Γράφει ο Ρηγόπουλος Δημήτριος, Παθολόγος-Διαβητολόγος
Η οικονομική κρίση δεν είναι άμοιρη επιπλοκών για την υγεία. Η φτώχεια και η ανεργία δεν αφήνει περιθώρια για μια ποιοτική και ασφαλή ζωή. Τα υγιεινά προϊόντα, τα βιολογικά και τα υψηλής διατροφικής αξίας είναι ακριβότερα.
Σε ένα περιβάλλον οριακής επιβίωσης η σωστή διατροφή και η άσκηση θεωρούνται πολυτελείς συνήθειες και κατά συνέπεια περιορίζονται. Από την άλλη, η αμφιβόλου ποιότητας και προελεύσεως τροφές έχουν χαμηλό κόστος και μπορούν να προσφέρουν ένα αρκετά χορταστικό γεύμα. Υπάρχουν παραδείγματα από χώρες που πέρασαν οικονομική κρίση, στις οποίες αυξήθηκαν τα μεταβολικά νοσήματα και η παχυσαρκία.
Το αποτέλεσμα αυτό καταρχήν είναι αντίθετο με τη λογική σκέψη ότι η φτώχια αδυνατίζει… Συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο, για τους λόγους που περιγράψαμε παραπάνω. Ένας καλός παρατηρητής θα μπορούσε να διακρίνει το ίδιο ακόμα και σε καιρούς ευμάρειας, όπου οι φτωχοί είχαν περισσότερα μεταβολικά νοσήματα (σάκχαρο, παχυσαρκία, υπέρταση, δυσλιπιδαιμία) από τους πιο ευκατάστατους. Επίσης οι άνθρωποι που είναι ασθενείς και έχουν οικονομικά προβλήματα δύσκολα θεραπεύουν ικανοποιητικά τις ασθένειες τους.
Ο λόγος είναι ότι η θεραπεία των χρόνιων νοσημάτων είναι ακριβή και οι περισσότεροι από αυτούς δεν έχουν πρόσβαση σε δωρεάν τακτική ιατρική παρακολούθηση. Έτσι οι ασθένειες τους εξελίσσονται δυσμενώς και εμφανίζονται βαρύτερες καταστάσεις όπως στεφανιαία νόσος, καρδιακή ανεπάρκεια, αναπνευστική ανεπάρκεια και καρκίνος.
Η ελλιπής σωματική υγιεινή και οικιακή καθαριότητα λόγω οικονομικής δυσχέρειας, από έλλειψη καθαριστικών και λοιπών υλικών, εκθέτει τους οικονομικά ασθενέστερους σε λοιμώδης προσβολές, καθώς σε συνδυασμό με την κακή διατροφή το ανοσοποιητικό τους σύστημα είναι αποδυναμωμένο.
Οι έρευνες δείχνουν ότι όλες οι λοιμώδεις νόσοι, ευκαιριακές αλλά και χρόνιες έχουν μεγαλύτερη επίπτωση στους φτωχούς. Η ανθυγιεινή διαμονή σε παλαιά σπίτια με πολλούς συγκατοίκους, η συναναστροφή τους με μετανάστες με τα ίδια και χειρότερα οικονομικά προβλήματα κάνουν πιο εύκολη τη μετάδοση νοσημάτων με κυριότερη την φυματίωση.
Πιο ανησυχητική είναι η εξάπλωση των σεξουαλικών μεταδιδομένων νοσημάτων, όπως του AIDS, των ηπατιτίδων Β και C, επειδή έχει καταγραφεί ότι αυτοί οι πληθυσμοί επιδίδονται σε παρακινδυνευμένες ερωτικές συνευρέσεις. Επίσης οι φτωχότεροι έχουν περισσότερη έφεση και ευκολότερη πρόσβαση στη κατάχρηση αλκοόλ και εθιστικών ουσιών (ενέσιμων ναρκωτικών και χαπιών) με σκοπό να αποδράσουν από την δυσμενή γι’ αυτούς πραγματικότητα. Δυστυχώς αυτή η συνήθεια είναι ένας ακόμα βλαπτικός παράγοντας για την υγεία τους και ένας εύκολος τρόπος μόλυνσης από τις προαναφερθείσες ασθένειες.
