Οι ζωολογικοί κήποι σε όλες σχεδόν τις χώρες της Ευρώπης αποτυγχάνουν να διασφαλίσουν ένα βιώσιμο περιβάλλον για τα άγρια ζώα που φιλοξενούν! Αυτό αποδεικνύει τριετής έρευνα για τους ζωολογικούς κήπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που διενήργησε το Πανευρωπαϊκό Δίκτυο Οργανώσεων για την Εξάλειψη της Αιχμαλωσίας των Άγριων Ζώων (ENDCAP) σε συνεργασία με τον ΑΡΚΤΟΥΡΟ.
Τα αποτελέσματα της έρευνας με τίτλο «The EU Zoo Inquiry» θα παρουσιάστηκαν σε έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η έρευνα στην οποία συμμετείχε και ο ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ διεξάγοντας την έρευνα για τους ελληνικούς ζωολογικούς κήπους, έφερε στην επιφάνεια τις πανευρωπαϊκές διαστάσεις του προβλήματος:
- Η πλειοψηφία των ζωολογικών κήπων στην ΕΕ παραβαίνει τις υποχρεώσεις για τη διατήρηση των ειδών, την ενημέρωση των πολιτών και την ευημερία των ζώων όπως προκύπτουν από την κείμενη εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία.
- Χιλιάδες ζώα σε εκατοντάδες ζωολογικούς κήπους κρατούνται σε κακές έως αποκρουστικές συνθήκες.
- Σε καμία από τις 20 χώρες όπου διεξήχθη η έρευνα δεν βρέθηκε ζωολογικός κήπος που να πληροί τις προϋποθέσεις.
Ήδη από το 2005, όλοι οι ζωολογικοί κήποι στις χώρες της ΕΕ οφείλουν να πληρούν τις βασικές προϋποθέσεις της Κοινοτικής Οδηγίας 1999/22* και αφού περάσουν από μία διαδικασία ελέγχου και επιθεώρησης να εφαρμόσουν μία σειρά μέτρων για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, την ενημέρωση του κοινού και την ικανοποίηση των βασικών αναγκών των ζώων. Παρόλο που η Κοινοτική Οδηγία έχει αρχίσει να εφαρμόζεται, οι εθνικές νομοθεσίες δεν διαθέτουν αναλυτικές διατάξεις για την προστασία των ζώων. Ως αποτέλεσμα η πλειοψηφία των ευρωπαϊκών χωρών στηρίζονται αποκλειστικά στις ασαφείς απαιτήσεις της Κοινοτικής Οδηγίας, που οδηγούν σε αντιφάσεις στη μετάφραση, και διαιωνίζουν την αιχμαλωσία των ζώων σε απαράδεκτες συνθήκες.
Ο Daniel Turner, εκπρόσωπος Τύπου της ερευνητικής ομάδας, υποστήριξε: «Η έρευνα φανέρωσε ότι οι ζωολογικοί κήποι στην Ευρώπη δεν ανταποκρίνονται ούτε στις απαιτήσεις ούτε στις νομικές τους υποχρεώσεις. Η έρευνα που κάναμε είναι το πρώτο βήμα για μία θετική αλλαγή. Ελπίζουμε ότι οι κυβερνήσεις των χωρών και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα μας υποστηρίξουν εξασφαλίζοντας την εφαρμογή των νόμων. Πολλά ζώα σε ολόκληρη την Ευρώπη υποφέρουν και χωρίς βοήθειά τους τα προβλήματα θα παραμείνουν».
Στην Ελλάδα, ο ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ ήδη εδώ και ένα χρόνο έχει παρουσιάσει την έκταση του προβλήματος με υπόμνημα που κατέθεσε στα Υπουργεία ΠΕΚΑ και ΑΑΤ με θέμα «Αιχμάλωτα Ζώα στην Ελλάδα». Συνοψίζοντας το πρόβλημα, πρόκειται για χιλιάδες άγρια ζώα που ζουν αιχμάλωτα και αποτελούν αντικείμενο οικονομικής ή τουριστικής εκμετάλλευσης από ιδιώτες και άλλους φορείς, σε Ζωολογικούς Κήπους, Τσίρκα, Εκθέσεις και Ιδιωτικές Συλλογές, Εκτροφεία.
