Γράφει η Ελισάβετ Ευσταθίου, Παιδίατρος
Τι είναι η ασθένεια των κινήσεων;
Η ασθένεια των κινήσεων «motion sickness» είναι μία κατάσταση που εμφανίζεται ως απάντηση στην κίνηση και περιλαμβάνει συμπτώματα από το γαστρεντερικό σύστημα και το νευρικό σύστημα. Συμβαίνει σε ορισμένους ανθρώπους όταν βρίσκονται σε ένα αυτοκίνητο, μια βάρκα, πλοίο ή οποιοδήποτε κινούμενο μεταφορικό μέσο. Η κατάσταση αυτή είναι σπάνια στα παιδιά κάτω των δύο ετών. Εμφανίζεται συχνότερα στα νήπια και τα παιδιά προσχολικής ηλικίας αλλά η κορύφωση της συχνότητας της παρατηρείται στην ηλικία των δώδεκα ετών και στη συνέχεια η συχνότητά της μειώνεται στην ενήλικο ζωή.
Βασικά η ασθένεια των κινήσεων είναι το αποτέλεσμα «σύγκρουσης» ανάμεσα στην όραση και την ακοή σε σχέση με την κίνηση. Το εσωτερικό των αυτιών αντιλαμβάνεται την κίνηση του αυτοκινήτου σε αντίθεση με τα μάτια με αποτέλεσμα ο εγκέφαλος να λαμβάνει αντικρουόμενα μηνύματα με επακόλουθο να προκαλείται ναυτία.
Ποια είναι τα συμπτώματα που τη χαρακτηρίζουν;
Τα συμπτώματα της έχουν περιγραφεί για πρώτη φορά από τον Ιπποκράτη και η λέξη ναυτία που αποτελεί το κύριο σύμπτωμα της ασθένειας των κινήσεων προέρχεται από την ελληνική λέξη «ναυς» που σημαίνει πλοίο.
Τα κύρια συμπτώματα της είναι αίσθημα ζάλης, ναυτία, ρέψιμο, αυξημένη εφίδρωση, αίσθημα θερμότητας, σιελόρροια και ένα γενικό αίσθημα κακουχίας. Τα παιδιά μπορεί να παρουσιάζουν ωχρότητα και υπεραερισμό που μπορεί να προκαλέσει δύσπνοια, παραισθησίες και αίσθημα επικείμενης «καταδίκης».
Τι μπορούμε να κάνουμε για την πρόληψη της ασθένειας των κινήσεων;
1. Ενθαρρύνετε το παιδί σας να κοιτάξει σε ένα μακρινό σημείο έξω από το αυτοκίνητο και μην το αφήσετε να ασχολείται με δραστηριότητες όπως διάβασμα ή παιγνίδια χειρός που κάνουν τα μάτια του παιδιού να είναι συγκεντρωμένα μέσα στο αυτοκίνητο. Για τα μικρά παιδιά που είναι σε κάθισμα αυτοκινήτου η θέση του καθίσματος πρέπει να είναι τέτοια ώστε το παιδί να μπορεί να δει έξω.
2. Αποφύγετε να βάζετε το παιδί να κάθεται στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου ή του λεωφορείου.
3. Διατηρήστε καθαρό τον αέρα του αυτοκινήτου. Μην επιτρέπετε σε κάποιο να καπνίσει στο αυτοκίνητο και μην έχετε στο αυτοκίνητο τρόφιμα με έντονη μυρωδιά. Όταν το παιδί σας αισθανθεί ζάλη ή αρχίσει να ιδρώνει ανοίξετε το παράθυρο να εισέλθει καθαρός αέρας.
4. Οδηγείτε ομαλά χωρίς μεγάλες διακυμάνσεις στην ταχύτητα του οχήματος.
5. Κάντε συχνές στάσεις στη διαδρομή σας και κατεβάστε το παιδί σας από το αυτοκίνητο για να αναπνεύσει καθαρό αέρα.
6. Αποφύγετε πριν το ταξίδι τα λιπαρά γεύματα και στην περίπτωση που τα παιδί αρχίσει να αισθάνεται ναυτία καλό θα ήταν να του δώσετε να μασά ένα παξιμάδι. Το άδειο στομάχι δεν είναι το καλύτερο για την καταπολέμηση της ναυτίας.
7. Γενικά να θυμάστε ότι πρέπει να είστε σε εγρήγορση για τα πρόδρομα σημεία όπως αδιαθεσία, ζάλη και όταν το παιδί φαίνεται χλωμό και ιδρωμένο.
Πρόληψη και θεραπεία της ασθένειας των κινήσεων
A. Φαρμακευτική αγωγή
Υπάρχουν διάφορα φάρμακα που μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη και τη θεραπεία της ασθένειας των κινήσεων. Σε γενικές γραμμές τα φάρμακα λειτουργούν καλύτερα εάν ληφθούν πριν την έναρξη των συμπτωμάτων. Μερικά από αυτά έχουν ως παρενέργεια την υπνηλία. Καλό θα ήταν να συμβουλευτείτε τον παιδίατρό σας για τη χορήγηση θεραπευτικής αγωγής. Κάποια από τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται είναι η διφαινυδραμίνη, μεκλιζίνη, διμενυδρινάτη, προμεθαζίνη και σκοπαλαμίνη. Τα φάρμακα αυτά έχουν ένδειξη για παιδιά άνω των 2 ετών (διφαινυδραμίνη, διμενυδρινάτη, προμεθαζίνη) και κάποια από αυτά χορηγούνται μόνο σε παιδιά άνω των 12 ετών (μεκλιζίνη και σκοπαλαμίνη).
B. Άλλες προληπτικές θεραπείες:
1.Φυσικοθεραπεία: Όταν ένα συγκεκριμένο μοτίβο κίνησης παρουσιάζεται επανειλημμένα μπορεί να μειώσει το αίσθημα της ναυτίας επιδρώντας στο αιθουσαίο σύστημα. Για το λόγο αυτό επαναλαμβανόμενες κινήσεις της κεφαλής σε σχέση με οπτικά ερεθίσματα μπορούν να μειώσουν την ευαισθησία στην ασθένεια των κινήσεων σε ορισμένα άτομα που είναι επιρρεπή.
2. Πιπερόριζα (Τζίντζερ): Έχει χρησιμοποιηθεί για την πρόληψη της ασθένειας των κινήσεων και τυχαιοποιημένες μελέτες σε ναυτικούς έχουν δείξει όφελος με τη λήψη 1 έως 2 γραμμαρίων πιπερόριζας. Ο μηχανισμός της δράσης της σχετίζεται με επίδρασή του στη γαστρική κινητικότητα.
(πηγή: paidiatros.com)
