδας Die Welt).
Ο Πάμπλο Πινέδα τελείωσε τις σπουδές του παιδαγωγού και έκανε την πρακτική του εξάσκηση στην Κόρδοβα. Τώρα προετοιμάζεται για τις εξετάσεις για την άδεια άσκησης επαγγέλματος, ενώ του μένουν μόνο τέσσερις εξετάσεις για να τελειώσει τις σπουδές του στην ψυχολογία και παιδαγωγικά. Στο φεστιβάλ κινηματογράφου της Μάλαγκα τον προηγούμενο Απρίλιο προβλήθηκε η ταινία «Και εγώ επίσης» που είναι εμπνευσμένη από τη ζωή του Πινέδα και στην οποία ο ίδιος κρατά τον βασικό ρόλο: Ζωή, Αγάπη, Λύπη και Χαρά κατά τη διάρκεια των σπουδών.
Περιγράφοντας την ασθένειά του μέσα από τα προσωπικά του βιώματα ο Πινέδα λέει: «Δεν μου είπαν για την ασθένειά μου οι γονείς μου, αλλά ο δάσκαλός μου. Ήμουν περίπου εφτά χρονών, όταν ο δάσκαλός μου με ρώτησε αν ήξερα τι είναι το Σύνδρομο Ντάουν. Φυσικά, απάντησα ναι. Με κοίταξε έντονα και μου εξήγησε τη γενετική του Συνδρόμου Ντάουν. Σ’ αυτή την ηλικία ήταν πραγματικά πολύ σκληρό. Μου ακουγόταν σαν «αραμαϊκά». Ήταν πολύ βαρύ. Του έκανα μόνο δύο ερωτήσεις:
-Είμαι χαζός;
Μου απάντησε:
Όχι.
Ρώτησα επίσης:
Μπορώ να συνεχίσω να πηγαίνω στο σχολείο με τους φίλους μου; Μου απάντησε:
Κανένα πρόβλημα.
Τα υπόλοιπα μου ήταν παντελώς αδιάφορα».
Σε ερώτηση του δημοσιογράφου για το πώς βίωσε ο ίδιος προσωπικά το Σύνδρομο Ντάουν, ασθένεια όχι και τόσο ασυνήθιστη για την Ισπανία, μιας και το 85% των παιδιών που πάσχουν πηγαίνουν σε ένα κανονικά σχολείο, ο Πάμπλο Πινέδα απαντά:
«Ναι, αυτό συμβαίνει τώρα. Όμως παλαιότερα δεν υπήρχε η ένταξη. Είναι η κορυφή μιας ανάπτυξης. Εγώ ήμουνα ο πρώτος μαθητής με Σύνδρομο Ντάουν που πήγα σε ένα δημόσιο σχολείο».
Στη συνέχεια ο Πινέδα εξηγεί γιατί επέλεξε τις παιδαγωγικές σπουδές: «Σαν παιδί είχα πολλές ιδέες. Ήθελα να γίνω δικηγόρος, κατόπιν δημοσιογράφος. Τότε, λοιπόν, ένας καθηγητής και μέντοράς μου με συμβούλεψε να γίνω δάσκαλος, κι αυτό γιατί η παιδαγωγική επιστήμη προσφέρει περισσότερες επιλογές. Μου είπε ότι οι άλλες επιστήμες είναι σκληρές και ανταγωνιστικές. Δεν το έχω μετανιώσει ούτε δευτερόλεπτο. Μου αρέσει να εργάζομαι με παιδιά, νιώθω πολύ χρήσιμος».
