Βρετανοί ερευνητές ανέστρεψαν την παράλυση σε σκύλους εγχέοντάς τους κύτταρα που είχαν ληφθεί από την εσωτερική «επένδυση» της μύτης τους. Όλα τα ζώα είχαν υποστεί σοβαρούς τραυματισμούς στη σπονδυλική στήλη με αποτέλεσμα να έχουν «αχρηστευθεί» τα πίσω πόδια τους.
Η ομάδα από το Κέιμπριτζ στην οποία ανήκει το νέο επίτευγμα εμφανίζει συγκρατημένη αισιοδοξία σχετικά με το ότι η τεχνική θα μπορούσε κάποια ημέρα να έχει οφέλη και για ανθρώπους με παράλυση.
Για πρώτη φορά σε «πραγματικές συνθήκες»
Η μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Brain» και χρηματοδοτήθηκε από το Ιατρικό Ερευνητικό Συμβούλιο της Βρετανίας (Medical Research Council, MRC) είναι η πρώτη που αφορά μεταμόσχευση κυττάρων για την αντιμετώπιση της παράλυσης σε ζώα υπό «πραγματικές συνθήκες» και όχι σε πειραματόζωα. Στο πλαίσιό της οι ειδικοί αφαίρεσαν οσφρητικά επενδυτικά κύτταρα που παράγουν μυελίνη (olfactory ensheathing cells) από την εσωτερική «φόδρα» της μύτης 34 σκύλων. Καλλιέργησαν τα κύτταρα αυτά για αρκετές εβδομάδες στο εργαστήριο.
Στη συνέχεια, όταν οι ερευνητές είχαν λάβει ικανούς αριθμούς κυττάρων, προχώρησαν σε μεταμόσχευσή τους στο σημείο του τραυματισμού 23 ζώων – στα υπόλοιπα ζώα εγχύθηκε ένα αβλαβές αλλά και αδρανές υγρό.
Όπως προέκυψε πολλά από τα ζώα που είχαν λάβει τη μεταμόσχευση των «αληθινών» κυττάρων εμφάνισαν σημαντική βελτίωση της κινητικότητας και ήταν σε θέση να περπατούν σε διάδρομο υποβοηθούμενα από ένα λουρί. Την ίδια στιγμή κανένας σκύλος στην ομάδα ελέγχου δεν ανέκτησε –έστω ως έναν βαθμό– την ικανότητα χρήσης των πίσω άκρων του.
Σημαντική βελτίωση της κινητικότητας
Ο καθηγητής Ρόμπιν Φράνκλιν, ειδικός στην αναγεννητική βιολογία από το Ινστιτούτο Βλαστικών Κυττάρων του MRC που ήταν εκ των βασικών συγγραφέων της νέας μελέτης ανέφερε ότι «τα νέα ευρήματά μας είναι εκπληκτικά καθώς για πρώτη φορά δείχνουμε πως η μεταμόσχευση του συγκεκριμένου τύπου κυττάρων στον κατεστραμμένο νωτιαίο μυελό μπορεί να προσφέρει σημαντική βελτίωση της κινητικότητας». Ο επιστήμονας προσέθεσε ότι η ερευνητική ομάδα πιστεύει πως με την τεχνική που ανέπτυξε θα μπορέσει να χαρίσει, έστω και μερική, αποκατάσταση της κινητικότητας και σε ανθρώπους με τραυματισμούς του νωτιαίου μυελού. Έσπευσε ωστόσο να προσθέσει ότι «είμαστε ακόμη μακριά από το να πούμε ότι μπορούμε να προσφέρουμε πλήρη αποκατάσταση της κινητικότητας».
Σύμφωνα με τον καθηγητή, ίσως μελλοντικά η τεχνική χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με φαρμακευτικές θεραπείες για την προαγωγή της αναγέννησης των νευρικών ινών και της αποκατάστασης των κατεστραμμένων νευρικών δικτύων.
Οι ερευνητές εκτιμούν πως σε ό,τι αφορά το συγκεκριμένο πείραμα τα μεταμοσχευμένα κύτταρα κατάφεραν να αναγεννήσουν τις νευρικές ίνες στην κατεστραμμένη περιοχή του νωτιαίου μυελού των ζώων. Έτσι οι σκύλοι μπόρεσαν να ανακτήσουν έλεγχο των πίσω άκρων τους και να συντονίσουν την κίνηση με τα μπροστινά άκρα τους.
Μακρός δρόμος ως τον άνθρωπο
Ο καθηγητής Τζέφρι Ράισμαν, διευθυντής του Τμήματος Νευρικής Αναγέννησης στο University College του Λονδίνου ο οποίος ανακάλυψε τα οσφρητικά κύτταρα που παράγουν μυελίνη το 1985 σχολίασε ότι «η συγκεκριμένη μέθοδος δεν αποτελεί θεραπεία των τραυματισμών του νωτιαίου μυελού στους ανθρώπους – κάτι τέτοιο βρίσκεται ακόμη πολύ μακριά. Ωστόσο πρέπει να αναφέρουμε ότι η νέα εξέλιξη είναι η πιο ενθαρρυντική που είχαμε στο πεδίο αντιμετώπισης της παράλυσης εδώ και πολλά χρόνια και αποτελεί ένα σημαντικό βήμα στον δρόμο της αποκατάστασης των τραυματισμών στο νωτιαίο μυελό».
Ο καθηγητής συμπλήρωσε ότι τα κλινικά οφέλη της μεθόδου είναι ακόμη περιορισμένα. «Με την τεχνική αυτή σκύλοι κατάφεραν να κινήσουν τα πίσω πόδια τους, ωστόσο ο νωτιαίος μυελός ‘κρατά’ κρυμμένες πολλές και διαφορετικές ανώτερες λειτουργίες – όπως για παράδειγμα τη λειτουργία των χεριών, της ουροδόχου κύστεως αλλά και τη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος – οι οποίες είναι πολύ πιο πολύπλοκες και χρειάζεται σκληρή δουλειά ώστε να καταφέρουμε να τις χαρίσουμε σε ανθρώπους με τραυματισμούς της σπονδυλικής στήλης».
Μεταξύ των σκύλων στους οποίους μεταμοσχεύθηκαν κύτταρα στο πλαίσιο της μελέτης ήταν ο 10χρονος Τζάσπερ, ένα ντάχσχουντ. Στο βίντεο που συνοδεύει αυτό το άρθρο μπορείτε να δείτε τη θεαματική βελτίωση που προσέφερε η μεταμόσχευση στην κινητικότητα του Τζάσπερ.
Δείτε το video:
(πηγή: Βήμα Science)
