O Mαυροπετρίτης (Falco eleonorae) είναι ένα μεσαίου μεγέθους σπάνιο μεταναστευτικό γεράκι ύψους περίπου 38 εκατοστών, με μακριές φτερούγες και πολύ επιδέξιο πέταγμα. Στη χώρα μας είναι επίσης γνωστός και σαν Βαρβάκι. Τον συναντάμε σε δύο χρωματισμούς, σκούρο, σχεδόν ολόμαυρο ή ανοιχτό καστανοκόκκινο.
Εμφανίζεται στη Μεσόγειο τον Απρίλιο, επιστρέφοντας από την ανατολική Αφρική, και ειδικά από τη Μαγαδασκάρη, όπου ξεχειμωνιάζει.
Μολονότι επιστρέφει στην Ελλάδα από τα μέσα της Άνοιξης, ο Μαυροπετρίτης δεν φωλιάζει παρά μόνο στα τέλη Ιουλίου. Μέχρι τότε κυνηγά, κυρίως μεγάλα έντομα, στα νησιά ή πάνω από τη θάλασσα (όπως πεταλούδες και νυχτοπεταλούδες που μεταναστεύουν). Αυτή την εποχή, Μαυροπετρίτες μπορεί να παρατηρηθούν και στην ηπειρωτική Ελλάδα, ακόμα και σε ψηλά βουνά μακριά από τις ακτές.
Κατά τα τέλη Ιουλίου αποσύρεται για να φωλιάσει, κατά αποικίες, σε πολλά ερημονήσια του Αιγαίου. Με την καθυστέρηση αυτή, ο Μαυροπετρίτης φροντίζει ώστε η περίοδος γέννησης των μικρών του να συμπέσει με την περίοδο της φθινοπωρινής μετανάστευσης. Έτσι, τα εκατομμύρια μικροπούλια που διασχίζουν το Αιγαίο μεταναστεύοντας νότια, παρέχουν μια καινούργια, άφθονη και σίγουρη πηγή τροφής για να μεγαλώσουν οι μικροί Μαυροπετρίτες. Υπολογίζεται ότι περισσότερα από 3.000 ζευγάρια φωλιάζουν στο Αιγαίο, αντιπροσωπεύοντας τα ¾ του παγκόσμιου πληθυσμού. Ο Μαυροπετρίτης είναι, λοιπόν, το πιο σημαντικό, σε παγκόσμιο επίπεδο, είδος που φιλοξενεί η Ελλάδα, η οποία φέρει μεγάλη ευθύνη για την προστασία του. Η χώρα μας φαίνεται ότι φιλοξενεί τουλάχιστον το 75% του παγκόσμιου πληθυσμού.
Ο Μαυροπετρίτης στηρίζεται για προστασία στην απομόνωση των νησιών όπου φωλιάζει. Με την επέκταση του τουρισμού και την πληθώρα των ιδιόκτητων σκαφών, το άσυλο αυτό παραβιάζεται. Επιπλέον, οι κυνηγοί είναι συχνά πρόβλημα, καθώς το είδος φωλιάζει το φθινόπωρο. Συχνά, μάλιστα, έχουν μαζί τους και σκυλιά, που είναι πραγματική καταστροφή για φωλιές και νεοσσούς.
Η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, σε συνεργασία με το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Κρήτης και άλλες οικολογικές οργανώσεις, εφαρμόζουν ένα πρόγραμμα που στοχεύει στη διατήρηση του είδους στην Ελλάδα και εφαρμόζεται στις σημαντικότερες αποικίες, σε νησίδες και στην ευρύτερη περιοχή του Αιγαίου.