Σαν πρώτος πτυχιούχος με Σύνδρομο Ντάουν στην Ευρώπη αισθάνεται μια μεγάλη ευθύνη. Γνωρίζει ότι οι γονείς που έχουν παιδιά με Σύνδρομο Ντάουν χρειάζονται κάποιον να τους δείξει και να τους πει: «Το παιδί σου μπορεί να το κάνει αυτό». Και τα μέσα μπορούν να συνδράμουν, καθώς ψάχνουν για αξιόλογες ειδήσεις. «Θέλω να δώσω πρόσωπο σε ένα κομμάτι του πληθυσμού, που σχεδόν ποτέ δεν θεωρείται αντικείμενο είδησης. Αρέσω στα μέσα – μου τηλεφωνούν τριάντα φορές την ημέρα. Αυτό είναι μερικές φορές εξαντλητικό». Ωστόσο δεν του έχει προσφερθεί προς το παρόν από κανένα κάποια θέση εργασίας. «Όταν πετύχω τις εξετάσεις και πάρω την άδεια άσκησης επαγγέλματος του δάσκαλου, θα πλησιάσω το στόχο μου, να έχω δηλαδή ένα σταθερό εισόδημα. Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας στη Σεβίλλη συγκατοικούσα με ένα συνάδελφο. Για μένα έχει μεγάλη σημασία να οργανώσω την ανεξαρτησία μου. Δεν ξέρω ακόμη πού θα εργαστώ. Μπορεί στην επιμόρφωση, στον επαγγελματικό προσανατολισμό, στην συμβουλευτική, ποιος ξέρει. Είμαι ευέλικτος».
«Το μεγαλύτερο έλλειμμα της κοινωνίας είναι το ότι δεν μπορεί να κατανοήσει τη διαφορετικότητα. Λόγω της ελλιπούς κατανόησης κολλιούνται οι ταμπέλες στους ανθρώπους. «Οι ομοφυλόφιλοι», «οι ξένοι», «οι μετανάστες» μέχρι και «οι γυναίκες». Χωρίζουν τους ανθρώπους σε ομάδες, γιατί δεν ξέρουν πώς να αντιμετωπίσουν «το διαφορετικό». Έτσι το απομονώνουν, το απλοποιούν ή το αποφεύγουν με κάθε τρόπο. Δημιουργούνται στερεότυπα, προκαταλήψεις μέχρι και λέξεις, όπως «discapacidad» (δηλ. ανικανότητα) στα ισπανικά για να δηλωθεί η έννοια της υστέρησης ή καθυστέρησης… Είναι προσβολή να αποκαλείς κάποιον «ανίκανο» ή «καθυστερημένο». Γιατί να μην τον αποκαλείς «αλλιώτικο» ή «διαφορετικό άνθρωπο»; Με τον όρο «Σύνδρομο Ντάουν» περιγράφεται μια γενετική μετάλλαξη κατά την οποία το χρωμόσωμα «21» παρουσιάζεται τρεις φορές (γι’ αυτό υπάρχει και ο όρος «τρισωμία -21»).
Σε ερώτηση του δημοσιογράφου για το ποια είναι η γνώμη του για την έκτρωση εμβρύων στα οποία έχει προγεννητικά διαγνωστεί κάποια καθυστέρηση, πράγμα που αποτελεί και αντικείμενο αντιπαράθεσης αυτή την εποχή στη Γερμανία ο Πάμπλο Πινέδα είναι κατηγορηματικός: «Είμαι αντίθετος στην έκτρωση. Όχι για ηθικούς λόγους αλλά λόγω της εμπειρίας μου. Είναι δύσκολες καταστάσεις και εμπειρίες, αλλά σε δυναμώνουν σαν άνθρωπο. Εξαιτίας μιας έκτρωσης κάποιος ή κάποια δεν θα τις βιώσει ποτέ. Γονείς με παιδιά που είναι «διαφορετικά» γίνονται καλύτεροι γονείς. Γίνονται ανεκτικότεροι και πιο αλληλέγγυοι. Δεν είναι καλό να επιλέγεις ένα παιδί «α λα καρτ». Σε τελική ανάλυση επιλέγουμε το τέλειο. Και όταν όλοι είναι ίδιοι, τότε είμαστε σε πολλά φτωχότεροι. Ακόμη και τα λουλούδια διαφέρουν, αλλά όλα είναι όμορφα… Αυτή η τάση για ομογενοποίηση είναι κακή. Όταν όλοι σκέφτονται με τον ίδιο τρόπο, έχουν την ίδια εμφάνιση, είναι όλοι ομοιόμορφοι, αυτό είναι Φασισμός».
