Μια συναρπαστική εξομολόγηση ψυχής που χαρίζει απλόχερα δύναμη και κουράγιο στον καθένα μας, στην δύσκολη καθημερινότητα που όλοι βιώνουμε. Ένα βιβλίο που μπολιάζει με αισιοδοξία μικρούς και μεγάλους
«…Την πρώτη ημέρα που πήγαμε στο νέο μας σπίτι από τα Κ. Πετράλωνα στον Ταύρο, λίγους μήνες μετά τη γέννησή μου, χιόνισε. Λένε πως αυτό είναι ευτυχία. Στην διαδρομή μου πολλές φορές την πλησίασα όμως τη βίωσα με τον πιο απόλυτο τρόπο 52 χρόνια μετά, το Μάη του 2009, όταν και ξύπνησα με την καρδιά ενός 27χρονου, να χτυπάει μέσα μου.
Το βιβλίο αυτό είναι η αφήγηση αυτής της συγκλονιστικής ιστορίας»
Να πως σχολίασε η γνωστή συγγραφέας Πόλυ Χατζημανωλάκη την καινοτόμα αυτή εκδοτική επιτυχία του Πέτρου Κακολύρη:
Μια δεύτερη ευκαιρία
Θέλω να εκφράσω τη συγκίνησή μου για την τιμή που μου έκανε ο φίλος μου ο Πέτρος να με καλέσει να λάβω μέρος στην παρουσίαση του βιβλίου του αυτήν την τόσο σημαντική μέρα (παραμονή της Πανελλήνιας Μέρας Μεταμοσχεύσεων) και με αυτό το εξαιρετικό πάνελ ομιλητών. Την πρώτη φορά, δυστυχώς δεν μας ταίριαξαν οι ημερομηνίες – είχα ήδη αρχίσει να διαβάζω το βιβλίο σε ηλεκτρονική μορφή – αλλά κάτι με τα προγράμματα και των δυο μας μπερδεύτηκε και δεν έγινε αυτό δυνατό…
Κι έτσι έχω μια δεύτερη ευκαιρία, αν και μετά από την ανάγνωση του βιβλίου, άλλαξε για μένα το νόημα και το βάρος αυτής της έκφρασης, τι θα πει αλλαγή της μοίρας σε κλίμακα ζωής και θανάτου…
Ένα βιβλίο ζωντανό, που πάλλεται
Θα προσπαθήσω λοιπόν εδώ, να μοιραστώ μαζί σας κάποιες σκέψεις, κάποια αισθήματα, συναισθήματα – «πώς μεταφέρονται άραγε με λέξεις τα συναισθήματα;» αναρωτιέται ο Πέτρος, ο συγγραφέας της ιστορίας της Καρδιάς Μου – της καρδιάς Του… ο συγγραφέας αυτού του μικρού αλλιώτικου βιβλίου – παράξενου γιατί αν το πιάσετε θα το νιώσετε να πάλλεται, αν ακουμπήσετε ο αυτί σας θα μπορέσετε να ακούσετε έναν δυνατό ρυθμικό παλμό…
Είναι βιβλίο στρατευμένο – βιβλίο μαρτυρία
Γιατί πρόκειται για ένα ιδιαίτερο βιβλίο.
Μαρτυρία βεβαίως και μαρτυρίες έχουν γραφτεί κατά καιρούς πολλές.
Εδώ όμως πρόκειται για μια διαφορετική μαρτυρία.
Είναι βιβλίο «στρατευμένο»: από την αρχή, προγραμματικά σχεδόν, ο συγγραφέας του έχει δηλώσει μια πρόθεση, που είναι να ενημερώσει τον κόσμο για τις μεταμοσχεύσεις – της καρδιάς κυρίως – να φωτίσει όλες τις λεπτομέρειες και τις συγχύσεις που προκαλούν αμφιβολίες και δισταγμούς και κάνουν τους ανθρώπους επιφυλακτικούς ώστε να γίνει δυνατόν και άλλοι άνθρωποι να κοινωνήσουν αυτή τη δεύτερη ευκαιρία που είχε ο ίδιος, να ευεργετηθούν δηλαδή από την ευλογία της μεταμόσχευσης.