Οι οικονομικά ασθενέστεροι και κυρίως οι νεόπτωχοι παρουσιάζουν επίσης μεγάλα ποσοστά ψυχικών και πνευματικών νοσημάτων. Οι μελέτες αναφέρουν ότι το 30% αυτών των ανθρώπων έχουν μια σημαντική ψυχική ή πνευματική νόσο, ενώ ένα ακόμα 40% έχει τουλάχιστον μια ήπια ψυχική διαταραχή. Το πιο συχνό πρόβλημα είναι το άγχος και η κατάθλιψη και σε μικρότερο ποσοστό οι ψυχαναγκαστικές νευρώσεις και οι ψυχώσεις. Το θέμα αυτό είναι μείζονος σημασίας γιατί οι ψυχικές διαταραχές ανά πάσα στιγμή μπορεί να οδηγήσουν τα άτομα αυτά στην αυτοκτονία. (Προσοχή διαβάστε το άρθρο: Η αυτοκτονία προλαμβάνεται.) Η οικονομική κρίση είναι μια κατάσταση που δοκιμάζει τις αντοχές της υγείας των πολιτών αλλά και της κοινωνίας της ίδιας.
Οι ασθένειες δεν ζητούν φορολογική ενημερότητα και σιγά-σιγά τείνουν να διαχέονται και στα ανώτερα οικονομικά στρώματα. Την ίδια στιγμή το υγειονομικό σύστημα αδυνατεί να προσφέρει ολοκληρωμένες ιατρικές υπηρεσίες, λόγω της οικονομικής κατάρρευσης, αλλά και λόγω του αυξημένου όγκου ασθενειών που προκύπτουν από την φτώχεια. Η μετατόπιση της ελπίδας στην ιδιωτική ιατρική περίθαλψη δεν είναι δυνατή για όλο και περισσότερους πληθυσμούς και πίεση των ασθενειών αυξάνεται…
Ο μόνος τρόπος για να ελεγχθεί αυτός ο φαύλος κύκλος είναι η αυτό-οργάνωση των ανθρώπων, να παρατηρούν και να επεμβαίνουν όταν προκύπτει κάποιο πρόβλημα υγείας ενός συνανθρώπου. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι θα βάλουμε το χέρι στη τσέπη μας, για την θεραπεία κάποιου άλλου. Όλοι μας θα πρέπει να ενδιαφερόμαστε για τους συνανθρώπους μας, να μιλάμε σε αυτούς που έχουν πρόβλημα και αν εμείς έχουμε το πρόβλημα να μην ντρεπόμαστε να ζητάμε βοήθεια.
Να βοηθάμε στη σωστή σίτιση και ένδυση ανθρώπους που φανερά αντιμετωπίζουν τέτοιο πρόβλημα. Να λύνουμε τα κοινωνικά προβλήματα και να δίνουμε την ευκαιρία απεξάρτησης εθισμένων ατόμων. Να βοηθάμε με δική μας πρωτοβουλία ανθρώπων που έχουν πέσει σε κατάθλιψη και το γνωρίζουμε. Τέλος βοηθείστε τους γιατρούς να βοηθήσουν τον κόσμο. Υπάρχουν πολλοί εθελοντές γιατροί αλλά και πολλοί άλλοι θα προσφέρουν τις γνώσεις τους, αν τους δοθεί οργανωτική στήριξη από τις γειτονιές.
Ένας ευαισθητοποιημένος γιατρός μπορεί να μειώσει αρκετά το κόστος της θεραπείας με πολύ καλά αποτελέσματα, για την υγεία του ασθενή. Επιμένω ότι η αυτό-οργάνωση είναι η απάντηση στη κρίση… και κρίση είναι θα περάσει!
(πηγή: smarthealth.gr)