Σε άλλη ερώτηση του δημοσιογράφου εάν η ταινία, που είχε ως έμπνευση τη ζωή του, είχε ρομαντικά στοιχεία και εάν ο ίδιος θα ονειρευότανε να κάνει τη δική σας οικογένεια, ο νεαρός δάσκαλος εκμυστηρεύεται: «Αυτό είναι δύσκολο. Η λογοτεχνία για το Σύνδρομο Ντάουν στρέφεται κυρίως γύρω από τη γενετική, την αντίληψη ή τη συμπεριφορά. Ποτέ δεν συζητιέται η συμπάθεια μεταξύ ανθρώπων με Σύνδρομο Ντάουν. Σ’ αυτό ακριβώς φαίνεται η μεγάλη δύναμη της ηθικής. Στην Ισπανία, μετά από 40 χρόνια δικτατορίας του Φράνκο και με μια σταθερά διαμαρτυρόμενη καθολική εκκλησία, αυτό αποτελεί θέμα ταμπού. Είναι δύσκολο να μιλήσεις για σεξ. Πρέπει τελικά κανείς να διαχωρίσει την ηθική από την πράξη. Μερικά Μέσα έχουν μια σχεδόν άρρωστη απληστία να προκαλούν. Αρνήθηκα μια πρόσκληση για συμμετοχή σε ένα talk show, που ονομάζεται «La Noria» όπου το θέμα θα ήταν σχετικό με «Σεξ και Αναπηρία». Μου ήταν αδύνατο να πάω, είναι πολύ προκλητικό και μόνο για δημιουργία εντυπώσεων. Αυτό είναι ένα ιδιωτικό, ακανθώδες θέμα, ακόμα και κάποιοι φίλοι μου με απέτρεψαν από το να συμμετέχω. Και οι άνθρωποι της τηλεόρασης έμειναν άναυδοι μετά την άρνησή μου». Μάλιστα σε αναφορά του δημοσιογράφου ότι στην Αυστρία και στη Γερμανία κατά τη διάρκεια του ναζισμού δολοφονήθηκε αμέτρητο πλήθος ανθρώπων με Σύνδρομο Ντάουν και μάλιστα ενώ σε μεταπολεμικές μελέτες για χρόνια ήταν διαδεδομένη η εντύπωση ότι το Σύνδρομο Ντάουν συνδέεται με προσδόκιμο ζωής τα 30 χρόνια, ο Πάμπλο Πινέδα αποκρούει κάθε ισχυρισμό: «Αυτά είναι μύθοι που δημιουργούνται σύμφωνα με την ιστορία των κρατών και της επιστήμης. Η κατάσταση σήμερα είναι τελείως διαφορετική. Φτάνουμε στα γηρατειά. Εξαρτάται από το πόσο υγιείς διατηρούμαστε, σωματικά και πνευματικά. Εγώ, όπως και πολλοί νέοι άνθρωποι με Σύνδρομο Ντάουν ήμουν υπέρβαρος. Με γυμναστική και σωστή διατροφή έχασα 12 κιλά. Είχα, επίσης, την τύχη να μεγαλώσω σε μια οικογένεια με πνευματικά ενδιαφέροντα. Με εφημερίδες και μια βιβλιοθήκη. Γι’ αυτό από πολύ νωρίς είχα περιέργεια και ενδιαφέροντα. Όταν απαγορεύεις σε κάποιον την καλλιέργεια, κατά έναν τρόπο τον σκοτώνεις…».
Στον επίλογο της συνέντευξης ο Δάσκαλος Πάμπλο Πινέδα στέλνει το δικό του μήνυμα στους γονείς που αφορά την ανατροφή παιδιών με Σύνδρομο Ντάουν:
«Πρέπει να συμπεριφέρεστε στο παιδί σας όπως σε ένα παιδί και όχι όπως σε έναν «ανάπηρο». Έτσι πρέπει να το αναθρέψετε και να το μορφώσετε. Πρέπει να μιλάτε με το παιδί σας, γιατί ο χειρότερος εχθρός για τα παιδιά με Σύνδρομο Ντάουν: είναι η σιωπή. Δεν πρέπει να έχετε κανένα κόμπλεξ. Βγείτε μαζί τους έξω στον κόσμο. Πρέπει να δείξετε στους άλλους ότι αυτό είναι το παιδί σας. Δεν πρέπει ποτέ να είστε υπερπροστατευτικοί, ποτέ. Πρέπει να του δίνετε φυσικά και πνευματικά ερεθίσματα και έτσι να το διδάξετε να είναι αυτόνομο. Γιατί τι θα συμβεί όταν κάποτε δεν θα είστε πια κοντά του ως γονείς;»
(πηγή: Welt on Line)
