Συντάκτης: Μαρίνα Στράους – Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου
Η αλλοίωση της όσφρησης μετά από κορωνοϊό ανατρέπει τη ζωή ενός ανθρώπου. Ο εγκέφαλος “ξεχνάει” μυρωδιές αλλά με καθημερινή προπόνηση μπορεί να τις “ξαναθυμηθεί” .
Η απώλεια όσφρησης είναι μια γνωστή και συχνή παρενέργεια του κορωνοϊού. Πολλοί ασθενείς αναρρώνουν και οι αισθήσεις τους επανέρχονται πλήρως. Άλλοι όμως όχι. Γι αυτούς μυρίζουν τα πράγματα διαφορετικά, αποκρουστικά. Δηλαδή όχι μόνο δεν επανέρχεται η όσφρησή τους αλλά αλλοιώνεται. Αυτό στην γλώσσα της επιστήμης ονομάζεται παροσμία και είναι κάτι πολύ ενοχλητικό, ακόμη και ανατρεπτικό της καθημερινότητας.
«Σαν την απώλεια αναμνήσεων»
Η Βελγίδα Αν Σοφί Λερκέν ανήκει σε αυτήν την κατηγορία ανθρώπων. Μετά από ανάρρωση από Covid-19 το σαπούνι της δεν μύριζε πια λεβάντα, τα μπαχαρικά της μύριζαν ψάρι. Ο κόσμος της αναποδογυρίστηκε. Αμέσως εξαφάνισε από τον περίγυρό της ό,τι έβγαζε μυρωδιά. Το άρωμά της, το αρωματισμένο κραγιόν της, αρωματισμένα κεριά, όλα εξάλλου της βρώμαγαν. «Μερικές φορές νομίζω ότι είμαι σε φάση κάποιου είδους κατάθλιψης» λέει, «όλα είναι θλιβερά, αισθάνομαι κουρασμένη. Για μένα είναι πολύ σημαντικό γιατί μου αρέσει να τρώω, να πίνω». Ο Ζαν Μισέλ Μαγιάρ μπορεί πολύ καλά να συναισθανθεί ανθρώπους που πάσχουν από παροσμία. Ο ίδιος μετά από τραυματισμό στον εγκέφαλο έχει χάσει την όσφρησή του για πάντα.
Δεν μπορεί να μυρίσει τις μυρωδιές των γιων του και της γυναίκας του. «Πρόκειται για μυρωδιές της καθημερινότητας» λέει, «μυρωδιές που συνοδεύουν τα γεύματα, μυρωδιές που σας κάνουν να αισθάνεστε ζωντανοί. Απώλεια όσφρησης σημαίνει απώλεια όλων των αναμνήσεων». Αλλά δεν το έβαλε κάτω. Γύρισε από γιατρό σε γιατρό και έπεσε σε ερευνητές στη Γερμανία και τη Γαλλία που του έδωσαν την ελπίδα πως με κατάλληλη εξάσκηση θα μπορούσε να επανακτήσει την όσφρησή του.
«Να επεξεργαστεί ο εγκέφαλος μυρωδιές»
Ξεκίνησε λοιπόν να προπονεί την όσφρησή του. Με λεμόνια, τριαντάφυλλα ευκάλυπτο, κόκκους καφέ. Με την πάροδο του χρόνου είναι τώρα και πάλι σε θέση να γεύεται ελαφρά τον καθημερινό του καφέ. Ο Μαγιάρ δεν πετά στα ύψη. Ξέρει ότι θα μπορεί να μυρίζει πάλι μόνο ένα μικρό ποσοστό από όσο μπορεί ένας υγιής άνθρωπος. Παρόλα αυτά ίδρυσε πριν τρεισήμισι χρόνια τoν σύλλογο Anosmie.org. Θέλει να βοηθήσει κι άλλους ανθρώπους να ξαναβρούν την όσφρησή τους.
Στο μεταξύ και η Αν Σοφί Λερκέν προπονεί την όσφρησή της με την βοήθεια της γιατρού της Καρολίν Υαρ. «Ζητάμε από τους ασθενείς μας να μυρίζουν δύο φορές την ημέρα αρώματα στην ιδανική περίπτωση με κλειστά τα μάτια όντας συγκεντρωμένοι σε αυτό που κάνουν. Είναι πολύ σημαντικό αυτό, γιατί ο εγκέφαλος θα πρέπει να επεξεργαστεί την μνήμη του στις μυρωδιές». Μια αχτίδα ελπίδας για όσους, μετά από Covid-19, θέλουν να επαναφέρουν την αίσθηση της όσφρησης, έστω κι αν δεν καταφέρουν να γίνουν όπως πριν.