Είναι μια μαρτυρία βεβαίως και από τη σκοτεινή πλευρά, τη διάγνωση, την ζωή με την ασθένεια, τις νοσηλείες, τη μάχη με το θάνατο,
και από την κόψη – το ανάμεσα – τις αγωνίες, τις επιλογές, την αναμονή, την απίστευτη εμπειρία της νοσηλείας, των χειρουργείων και μετά την πειθαρχία, την καλογερική σχεδόν πειθαρχία της ζωής μετά την μεταμόσχευση, το πρόγραμμα της φαρμακευτικής περίθαλψης, της προστασίας από τις λοιμώξεις, τη νέα ζωή στο νέο καλούπι… είναι μια μαρτυρία για όλα αυτά, που τα απομυθοποιεί και τα αναμυθεύει με την αφήγηση στις βιωμένες τους διαστάσεις για να ενημερώσει για να δείξει πώς αυτό συμβαίνει στον πλησίον μας, στον φίλο μας στον αδελφό μας…
Είναι βιβλίο αναστοχασμός
Είναι όμως ταυτόχρονα ένας αναστοχασμός πάνω στη ζωή, το νόημα της ζωής και την αγάπη, ένα άνοιγμα χωρίς επιτήδευση που μόνο μια μεγάλη ψυχή σαν αυτή του Πέτρου θα μπορούσε να κάνει, μια μεγάλη καρδιά που ανοίγει και λέει την ιστορία της με τόση αμεσότητα, γλαφυρότητα, ειλικρίνεια, χωρίς κανένα φτιασίδι… Κάτι που δίνει στο βιβλίο αυτές τις μοναδικές ιδιότητες, το εν – ψυχώνει, το κάνει εν – σαρκωμένο λόγο…
Κάτι που φαντάζομαι όσοι το διάβασαν – σας μιλώ για τον εαυτό μου μετά λόγου γνώσεως – δεν έχουν ξανασυναντήσει.
Κεντημένη Καρδιά, Τέσσερα ρόδα, Janet Haig
Η καρδιά μια πανανθρώπινη μεταφορά
Η ιστορία της καρδιάς του, του ζωτικού αυτού οργάνου, της αντλίας, αλλά και της καρδιάς του, της αιώνιας, της πανανθρώπινης μεταφοράς, του κέντρου των αισθημάτων, των συγκινήσεων, των συναισθημάτων…
Του άλλου μας νου κατά κάποιον τρόπο, αυτού του νου στον οποίο συγκεντρώνονται οι ησυχαστές, αυτού του νου – μεταφορά που – δεν είμαι ειδικός για να το επαληθεύσω και ούτε είναι το θέμα μας σήμερα – που συντονίζεται με κάποιο τρόπο με την προσευχή τους και μετά από ανάλυση των χρονοσειρών των καρδιακών κυμάτων με τα εργαλεία της θεωρίας του χάους και των παράξενων ελκυστών, μπορεί κανείς να διαπιστώσει ότι διαθέτει μια απίστευτη πολυπλοκότητα που υπερβαίνει τον απλό καρδιακό παλμό με τον οποίο μας συστήνεται…
Σαν να έχει δηλαδή η καρδιά το δικό της νου – σαν να είναι νους… αλλιώτικος νους…
Ένα βιβλίο λογοτεχνικό
Το πρώτο πράγμα, το αδιαμφισβήτητο που διαπιστώνεις αρχίζοντας την ανάγνωση, είναι ότι ο Πέτρος γράφει καλά.
