paidevo.gr | kids

Η Μεσογειακή φώκια Monachus monachus ή φώκια Μοναχός είναι το σπανιότερο είδος φώκιας στον κόσμο και ένα από τα έξι πιο απειλούμενα θηλαστικά του πλανήτη μας. Σύμφωνα με στοιχεία, ο μεγαλύτερος πληθυσμός του είδους παγκόσμια ζει και αναπαράγεται στις ελληνικές θάλασσες. Στις ακτές της μεσογείου έχουν απομείνει περίπου 500 φώκιες. Από αυτές, οι 300 με 350 βρίσκονται στις νοτιοδυτικές Κυκλάδες, στις βόρειες Σποράδες, στα Δωδεκάνησα και στα ιόνια νησιά.

Η Μεσογειακή φώκια είναι από τα μεγαλύτερα είδη φώκιας. Το μήκος της φτάνει τα τρία μέτρα και το βάρος της τα 350 κιλά. Το σώμα της είναι κοντό και το χρώμα της ποικίλλει από ανοιχτό γκρι ως σκούρο καφέ ή μαύρο. Ζει περίπου 40 χρόνια και γεννάει ένα μικρό κάθε χρόνο. Η τροφή της αποτελείται κυρίως από ψάρια, χταπόδια, καλαμάρια, αστακούς και πράσινα φύκια. Η φώκια Μοναχός αν και περνά μεγάλο μέρος της ζωής της στο νερό όπου και ζευγαρώνει, βγαίνει συχνά στην ξηρά για να ξεκουραστεί και να γεννήσει. Παλιότερα ζούσαν σε κοπάδια και μπορούσε κανείς να τις βρει σε απόμακρες παραλίες να λιάζονται στην ξηρά. Σήμερα όμως τα ζώα αυτά καταφεύγουν σε απόμερες σπηλιές, βραχώδεις ακτές και ακατοίκητες βραχονησίδες, μακριά από την ενοχλητική ανθρώπινη παρουσία.

Ο μοναδικός εχθρός της φώκιας είναι ο άνθρωπος. Παλιότερα τη σκότωνε για να πάρει το δέρμα και το λίπος της, σήμερα κάποιοι ασυνείδητοι τη σκοτώνουν γιατί κάνει ζημιά στα δίκτυα των ψαράδων. Αυτό, πάντως, που συμβάλλει περισσότερο στον αφανισμό της είναι η τουριστική ανάπτυξη των ακτών και η ρύπανση της θάλασσας.

Ζωή για τη φώκια δεν υπάρχει αν η θάλασσα είναι μολυσμένη. Γι’ αυτό όπου δείτε να κολυμπούν φώκιες να είστε σίγουροι ότι τα νερά είναι πεντακάθαρα.

Ελληνικές και διεθνείς περιβαλλοντικές οργανώσεις ασχολούνται συστηματικά με τη διάσωση της φώκιας Μοναχός. Στις Σποράδες, μάλιστα, που είναι ένας από τους σημαντικότερους τόπους αναπαραγωγής της Μεσογειακής φώκιας, δημιουργήθηκε στην Αλόννησο το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο. Το πάρκο αυτό είναι μία μεγάλη θαλάσσια περιοχή που περιλαμβάνει την Αλόννησο και μερικά ακόμα ακατοίκητα νησιά και βραχονησίδες. Εμείς όλοι μπορούμε να το επισκεφτούμε, αρκεί να ακολουθούμε τους κανονισμούς που υπάρχουν για την προστασία του πολύτιμου αυτού οικοσυστήματος. Κι αν είμαστε τυχεροί, μπορεί να δούμε από κοντά ένα από τα πιο σπάνια ζώα στον πλανήτη μας!

Στην Αλόννησο, επίσης, λειτουργεί το Κέντρο  Περίθαλψης και Επανένταξης Φωκών, με μεγάλη προσφορά στην προστασία της φώκιας.

Πρέπει πάντα να θυμόμαστε ότι προστατεύοντας τη Μεσογειακή φώκια, στην ουσία προστατεύουμε τη θάλασσα.

Υπολογίζεται ότι σήμερα στην άγρια φύση ζουν περίπου 175.000 χιμπατζήδες. Σύμφωνα με μία έρευνα του περιοδικού Current Biology, χιμπατζήδες στη Σενεγάλη παρατηρήθηκαν να κατασκευάζουν και να χρησιμοποιούν ξύλινα δόρατα για κυνήγι. Οι ερευνητές κατέγραψαν 22 περιπτώσεις χιμπατζήδων που σχεδίαζαν εργαλεία για να επιτεθούν σε μικρότερα θηλαστικά, τα οποία έβρισκαν καταφύγιο σε κοιλότητες μέσα σε κορμούς δέντρων.

Η πιο μεγάλη αράχνη στον κόσμο είναι η διάσημη Ταραντούλα, που ζει κυρίως στη Νότια Αμερική. Η θηλυκή είναι μεγαλύτερη από την αρσενική. Το σώμα της φτάνει τα 30 εκατοστά με τα πόδια τεντωμένα και ζυγίζει περίπου 100 γραμμάρια. Η Ταραντούλα είναι πολύ επιθετική, ορμά απότομα στη λεία της και τη σκοτώνει τρυπώντας τη με τα πόδια της. Το δηλητήριό της, αν και θανατηφόρο για τη λεία της, είναι ακίνδυνο για τον άνθρωπο. Η Ταραντούλα ζει περίπου 10 χρόνια.

