Γράφει ο Αβραάμ Καζής , Κλινικός Διαιατολόγος-Διατροφολόγος, MSc, επιστημονικός συνεργάτης ιστοσελίδας mednutrition.gr, μέλος του Πανελληνίου Συλλόγου Διαιτολόγων-Διατροφολόγων
Αναμφίβολα ο οργανισμός για να λειτουργήσει χρειάζεται καύσιμα. Αυτά τα παίρνει από την τροφή του. Ιδιαίτερα δε στην αρχή της ημέρας που οι απαιτήσεις του σχολείου τόσο οι σωματικές όσο & οι πνευματικές είναι αυξημένες. Τα παιδιά που καταναλώνουν πρωινό φαίνονται λιγότερο νωθρά & παθητικά στις διάφορες εκδηλώσεις του σχολείου, ενώ μελέτες δείχνουν πως η δυνατότητα επίλυσης προβλημάτων βελτιώνεται με την λήψη τροφής το πρωί, καθώς & η ικανότητα αυτοσυγκέντρωσης.
Πράγματι, ολοένα και περισσότερες επιστημονικές μελέτες αναδεικνύουν τη σημασία του πρωινού γεύματος για την εξασφάλιση καλής φυσικής και πνευματικής απόδοσης. Όπως άλλωστε φαίνεται και από την ερμηνεία του ξένου όρου breakfast (break the fast = «διακόπτω τη νηστεία»), το πρωινό γεύμα έρχεται να φορτίσει τον οργανισμό με απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, μετά από την πολύωρη νηστεία που συνεπάγεται ο ύπνος. Το πρωινό επιβάλλεται να καλύπτει το 25% των ημερήσιων ενεργειακών αναγκών του οργανισμού μας. Αυτή ακριβώς η ενέργεια πρέπει να προέρχεται από μια ισορροπημένη σύνθεση του πρωινού: υδατάνθρακες από φρούτα, χυμούς και προϊόντα δημητριακών (π.χ. ψωμί ολικής, φρυγανιές σικάλεως, δημητριακά πρωινού χαμηλά σε ζάχαρη κ.λπ.), πρωτεΐνες από γαλακτοκομικά και αυγό αλλά και «καλά» λιπαρά (μονοακόρεστα και ω-3 πολυακόρεστα) από ξηρούς καρπούς, σησάμι, λιναρόσπορο, ταχίνι, μαργαρίνες φυτικές, ελιές.
Επίσης, πολλοί ερευνητές διατείνονται πως ένα σωστό πρωινό μπορεί να επιδράσει θετικά στο δείκτη ευφυίας των μαθητών, ιδιαίτερα δε αυτών που είναι χαμηλός. Χωρίς να υπάρχει ακριβής εξήγηση φαίνεται πώς τα υψηλά ποσοστά απαραίτητων αμινοξέων, βιταμινών & ιχνοστοιχείων που προσλαμβάνονται με το πρωινό ενέχονται στις βελτιωμένες πνευματικές λειτουργίες, καθώς αυτά τα συστατικά συντελούν στη σύνθεση νευροδιαβιβαστών του εγκεφάλου.
Γνωρίζουμε επίσης ότι το κύριο καύσιμο του εγκεφάλου είναι η γλυκόζη που την προμηθεύεται από το αίμα. Γίνεται φανερό πως έλλειψη γλυκόζης αναγκάζει τον εγκέφαλο να αλλάξει την προτεραιότητα του σε καύσιμη ύλη (κετονοσώματα) και να μειώσει τη δραστηριότητά του. Ο ρόλος λοιπόν της διατροφής στη διατήρηση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα σταθερά είναι καθοριστικός και αυτό κυρίως επιτυγχάνεται με τα ισορροπημένα γεύματα. Το πρωινό όπως προαναφέρθηκε όχι μόνο δεν πρέπει να παραλείπεται, αλλά και να μας προσφέρει την απαραίτητη ενεργειακή κάλυψη. Οφείλουμε να τονίσουμε και την αναγκαιότητα πρόσληψης νερού και γενικότερα υγρών ( φυσικοί χυμοί, γάλα, τσαι) , διότι αυτά συμβάλλουν στην καλή πνευματική λειτουργία.
Τα παιδιά που προτιμούν ένα πρωινό γεύμα με τροφές πλούσιες σε ζάχαρη και αναψυκτικά αντί για δημητριακά, γάλα και άλλα θρεπτικά φαγητά μειώνουν τις πνευματικές τους ικανότητες, σύμφωνα με βρετανική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο «Appetite». Επίσης, πολλές επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά τα οποία αποφεύγουν να καταναλώσουν πρωινό, και μάλιστα στο σπίτι, έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να καταναλώνουν λιγότερα φρούτα και λαχανικά και με μεγαλύτερη συχνότητα μη ισορροπημένα σνακ. Επίσης, η συνολική ημερήσια πρόσληψη πολλών μικροθρεπτικών συστατικών (βιταμινών, όπως θειαμίνης, νιασίνης, και ανόργανων στοιχείων, όπως ασβεστίου και μαγνησίου) είναι χαμηλότερη στα παιδιά που παραλείπουν το πρωινό σε σχέση με αυτά που το έχουν εντάξει στο καθημερινό τους διαιτολόγιο. Όλα αυτά σχετίζονται αρνητικά με την πνευματική τους απόδοση.
Μας ρωτάτε… σας απαντάμε
Ερώτηση: Ποιός είναι ο ρόλος των γονέων όσον αφορά την αποδοχή του πρωινού γεύματος από τα παιδιά;
Απάντηση: Στη σύνθεση του παιδικού πρωινού ιδιαίτερο ρόλο παίζουν οι γονείς, οι οποίοι πρέπει να διδάξουν από νωρίς τις σωστές διαιτητικές αρχές για το πρωινό και βέβαια να τονίσουν στα παιδιά τους πόσο σημαντικό είναι να αφιερώνουν χρόνο στο πρωινό τους γεύμα και όχι με διάφορα προσχήματα να το παραλείπουν.
–