Είναι έμπειρος γραφιάς, ασκημένος στη δημοσιογραφία αλλά και στη λογοτεχνία και την ποίηση. Επομένως, στο αίμα του κυλά η τεχνουργία της γραφής. Γιατί είναι συναίσθημα, αίσθημα και ταλέντο, έμπνευση η συγγραφή, είναι όμως και τεχνούργημα και χρειάζεται έναν τεχνίτη που να την απαλλάξει από τα συμπτώματα που έχουν οι παιδικές αρρώστιες, να πλάσει τη γλώσσα της, τον τρόπο που ξεδιπλώνεται, τη δομή της. Να βάλει το πατρόν που θα ραφτεί η φορεσιά και μετά να μην φαίνονται οι ραφές. Και αυτό γίνεται με τόσο ανάλαφρο, ανεπαίσθητο τρόπο, με τόση μαστοριά…
Που ξεχνάς ότι έχεις μπροστά σου ένα τεχνίτη γιατί εισέρχεσαι και αφοπλίζεσαι εντελώς μπροστά στην εξομολόγηση της καρδιάς που σου μιλά αυτοπροσώπως… Αισθάνεσαι την ιερότητα αυτού του απολογισμού και η ανάγνωση σε παίρνει. Αισθάνεσαι τους κραδασμούς της συγκίνησης, εκείνο το τετράδιο με την εικόνα – τη φωτογραφία του Σαρλώ στο εξώφυλλο – γιατί δεν λέει Τσάρλυ Τσάπλιν και λέει Σαρλώ; Το σκεφτήκατε;
Η καρδιά ή η τέχνη τον οδηγεί να χρησιμοποιήσει την λαϊκή ονομασία του «χαρακτήρα» αυτού, με τον οποίο επί της ουσίας ταυτιζόμαστε και τον έχουμε αγαπήσει, τον άνθρωπο με τη μεγάλη καρδιά, τον μοναχικό, θετικό, αδέξιο, αδύναμο αλλά εσαεί γενναίο ήρωα…
Η αφήγηση νικά το θάνατο
Μια ημερολογιακή καταγραφή σε μια ιατρικά κρίσιμη στιγμή, όταν βρίσκεται στο Ωνάσειο τις μέρες του προ-μεταμοσχευσιακού ελέγχου, και όπου φορτισμένος ψυχικά και γεμάτος αγωνία, αποφασίζει να γράψει διεκδικώντας μιαν άλλη, μιαν απτή αθανασία. Όχι για να μείνει η αφήγησή του όταν αυτός δεν θα είναι παρών, αν δηλαδή δεν πετύχει ή δεν γίνει η μεταμόσχευση, αλλά για να μείνει η αφήγησή του επειδή αυτός θα είναι παρών…
Αν είμαι ζωντανός μετά από αυτό, λέει, θα τα γράψω όλα αυτά. Αλλιώς, μαζί με μένα θα χαθεί αυτό το ημερολόγιο, αυτό το τετράδιο με το εξώφυλλο με το Σαρλώ, το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου, που γράφτηκε πριν την εγχείρηση…
Η αφήγηση δηλαδή, νικά με απτό τρόπο το θάνατο.
Όπως η Σεχραζάτ έλεγε τις ιστορίες της και νικούσε κάθε φορά το θάνατο, ή ακόμα καλύτερα, όπως ο Πρίμο Λέβι στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, έλεγε να νικήσω το θάνατο, να επιζήσω για να πω στην ιστορία. Με τον ίδιο τρόπο, η αφήγηση αυτή του Πέτρου, η ιστορία της καρδιάς του, είναι η τήρηση της υπόσχεσης να νικηθεί ο θάνατος και να ειπωθεί η ιστορία…
Kεντημένη καρδιά, πανσές (σκέψη) Janet Haig
Μια ιστορία εξανθρώπισης
Μια ιστορία εξανθρώπισης, πώς δηλαδή ο άνθρωπος αναζητά τον εαυτό του από την αρχή, πώς μαλακώνει – μα ήταν πάντα καλή πάστα αυτός ο άνθρωπος, ο Πέτρος, και γίνεται καλύτερος- πώς αναδιπλώνεται σε μια αναδρομή που αρχίζει από το χιόνι που έπεσε στη γειτονιά του, στο καινούργιο του σπίτι, λίγες μέρες μετά τη γέννησή του και ξεδιπλώνεται με αφορμή την πρώτη διάγνωση κάποιου προβλήματος με αφορμή ένα φοιτητικό διεθνές ποδοσφαιρικό τουρνουά κατά τη διάρκεια των σπουδών του στην Ιταλία και υφαίνεται γύρω από την ιατρική αφήγηση.
