Γράφει η Μαριλένα Παναγή
Συγκλονιστικά στοιχεία του ΣΠΑΒΟ
Λευκωσία: Μεγαλώνουν οι αριθμοί που αφορούν τα περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του Συνδέσμου για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Βίας στην Οικογένεια (ΣΠΑΒΟ) αλλά και της Αστυνομίας, τα ποσοστά επίσης παρουσιάζουν αυξητική τάση, γεγονός που ενδεχομένως να καταδεικνύει τόσο το μέγεθος του φαινομένου όσο και το γεγονός ότι η σωστή ενημέρωση οδηγεί και στη σωστή αντιμετώπιση του προβλήματος αφού οι πολίτες δεν διστάζουν να αναφέρουν τέτοια περιστατικά.
Κατά το 2010 είχαν καταγραφεί από το κέντρο άμεσης βοήθειας του Συνδέσμου για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Βίας στην Οικογένεια (ανοικτή τηλεφωνική γραμμή 1440), 150 περιπτώσεις βίας κατά των παιδιών. Από αυτές οι 12 αφορούσαν σεξουαλική βία κατά ανηλίκου.
Κατά το ίδιο έτος, 101 περιπτώσεις αφορούσαν σωματική βία και 132 ψυχολογική. Τις περισσότερες φορές όμως οι μορφές βίας συντρέχουν. Σε ποσοστό κατά το 2010, το 8% των περιστατικών που αναφέρθηκαν στον ΣΠΑΒΟ, αφορούσαν σεξουαλική βία κατά των παιδιών.
Αναφέρεται ότι 1.118 παιδιά ήταν μάρτυρες ψυχολογικής βίας καθώς έγινε αναφορά ότι βρίσκονταν σε οικογένεια που βίωνε βία, αν και δεν έγινε ξεχωριστή καταγγελία για βία σε βάρος τους.
Σε ό,τι αφορά το 2011, στον ΣΠΑΒΟ είχαν γίνει 28 αναφορές για σεξουαλική βία κατά των παιδιών. Ο αριθμός αυτός αντιστοιχούσε στο 13% των περιστατικών που καταγράφηκαν από τον Σύνδεσμο το συγκεκριμένο έτος.
Ψυχολογική βία είχε ασκηθεί σε 175 από τα συνολικά 223 περιστατικά του 2011 ενώ καταγράφηκαν, επίσης, 129 περιπτώσεις σωματικής βίας κατά των παιδιών.
Επιπλέον 884 ανήλικα παιδιά ήταν μάρτυρες ψυχολογικής βίας καθώς έγινε αναφορά ότι βρίσκονταν σε οικογένεια που βίωνε βία, αν και δεν έγινε ξεχωριστή καταγγελία για βία εις βάρος των παιδιών.
Τα στατιστικά στοιχεία για το έτος 2012 προέρχονται από το αρχείο της Αστυνομίας και αφορούν υποθέσεις οι οποίες καταγγέλθηκαν και διερευνήθηκαν από την Αστυνομία και αφορούσαν την κακοποίηση των παιδιών.
Συγκεκριμένα και σύμφωνα με την Αστυνομία, κατά το 2012, καταγγέλθηκαν επίσημα 176 υποθέσεις κακοποίησης παιδιών. Από αυτές τις υποθέσεις, οι 41 αφορούσαν σεξουαλική βία σε βάρος ανηλίκων.
Στα χνάρια της υπόλοιπης Ευρώπης
Οι αριθμοί, αν και δεν μπορεί να συγκριθούν μεταξύ τους καθώς προέρχονται από διαφορετικά αρχεία, παρουσιάζουν μια ανοδική πορεία η οποία ενδεχομένως να οφείλεται και στο ότι η κοινωνία άρχισε να ευαισθητοποιείται γύρω από θέματα που αφορούν τη σεξουαλική και όχι μόνο βία κατά των παιδιών.
Τα στοιχεία που παρατίθενται, προέρχονται μόνο από το Αρχείο του ΣΠΑΒΟ και της Αστυνομίας. Αρχείο τηρείται και από άλλες κρατικές υπηρεσίες (π.χ. Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας), καθώς και μη κυβερνητικές οργανώσεις. Αναφέρεται ωστόσο ότι οι περιπτώσεις που καταγράφονται από τις ΥΚΕ, πολλές φορές αναφέρονται και στις Αστυνομικές Αρχές.
Ως εκ τούτου ενδεχομένως οι αριθμοί να είναι κάπως μεγαλύτεροι.
Αυτό όμως, σύμφωνα και με τα στοιχεία της Αστυνομίας, σημαίνει ότι και η Κύπρος ακολουθεί την υπόλοιπη Ευρώπη σε ό,τι αφορά τα ποσοστά σεξουαλικής βίας κατά των παιδιών, τα οποία καταδεικνύουν ότι περίπου ένα στα πέντε παιδιά πέφτει θύμα κάποιας μορφής σεξουαλικής κακοποίησης.
«Ένα στα πέντε» η εκστρατεία της ΕΕ
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε το ότι και η ΕΕ ονόμασε την εκστρατεία της κατά της σεξουαλικής βίας σε βάρος των παιδιών «ένα στα πέντε».
Σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά δεδομένα, συχνά, ο δράστης είναι άτομο που το παιδί γνωρίζει και εμπιστεύεται. Ενδεχομένως ο δράστης να είναι και ένα παιδί.
Σύμφωνα εξάλλου με το εγχειρίδιο της εκστρατείας, ο κάθε γονιός μπορεί να προλάβει ή να βοηθήσει το παιδί του. Το βασικότερο στοιχείο είναι η καλή επικοινωνία με το παιδί.
Η επικοινωνία αυτή προϋποθέτει εξωστρέφεια, ειλικρίνεια, ευθύτητα, αποφασιστικότητα και μια ατμόσφαιρα φιλική που δεν καλλιεργεί τον φόβο. Ο κανόνας «Εγώ ελέγχω το σώμα μου» μπορεί να βοηθήσει.
Ένα παιδί δεν είναι ποτέ αρκετά μικρό για να μην ξέρει τον κανόνα «Εγώ ελέγχω το σώμα μου» αφού η κακοποίηση δεν γνωρίζει ηλικία.
Σε περίπτωση που υποψιάζεται ένας γονέας ότι το παιδί του ίσως να είναι θύμα σεξουαλικής βίας, δεν θα πρέπει να θυμώσει με το παιδί ούτε να του υποβάλει ότι διέπραξε κάποιο λάθος.
Το παιδί δεν πρέπει να δεχθεί καταιγισμό ερωτήσεων αλλά να του ζητηθεί να περιγράψει την εμπειρία του χωρίς να τεθεί ενώπιον του το «γιατί».
Τα παιδιά νιώθουν πολύ εύκολα αίσθημα ενοχής και ενδέχεται να μην αποκαλύψουν τα πάντα. Για αυτό οι γονείς θα πρέπει να προσπαθήσουν να μη βγάλουν βιαστικά τα συμπεράσματά τους και ταυτόχρονα θα ήταν φρόνιμο να επικοινωνήσουν με κάποιον που μπορεί να τους βοηθήσει, έναν ψυχολόγο, έναν ειδικό στη φροντίδα παιδιών, ένα γιατρό, έναν κοινωνικό λειτουργό ή την Αστυνομία.
(πηγή: Ο Φιλελεύθερος)