Από τα πανάρχαια χρόνια, ο λύκος έχει πλουτίσει τους
μύθους, τις παραδόσεις και τα παραμύθια των λαών όλου του κόσμου. Εδώ και χιλιάδες χρόνια είναι το ζώο που συμβολίζει τα ανώτερα ιδανικά των ελεύθερων ανθρώπων, δηλαδή την αξιοπρέπεια, την
αφοσίωση, την επιμονή και τη γενναιότητα.
Υπήρξε το θηλαστικό με τη μεγαλύτερη γεωγραφική εξάπλωση στον πλανήτη μας. Πριν από μερικούς αιώνες, ο λύκος ζούσε σε όλα τα μέρη του Βορείου Ημισφαιρίου. Από τον 14ο αιώνα και ύστερα από συστηματικές προσπάθειες εξόντωσής του, εξαφανίστηκε από 14 χώρες της κεντρικής και δυτικής Ευρώπης, ενώ στις χώρες που ζει σήμερα, ο πληθυσμός του έχει μειωθεί δραματικά.
Στην Ελλάδα, ο λύκος ζει πια μόνο σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές. Πριν το 1924 ο πληθυσμός του εξαπλωνόταν με γρήγορους ρυθμούς σε όλες τις ηπειρωτικές περιοχές. Τη χρονιά εκείνη ξεκίνησε η επικήρυξή του, μαζί με άλλα «επιβλαβή» είδη, όπως η αλεπού, το τσακάλι και το κουνάβι. Μέχρι το 1981 η χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων που περιείχαν στρυχνίνη ήταν από τις πιο διαδεδομένες πρακτικές θανάτωσης. Αποτέλεσμα της επικήρυξης ήταν η οριστική εξαφάνιση του λύκου από την Πελοπόννησο, ήδη από το 1940. Για αρκετές δεκαετίες η εξόντωση των λύκων γινόταν με δόκανα και δολώματα, κυρίως από τους κατοίκους των αγροτικών περιοχών. Με την επίδειξη μάλιστα μελών του ζώου στα κατά τόπους δασαρχεία, εισέπρατταν αμοιβή. Το 1993 απαγορεύτηκε η εξόντωσή του, με την ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία της κοινοτικής οδηγίας για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων, καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας. Έτσι, και ο λύκος συμπεριλήφθηκε στη λίστα των απειλούμενων ειδών που προστατεύονται. Ο λύκος αποτελεί το μεγαλύτερο σε μέγεθοε εκπρόσωπο της οικογένειας των κυνοειδών (Canidae), και χαρακτηρίζεται από υψηλή νοημοσύνη και ανεπτυγμένη κοινωνική οργάνωση.
Το μήκος του φτάνει έως 160 εκατοστά και το βάρος του μπορεί να υπερβεί τα 60 κιλά. Διαθέτει μεγάλο κεφάλι και δυνατά σαγόνια (δύο φορές πιο ισχυρό δάγκωμα από αυτό του σκύλου), στενό στέρνο, ψηλά πόδια και ελαφρύ σκελετό. Κινείται τρέχοντας ή περπατώντας γρήγορα 8 με 10 ώρες την ημέρα, διανύοντας αρκετά χιλιόμετρα.
Οι λύκοι ζουν σε αγέλες. Στον πυρήνα κάθε αγέλης είναι το κυρίαρχο αναπαραγωγικό ζεύγος, που μπορεί να παραμείνει μαζί για όλη του τη ζωή. Ο λύκος φτάνει σε αναπαραγωγική ηλικία μετά τους 22 μήνες. Η λύκαινα γεννά μια φορά το χρόνο, την άνοιξη, συνήθως μετά από κύηση 63 ημερών, κατά μέσο όρο 3 έως 7 μικρά.
Ενώ ο λύκος είναι σαρκοφάγος, έχει εξελιχθεί ώστε να τρέφεται κυρίως με άγρια φυτοφάγα ζώα. Όταν δεν βρίσκει, τότε στρέφεται σε μικρά κτηνοτροφικά ζώα, δηλαδή πρόβατα, κατσίκες, κότες κλπ. Δεν είναι λίγες οι φορές που, όταν δυσκολεύεται να βρει τροφή για εκείνον και τα μικρά του, τρέφεται με σκουπίδια ή νεκρά ζώα. Επιπλέον διαθέτει ανεπτυγμένη ακοή και όσφρηση και είναι σε θέση να εντοπίσει κινούμενα αντικείμενα από πολύ μεγάλες αποστάσεις.
Στις μέρες μας, δυστυχώς, ο «κακός λύκος» των παραμυθιών δεν είναι παρά ένα τρωτό είδος που χρειάζεται προστασία.