Το ιατρικό χρονικό των συμπτωμάτων, των αδιαθεσιών, της νοσηλείας, της απερισκεψίας, της ανωριμότητας, των λαθών, της καλής τύχης, των κακοπαθημάτων που οδηγούν σιγά σιγά στο ενδεχόμενο και μετά στο αναπόφευκτο της λύσης της μεταμόσχευσης, στην αποδοχή και στην αναμονή, στην ελπίδα και μετά στην ίδια τη μεταμόσχευση και στο μετά…
Αυτό το ιατρικό ιστορικό, η ιατρική αφήγηση είναι ο καμβάς πάνω στον οποίο στήνεται η άλλη ιστορία αυτή του αναστοχασμού, της ενδοσκόπησης, της επανεξέτασης, της μεταμόρφωσης…
Τα πιστεύω, οι αγάπες, τα κολλήματα – να μην πηγαίνει στο Ωνάσειο επειδή η αριστερή του κουλτούρα του υπαγόρευε ότι είναι νοσοκομείο για τους προνομιούχους για τους λίγους – η αγωνία του… η αγάπη που δίνει και παίρνει, οι δεσμοί που έχει φτιάξει από πριν και που αναθεωρούνται, τον ενδυναμώνουν με την οικογένεια και με τους φίλους του…
Μια ιστορία αναγέννησης
Ένα ταξίδι αναγέννησης όπου αρχίζει από το τρία… όχι από το μηδέν, όπως γράφει αναφερόμενος στην ταινία του Μάσσιμο Τροΐζο, όπου ο πρωταγωνιστής αρχίζει από το τρία – όχι δηλαδή από το μηδέν αλλά κάπου από την αρχή – κρατώντας όλα τα καλά που έχει πετύχει…
Το βρίσκω αυτό τόσο απλό, τόσο σοφό, τόσο μετρημένο… και ο Πέτρος πώς το ξετρυπώνει – η Ιταλική παιδεία δεν κρύβεται – και το εντάσσει ανάλαφρα σε μια φιλοσοφία ζωής – τίτλος κεφαλαίου για το μετά την εγχείρηση – σε περίοπτη θέση ανάμεσα στα μότο του βιβλίου, όπου περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων σκέψεις του Νικηφόρου Βρεττάκου και του Μίλαν Κούντερα, αποστάγματα σοφίας, που αναδεικνύονται ισχυρότατα και ιαματικά… Σκέψεις τρίτων στις οποίες ο συγγραφέας στηρίχθηκε για να δομήσει εκ νέου τη ζωή του…
Η Παντέρμηκεντήστρα του Λόρκα. Λεπτομέρεια από πίνακα της Φωτεινής Στεφανίδη. Λάδι, μελάνι και παστέλ σε (αχερόχρωμο) πανί
Ο κόσμος όλος κέντημα ιστορημένο πάνω στον καμβά της ιατρικής αφήγησης
Μια ζωή που σκιαγραφείται και συμπλέκεται πάνω στον καμβά της ιατρικής αφήγησης.
Μια ζωή στην οποία περιέχονται οι αγάπες, οι κρίσεις για τους ανθρώπους, για την κοινωνία, οι ευαισθησίες, οι αγαπημένες μουσικές, το ποδόσφαιρο και ο Ολυμπιακός και που επαναξετάζεται ξηλώνεται και ξανακεντιέται, σαν να κρατάει ο συγγραφέας ένα νήμα μυστικό και το περνά στον καμβά κάθε φορά που φέρνει γύρους με τα πόδια γύρω από το τετράγωνο του σπιτιού του και όλο και μακρύτερα, και όπως το κάνει φέρνει μεγαλύτερα κομμάτια κόσμου, πάει στο ποτάμι, πάει πιο πέρα, στο Τροκαντερό, παίρνει τη γυναίκα του μαζί…
Σαν την καλόγρια του Λόρκα που πάνω στο αχερόχρωμο πανί κατεβάζει όλον τον κόσμο… τι ηλιοτρόπια, τι ποτάμια, δυο καβαλάρηδες…
Εκείνη κατεβάζει τον κόσμο της αρεσιάς της και της ονειροφαντασιάς της, ο Πέτρος κατεβάζει σκαλί-σκαλί τη σκάλα, του σπιτιού του, τους κάδους απορριμμάτων, την ασχήμια αλλά και την ομορφιά, αρχίζει και κεντάει πόντο – πόντο τον κόσμον όλον…
Ο Πέτρος άνθρωπος με το βλέμμα στραμμένο στον κόσμο
Αυτό, ο κόσμος όλος, γιατί ο Πέτρος είναι άνθρωπος που παρά τις απίστευτες ευαισθησίες και τη γλυκύτητά του, είναι άνθρωπος του έξω. Είναι άνθρωπος με το βλέμμα συνηθισμένο να στρέφεται έξω, στον κόσμο, στην κοινωνία, στους ανθρώπους, στην αντίσταση.