O Mαυροπετρίτης (Falco eleonorae) είναι ένα μεσαίου μεγέθους σπάνιο μεταναστευτικό γεράκι ύψους περίπου 38 εκατοστών, με μακριές φτερούγες και πολύ επιδέξιο πέταγμα. Στη χώρα μας είναι επίσης γνωστός και σαν Βαρβάκι. Τον συναντάμε σε δύο χρωματισμούς, σκούρο, σχεδόν ολόμαυρο ή ανοιχτό καστανοκόκκινο.

Εμφανίζεται στη Μεσόγειο τον Απρίλιο, επιστρέφοντας από την ανατολική Αφρική, και ειδικά από τη Μαγαδασκάρη, όπου ξεχειμωνιάζει.

Μολονότι επιστρέφει στην Ελλάδα από τα μέσα της Άνοιξης, ο Μαυροπετρίτης δεν φωλιάζει παρά μόνο στα τέλη Ιουλίου. Μέχρι τότε κυνηγά, κυρίως μεγάλα έντομα, στα νησιά ή πάνω από τη θάλασσα (όπως πεταλούδες και νυχτοπεταλούδες που μεταναστεύουν). Αυτή την εποχή, Μαυροπετρίτες μπορεί να παρατηρηθούν και στην ηπειρωτική Ελλάδα, ακόμα και σε ψηλά βουνά μακριά από τις ακτές.

Κατά τα τέλη Ιουλίου αποσύρεται για να φωλιάσει, κατά αποικίες, σε πολλά ερημονήσια του Αιγαίου. Με την καθυστέρηση αυτή, ο Μαυροπετρίτης φροντίζει ώστε η περίοδος γέννησης των μικρών του να συμπέσει με την περίοδο της φθινοπωρινής μετανάστευσης. Έτσι, τα εκατομμύρια μικροπούλια που διασχίζουν το Αιγαίο μεταναστεύοντας νότια, παρέχουν μια καινούργια, άφθονη και σίγουρη πηγή τροφής για να μεγαλώσουν οι μικροί Μαυροπετρίτες. Υπολογίζεται ότι περισσότερα από 3.000 ζευγάρια φωλιάζουν στο Αιγαίο, αντιπροσωπεύοντας τα ¾ του παγκόσμιου πληθυσμού. Ο Μαυροπετρίτης είναι, λοιπόν, το πιο σημαντικό, σε παγκόσμιο επίπεδο, είδος που φιλοξενεί η Ελλάδα, η οποία φέρει μεγάλη ευθύνη για την προστασία του. Η χώρα μας φαίνεται ότι φιλοξενεί τουλάχιστον το 75% του παγκόσμιου πληθυσμού.

Ο Μαυροπετρίτης στηρίζεται για προστασία στην απομόνωση των νησιών όπου φωλιάζει. Με την επέκταση του τουρισμού και την πληθώρα των ιδιόκτητων σκαφών, το άσυλο αυτό παραβιάζεται. Επιπλέον, οι κυνηγοί είναι συχνά πρόβλημα, καθώς το είδος φωλιάζει το φθινόπωρο. Συχνά, μάλιστα, έχουν μαζί τους και σκυλιά, που είναι πραγματική καταστροφή για φωλιές και νεοσσούς.

Η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, σε συνεργασία με το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Κρήτης και άλλες οικολογικές οργανώσεις, εφαρμόζουν ένα πρόγραμμα που στοχεύει στη διατήρηση του είδους στην Ελλάδα και εφαρμόζεται στις σημαντικότερες αποικίες, σε νησίδες και στην ευρύτερη περιοχή του Αιγαίου.

• Ξέρετε ότι… ο Αϊνστάιν, ο δημιουργός της Θεωρίας της Σχετικότητας δεν μιλούσε καθόλου μέχρι που έγινε 3 ετών, αλλά στα 12 του γνώριζε την Γεωμετρία του Ευκλείδη;

• Ξέρετε ότι… οι οδηγοί των πρώτων αυτοκινήτων ατμού ονομάστηκαν «σοφέρ» δηλαδή «θερμαστές» γιατί ζέσταιναν το νερό της μηχανής πριν ξεκινήσουν;

• Ξέρετε ότι… όταν κάποιος φταρνίζεται, συνήθως του λέμε: «γείτσες!»,

κι αυτό γιατί πάνω στο φτέρνισμα η καρδιά σταματάει για ένα μικροδευτερόλεπτο;

• Ξέρετε ότι… το 70% της σκόνης που υπάρχει σ` ένα οποιοδήποτε σπίτι προέρχεται από νεκρές φολίδες ανθρώπινου δέρματος;

• Ξέρετε ότι… ο κάπνισμα είναι συχνή αιτία τύφλωσης;

• Ξέρετε ότι… το ανθρώπινο μάτι ανοιγοκλείνει περίπου 4.200.000 φορές το χρόνο;

• Ξέρετε ότι… τα μάτια ενός νεογέννητου δεν παράγουν δάκρυα μέχρι και την 6η εβδομάδα της ζωής του;
  

• Ξέρετε ότι… χρειάζονται 120 σταγόνες νερό για να γεμίσουν ένα κουταλάκι;