Η παχυσαρκία είναι μεγάλη απειλή για τα Κρητικόπουλα της νέας γενιάς, καθώς έρχονται αντιμέτωπα με αυτήν από πολύ μικρή ηλικία. Έρευνα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης καταδεικνύει ποσοστό υπέρβαρων και παχύσαρκων παιδιών που ξεπερνά το 20%!
Από τα χίλια Κρητικόπουλα που ελέγχθηκαν, ένα ποσοστό της τάξης του 14% είναι υπέρβαρα και ένα ποσοστό 7,5% παχύσαρκα.
Παράγοντες όπως το κάπνισμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η μικρή διάρκεια θηλασμού και η παχυσαρκία των γονέων, σχετίζονται, μεταξύ άλλων, με αυτά τα αποτελέσματα.
Ταυτότητα της μελέτης
Τα άκρως ανησυχητικά αυτά στοιχεία, που κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου προκύπτουν από τη σημαντική μελέτη ΡΕΑ, η οποία παρακολουθεί μητέρες και παιδιά στο νομό Ηρακλείου από την περίοδο της κύησης.
Συγκεκριμένα η μελέτη ξεκίνησε το Μάρτιο του 2007 και παρακολουθεί παιδιά που γεννήθηκαν στο Νομό Ηρακλείου, εντός διαστήματος ενός έτους, μέχρι δηλαδή και το Φεβρουάριο του 2008.
Για το θέμα αυτό μίλησε στο MadeinCreta η Επίκουρη Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Διατροφής της Ιατρικής Σχολής του ΠανεπιστημίουΚρήτης, Λήδα Χατζή, η οποία είναι υπεύθυνη και για το ερευνητικό πρόγραμμα «ΡΕΑ plus».
Το πρόγραμμα αυτό εξετάζει, επιπλέον, την επίδραση που μπορεί να έχουν οι περιβαλλοντικοί ρύποι στην υγεία του παιδιού.
Στη μελέτη Μητέρας – Παιδιού Κρήτης «ΡΕΑ», συμμετείχαν αρχικά 1500 εγκυμονούσες και στα 4 χρόνια της ζωής του παιδιού ελέγχθηκαν γύρω στις 1000 οικογένειες.
Ο έλεγχος ήταν σταδιακός και πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, όταν τα παιδιά ήταν 9 μηνών, 18 μηνών και 4 ετών. Τα στοιχεία της παχυσαρκίας προέκυψαν από τον έλεγχο που έγινε το 2012, όταν τα παιδιά ήταν 4 ετών.
Αυτή την περίοδο, θα ξεκινήσει η νέα φάση της παρακολούθησης των παιδιών της μελέτης στην ηλικία των 6-7 ετών, η οποία θα διαρκέσει ένα χρόνο και θα γίνει στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου.
Και σε αυτόν τον έλεγχο, στα παιδιά θα γίνει πλήρης κλινική εξέταση σε σχέση με τρεις βασικές ενότητες νοσημάτων: παχυσαρκία, νευροαναπτυξιακές διαταραχές, αλλεργίες-άσθμα.
Τα πρώτα συμπεράσματα
«Αυτό που συμβαίνει είναι ότι έχουμε ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά παχυσαρκίας ήδη από την προσχολική ηλικία. Η νέα φάση της μελέτης που θα πραγματοποιηθεί είναι ιδιαίτερα κρίσιμη για να δούμε πώς εξελίσσεται η παιδική παχυσαρκία όταν τα παιδιά μπαίνουν στο δημοτικό σχολείο» τόνισε η Επίκουρη Καθηγήτρια επιδημιολογίας και διατροφής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, Λήδα Χατζή.
Σύμφωνα με την ίδια, πρόκειται για ένα ποσοστό από τα πιο υψηλά της Ευρώπης.
Άλλωστε, με βάση διεθνή δεδομένα του 2012, η Ελλάδα έχει τα υψηλότερα ποσοστά σε υπέρβαρα και παχύσαρκα αγόρια και την έκτη υψηλότερη θέση, αντίστοιχα, για τα κορίτσια σχολικής ηλικίας, ανάμεσα σε 23 χώρες της Ευρώπης.
Όσον αφορά στις άλλες παραμέτρους που εξετάζει η έρευνα: «Ένα ποσοστό 5-6% των παιδιών φάνηκε να αντιμετωπίζει δυσκολίες σε καθένα από τους επιμέρους τομείς της νευροανάπτυξης, όπως είναι για παράδειγμα η κατανόηση και χρήση της γλώσσας και οι μαθηματικές δεξιότητες.