Είναι άνθρωπος της συμμετοχής και της Αριστεράς.
Άνθρωπος της λευτεριάς ταμένος, όπως θα έλεγε ο Γιάννης Ρίτσος. Και αυτό το βλέμμα δεν τον εγκαταλείπει, ακόμα και όταν έρχεται αντιμέτωπος με το θάνατο – λες και οι συναντήσεις με το θάνατο είναι άγνωστες στους ανθρώπους τις Αριστεράς – να καταγράφει, να σχολιάζει από έξω και από μέσα τις εικόνες της κοινωνίες με τις οποίες έρχεται σε επαφή κατά τη διάρκεια αυτής της περιπέτειας, αλλά και τις μικρές ιστορίες των ανθρώπων, να τις δικαιολογεί, να τι εντάσσει στο νόημα που φτιάχνει για τον κόσμο…
Από τη στάση των αδελφών του και των φίλων του, το πώς να χειριστεί το γιο του, από την καθυστέρηση έως την οριστική αναβολή μιας κρίσιμης εξέτασης επειδή ο διευθυντής της κλινικής δεν πήρε φακελάκι, την συναισθηματική αποστασιοποίηση κάποιων γιατρών όταν του μιλούσαν για την περίπτωσή του, ενώ εκείνος ήθελε ένα κλικ παραπάνω ζεστασιά, την αναπόφευκτη συμπεριφορά ρουτίνας στο χειρουργείο – την αντίθεση ανάμεσα στην αλαφράδα του προσωπικού στις συζητήσεις του με το βάρος του χειρουργούμενου που ήξερε ότι η ζωή του παίζεται κορώνα – γράμματα – τις συνομιλίες του με ασθενείς στο διάδρομο, τις συμπεριφορές των συγγενών.
Το μάτι, το αυτί και η πένα του δημοσιογράφου σε μια απίστευτη καταγραφή, ρεπορτάζ εκ των ένδον…
Εκτός από το ταξίδι το ένδον
Χρώμα και μουσική: οι αρχαίες πρακτικές της θεραπείας ταραντισμού
Θα ήθελα να κλείσω την παρουσίασή μου, με δυο στιγμιότυπα, δυο εικόνες από το βιβλίο, από αυτές που μου έκαναν εξαιρετική εντύπωση, από αυτές που ο συγγραφέας εξομολογείται εκ βαθέων το πώς μπόρεσε να κρατηθεί, να κρατήσει την ψυχική του ισορροπία
1) μέσα στο απέραντο εκτυφλωτικό λευκό της εντατικής που φυσικά και δικαίως παρομοίασε με την υπόσκαψη που προκαλούσε στον ψυχισμό των κρατουμένων το χρώμα αυτό στα λευκά κελιά της Γερμανίας.
2) Κατά τη διάρκεια μιας από τις πολλές επεμβάσεις που χρειάστηκε να κάνει με τοπική αναισθησία στο Ωνάσειο (αυτήν για να τον βηματοδότη) για να αντιμετωπίσει την αγωνία του….
Και πώς το αντιμετώπισε; Με χρώμα και με μουσική…
Μια πορτοκαλί τσάντα ακουμπισμένη – ξεχασμένη σε ένα γραφείο – στην ολόλευκη εντατική ήταν το κέντρο της εστίασης του βλέμματός του. Για να δραπετεύει από την σκληρή ομοιομορφία του λευκού και να ξεκουράζεται, να εξανθρωπίζεται…
Με τη σκέψη του γιου του Κωνσταντίνου, και ένα τραγούδι που άκουγαν μαζί στο σπίτι. Το μικρό καρδερινάκι του Νίκου Κυπουργού, από το CD ο μυστικός κήπος που άκουγαν μαζί με το γιο του στο σπίτι. Την μουσική αυτή έπαιζε στο μυαλό του ο Πέτρος.