Ο ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ καλεί την Πολιτεία να δραστηριοποιηθεί σε θέματα αιχμάλωτων ζώων με θωράκιση και εφαρμογή του νομοθετικού πλαισίου αλλά και τους πολίτες με καταγγελίες των παραβάσεων που διαπιστώνουν σε επισκέψεις τους στους χώρους αυτούς. Ήδη μετά από πιέσεις μας έχει συσταθεί η επιτροπή που θα εξετάσει την αναθεώρηση του νομοθετικού πλαισίου λειτουργίας των ζωολογικών κήπων. Ο Υπεύθυνος Πολιτικής του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ, Λάζαρος Γεωργιάδης υποστήριξε: «Η έρευνα που έχουμε κάνει έδειξε ότι δεν δίνεται προτεραιότητα στη σωστή διαχείριση των άγριων ζώων που βρίσκονται σε αιχμαλωσία. Στην Ελλάδα υπάρχουν φοβερές ελλείψεις τόσο στο θεσμικό πλαίσιο όσο και στην εφαρμογή της νομοθεσίας. Η σύσταση της επιτροπής είναι ένα πρώτο θετικό βήμα».
Η πεποίθησή μας είναι ότι τα άγρια ζώα ανήκουν στο φυσικό τους περιβάλλον και όχι σε ανθρώπινες εγκαταστάσεις. Στις αρχές του έτους έγινε ένα μεγάλο και θετικό βήμα με την απαγόρευση λειτουργίας τσίρκο με ζώα στη χώρα. Ο ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ διεκδικεί επιπλέον:
1. Την τροποποίηση της νομοθεσίας σχετικά με εγκαταστάσεις Ζωολογικών Κήπων ώστε να εξασφαλίζεται η ευζωία των ζώων.
2. Την ενσωμάτωση της Κοινοτικής Οδηγίας στην εθνική νομοθεσία.
3. Τη δημιουργία μηχανισμού αδειοδότησης, ελέγχου και επιθεωρήσεων για τις εγκαταστάσεις όπου διαβιούν άγρια ζώα.
4. Αλλαγή χρήσης για τους Δημοτικούς Ζωολογικούς Κήπους σε Καταφύγια Κατασχεμένων Αιχμάλωτων Ζώων.
Μερικές ακόμα χρήσιμες πληροφορίες:
- Στην Ευρώπη, ο επίσημος αριθμός είναι 2.000.000 αιχμάλωτα ζώα, ενώ ανεπίσημα υπολογίζονται διπλάσια.
- Το παράνομο εμπόριο άγριων ζώων αποτελεί το τρίτο σε τζίρο παράνομο εμπόριο στον κόσμο –μετά από αυτό των όπλων και των ναρκωτικών.
- Υπολογίζεται ότι σήμερα λειτουργούν τουλάχιστον 3.500 ζωολογικοί κήποι με άδεια στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ωστόσο, υπάρχουν εκατοντάδες ακόμη που λειτουργούν χωρίς άδεια και εκτός κανονισμών.
*Η Κοινοτική Οδηγία 1999/22 για τη διατήρηση άγριων ζώων στους ζωολογικούς κήπους προβλέπει μεταξύ άλλων ότι τα κράτη μέλη θεσπίζουν μέτρα προκειμένου να εξασφαλίσουν ότι οι ζωολογικοί κήποι εφαρμόζουν τα ακόλουθα μέτρα διατήρησης:
- συμμετοχή σε έρευνα, εφόσον αποβαίνει σε όφελος της διατήρησης του είδους και/ή κατάρτιση σε συναφείς ειδικές δεξιότητες στον τομέα της διατήρησης, και/ή ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τη διατήρηση του είδους και/ή, όπου αυτό είναι σκόπιμο, αναπαραγωγή υπό συνθήκες αιχμαλωσίας, ανανέωση του πληθυσμού των ζώων ή επαναεισαγωγή των ειδών στη φύση,
- προώθηση της εκπαίδευσης και της συνειδητοποίησης του κοινού όσον αφορά τη διατήρηση της βιοπολυμορφίας, ιδιαίτερα με την παροχή πληροφοριών για τα είδη που εκτίθενται και για τους φυσικούς τους οικότοπους,
- συνθήκες διαβίωσης των ζώων που ικανοποιούν τις βιολογικές απαιτήσεις των διαφόρων ειδών και τις απαιτήσεις όσον αφορά τη διατήρησή τους, μεταξύ άλλων προβλέποντας ειδικό για το κάθε είδος εμπλουτισμό των χώρων εγκλεισμού τους και διατήρηση υψηλού επιπέδου ζωοτεχνίας με ανεπτυγμένο πρόγραμμα προληπτικής και θεραπευτικής κτηνιατρικής αγωγής και διατροφής,
- τήρηση ενημερωμένων αρχείων της συλλογής του ζωολογικού κήπου, κατάλληλων για τα είδη που καταγράφονται.
(Επικοινωνία με ΑΡΚΤΟΥΡΟ: 2310555920/ Βάσω Πετρίδου: 6937422537)