Στα παιδιά που είχαν πολύ χαμηλά σκορ στις κλίμακες εκτίμησης της νευροανάπτυξης πραγματοποιήθηκε πρόγραμμα παρέμβασης από εκπαιδευμένους ψυχολόγους τόσο στα ίδια όσο και στις οικογένειές τους. Με την επαναξιολόγηση των παιδιών στα 6 επιθυμούμε να αξιολογήσουμε ξανά τη νοητική και συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών στη σχολική ηλικία.».
Τί ευθύνεται για την παχυσαρκία;
Οι επιστήμονες προχώρησαν σε μια σειρά αναλύσεων προκειμένου να διαπιστωθούν οι παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση παχυσαρκίας στην προσχολική ηλικία.
Όπως επεσήμανε η κ. Χατζή, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της μελέτης: «Ιδιαίτερη σημασία έχει το περιβάλλον στην ενδομήτρια ζωή. Εκθέσεις, όπως το κάπνισμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, βρέθηκε ότι αυξάνουν τον κίνδυνο για εμφάνιση παιδικής παχυσαρκίας. Επιπλέον, η παχυσαρκία των γονέων και η χαμηλή διάρκεια βρεφικού θηλασμού, φάνηκε πως είναι παράγοντες που ευνοούν την παιδική παχυσαρκία»
Στο δείγμα των οικογενειών που πήραν μέρος στην έρευνα, η μέση διάρκεια θηλασμού ήταν μικρότερη από τρεις μήνες, παρότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει έξι μήνες αποκλειστικού θηλασμού.
Περιβαλλοντικοί ρύποι απειλούν την υγεία μας
Δεν είναι όμως μόνο η παχυσαρκία που απειλεί την υγεία μας. Οι περιβαλλοντικοί ρύποι στους οποίους είμαστε εκτεθειμένοι επηρεάζουν την υγεία όλων και φυσικά της εγκύου και του παιδιού.
Στην Κρήτη, δεν έχουμε ιδιαίτερους βιομηχανικούς ρύπους, παρόλα αυτά είμαστε εκτεθειμένοι καθημερινά, αν και σε μικρά ποσοστά, σε πολλούς και διαφορετικούς ρύπους που σχετίζονται με το περιβάλλον και τον τρόπο ζωής μας.
«Οι ρύποι αυτοί εμπεριέχονται στα πλαστικά μπουκάλια, σε πλαστικά μπιμπερό, σε πλαστικά παιδικά παιχνίδια, σε καλλυντικά, στις μεμβράνες που τυλίγουμε το φαγητό κ.α. Αυτό σημαίνει ότι είμαστε εκτεθειμένοι σε χαμηλά ποσοστά πολλών και διαφορετικών ρύπων γι’ αυτό θα ήταν καλό να προσπαθήσουμε να περιορίσουμε την έκθεση σε αυτούς, αλλάζοντας κάποιες από τις καθημερινές μας συνήθειες». Αυτό είναι και το αντικείμενο της μελέτης «ΡΕΑ plus», που διενεργείται από το Υπουργείο Υγείας με τη συμμετοχή της Κλινικής Προληπτικής Ιατρικής και Διατροφής του ΠΑΓΝΗ.
Όπως σημείωσε η υπεύθυνη του προγράμματος: «Η έκθεση των παιδιών σε ρύπους, που βρίσκονται στην ατμόσφαιρα, σε είδη καθημερινής χρήσης και σε είδη διατροφής, ξεκινάει από την περίοδο της εγκυμοσύνης της μητέρας και συνεχίζεται φυσικά μετά τη γέννηση. Υπολείμματα φυτοφαρμάκων, για παράδειγμα, που πιθανώς περιέχονται στις τροφές λειτουργούν ως ενδοκρινικοί διαταράκτες, οι οποίοι μιμούμενοι τις ορμόνες του οργανισμού μας μπορούν να προκαλέσουν αλλαγές στο ορμονικό προφίλ του παιδιού.
Η έκθεση σε τέτοιου είδους περιβαλλοντικούς ρύπους, μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στο αναπαραγωγικό σύστημα κι έχει συνδεθεί με την εμφάνιση νοσημάτων που έχουν σχέση με τη λειτουργία των ενδοκρινών αδένων όπως είναι η παχυσαρκία και παθήσεις του θυρεοειδούς αδένα. Επίσης, αυξάνουν τον κίνδυνο για κάποιες ασθένειες που εμφανίζονται αργότερα στην ζωή όπως είναι οι αλλεργίες, το άσθμα καθώς και ορισμένες μορφές καρκίνου».
(πηγή: thebest.gr)