(το αγόρι μου να τριγυρίζει σαν καρουζέλ μέσα στο δωμάτιο και να τραγουδάει το «μικρό καρδερινάκι» … επιστράτευσα τότε για να ξεφύγω από τα παρελκόμενα του νυστεριού)
Με την παραμυθητική δύναμη της τέχνης, ο άνθρωπος κρατά την ανθρωπιά του, με χρώμα και με μουσική θεραπεύεται, πανάρχαιες πρακτικές όπως αυτές του ταραντισμού στη Νότια Ιταλία, όπου η κοινότητα δείχνει χρώματα και παίζει μουσική σε αυτούς που υποτίθεται ότι έχουν πληγεί από το τσίμπημα της αράχνης της ταραντούλας, μια θεραπεία που ασκεί η κοινωνία στον άρρωστο και που σκέφτομαι με αυτήν την αναφορά από την αγαπημένη του Νότιο Ιταλία και τα ελληνόφωνα χωριά της – μια κοινή αγάπη που μοιραζόμαστε με τον Πέτρο και που δεν θα είχα την ευκαιρία να μάθω αν δεν διάβαζα αυτό το βιβλίο. να κλείσω, την παρουσίαση της ανάγνωσής μου.
Εύχομαι σε όσο το δυνατόν περισσότερους να συναντηθούν με αυτόν τον εξαιρετικό άνθρωπο, με αυτήν την εξαιρετική καρδιά διαβάζοντας το βιβλίο του. Ένα βιβλίο που αξίζει να διαβαστεί και να αγαπηθεί…
Σας ευχαριστώ
Πόλυ Χατζημανωλάκη
Οκτώβριος 2012
ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ο Πέτρος Κακολύρης γεννήθηκε το Μάρτιο του 1957 στα Κ. Πετράλωνα και μεγάλωσε στον Ταύρο.
Σπούδασε Κοινωνιολογία στο Σχολή Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Μπολόνιας (Ιταλία) και έκανε μεταπτυχιακό σεμινάριο στο Πάντειο Πανεπιστήμιο με θέμα «Κοινωνία και Πολιτισμός».
Ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία και συνεργάστηκε με τις εφημερίδες, Ελευθεροτυπία, Αυγή και Εποχή και το περιοδικό Ταχυδρόμος. Επί σειρά ετών ήταν υπεύθυνος Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων της «Μονρόε αμορτισέρ».
Το 1995 ίδρυσε την εφημερίδα Εν Ταύροις. Αργότερα ασχολήθηκε με τις εκδόσεις, ιδρύοντας τις εκδόσεις Αντίκτυπος (1999).
Ιδρυτικό μέλος της Λέσχης των Ελλήνων που έζησαν και σπούδασαν στην Ιταλία και υπεύθυνος του περιοδικού Λιμπρέτο. Συμμετείχε στη ραδιοφωνική ομάδα της Λέσχης αυτής, με εκπομπές στα ραδιοφωνικούς σταθμούς Δίαυλος 10 και Τικ- Τακ 9,31 στα fm. Από το Μάιο του 2010 είναι πρόεδρος του ομίλου πολιτισμού Εύμαρος και υπεύθυνος των εκδόσεων Εύμαρος.
Έχει δημοσιεύσει ποιήματα και διηγήματα σε διάφορα περιοδικά ενώ συμμετείχε και στο συλλογικό έργο Vivere pericolosamente: 26 ιστορίες από την Ιταλία με το διήγημα Una storia obscura.
Είναι πρόεδρος του συλλόγου μεταμοσχευμένων καρδιάς Συνεχίζω
«Η ιστορία της καρδιάς μου. Το χρονικό μιας μεταμόσχευσης» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Εύμαρος. Πληροφορίες: Τηλ: 210 95 87 083 – 6984 91 16 22
