Ανθρωποθυσίες στα χρόνια του κορωνοιού

Της Μαρίας Δεναξά

Όλοι μιλούν για τον οικονομικό Αρμαγεδδώνα που έρχεται. Παρ’ όλο που απεύχομαι να συμβεί, όσο σκληρή κι αν είναι η φτώχεια, δισεκατομμύρια φτωχοί άνθρωποι στον κόσμο καταφέρνουν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο να την ξεγελούν και να επιβιώνουν. Πόσοι όμως κατάφεραν να ξεγελάσουν και να επιβιώσουν από τον Covid-19, όταν από κακή τους τύχη ασθένησαν σε μεγάλη ηλικία, σε καιρούς περικοπών και εκπτώσεων στη δημόσια υγεία παντοδύναμων φαινομενικά χωρών, όπως είναι η Γαλλία, η Ισπανία, η Ιταλία ή οι ΗΠΑ;

Θυμάμαι ένα συγκλονιστικό ρεπορτάζ που είδα προ ημερών στη γαλλική τηλεόραση, με τίτλο «καταδικασμένος να πεθάνει».

Ένας 72χρονος που ασθένησε από τον νέο κορωνοιό και δεν τον είχε καταβάλει ακόμη η ασθένεια, συνομιλούσε με τις νοσοκόμες για τη θεραπεία που θα ακολουθούσε, την ώρα που εκείνες περίμεναν  τηλεφώνημα από τους ανωτέρους τους, για το αν θα του επιτρέψουν να δώσει τη μάχη του ή να πεθάνει!

Οι μαχαιριές των περικοπών στο γαλλικό δημόσιο σύστημα υγείας, όπως και στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, ρήμαξαν κι έκλεισαν νοσοκομεία, λιγόστεψαν τραγικά τις μονάδες εντατικής θεραπείας, αφαίρεσαν ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό από την εξυπηρέτηση των πολιτών που επί δεκαετίες πλήρωναν για αξιοπρεπή δημόσια περίθαλψη και επάρκεια στα  ιατροφαρμακευτικά υλικά, τα οποία στην πρώτη σοβαρή υγειονομική κρίση των τελευταίων δεκαετιών αποδείχθηκαν είδος προς εξαφάνιση, σε χώρες που συγκαταλέγονται στις… και καλά «ανεπτυγμένες».

Το τηλέφωνο χτύπησε. Η ώρα της κρίσης είχε φθάσει για τον 72χρονο ο οποίος, στις συνομιλίες που είχε προηγουμένως με τις νοσοκόμες, ήταν πεπεισμένος ότι σύντομα θα μπορέσει να γίνει καλά και να επιστρέψει σπίτι του. Η κάμερα εστίασε στο πρόσωπο και τις εκφράσεις της νοσοκόμας.

Εκείνη ενημέρωσε τον συνομιλητή της για την κατάσταση του ασθενή. Κατ’ αρχάς για την ηλικία του, αλλά και για το γεγονός ότι σύντομα θα χρειαζόταν νοσηλεία στην εντατική επειδή αντιμετώπιζε ήδη σοβαρή δύσπνοια. Δεν πρόλαβε να τελειώσει τη φράση της, όταν δάκρυα άρχισαν να κυλούν από τα μάτια της. Επανέλαβε στο συνομιλητή της με αγωνία ένα «μα  είναι σίγουρο;»… και κατέρρευσε. Όσοι παρακολουθούσαν το ντοκιμαντέρ για τη σκληρή μάχη κατά του κορωνοιού, που δίνουν επί του παρόντος γιατροί και νοσηλευτές μέσα στα γαλλικά νοσοκομεία, καταλάβαν.

Τα λιγοστά ή ανύπαρκτα κρεβάτια στην εντατική και το κατεστραμμένο από τη χρόνια λιτότητα σύστημα υγείας δεν άφηναν καμία άλλη επιλογή σε γιατρούς και νοσηλευτές, απ’ αυτήν της θυσίας, αντί της διάσωσης ενός ακόμη ηλικιωμένου.

Η συνέχεια ήταν μακάβρια. Οι καταρρακωμένες νοσοκόμες από την τραγωδία στην οποία έπαιρναν μέρος, έκαναν τα πάντα ώστε ο ασθενής, που δεν γνώριζε ποια θα ήταν η τύχη του, να έχει όσο καλύτερο τέλος γίνεται. Κι όταν τα βαριά συμπτώματα του κορωνοιού άρχιζαν να του στερούν τη ζωή, τον ανακούφισαν με ένα κοκτέιλ φαρμάκων που τον βοήθησαν να μπει σε βαθιά καταστολή και να περάσει στην «απέναντι όχθη».

Η εξέλιξη με συγκλόνισε. Επί της ουσίας επρόκειτο για ακούσια ευθανασία σχεδόν σε απευθείας μετάδοση. Συνειδητοποίησα πως στην επόμενη στραβή για την ανθρωπότητα, με μάσκες ή χωρίς, με φάρμακα, αναπνευστήρες, γάντια ή δίχως… όσο μεγαλώνει ο άνθρωπος τόσο λιγοστεύει η αξία της ζωής του. Κατάλαβα πως στη θέση του ηλικιωμένου, στην εποχή των εκπτώσεων για τους πολλούς και της ευημερίας για τους λίγους, θα μπορούσε να βρίσκεται ο γείτονας, οι γονείς, οι συνομήλικοι, οι φίλοι μας, ακόμα κι εμείς, από τη στιγμή που θα μας πάρουν τα χρόνια.

Μια από τα ίδια και στην Ισπανία, όπου από την αρχή της κρίσης ασθενείς άνω των 70 ετών δεν μεταφέρονται συστηματικά στα νοσοκομεία. Στη Μαδρίτη και τη Βαρκελώνη, έγγραφο της υγειονομικής υπηρεσίας της Καταλονίας που διέρρευσε στον Τύπο, έδινε οδηγίες για το πώς να αποφεύγεται η νοσηλεία ηλικιωμένων ασθενών, που παρουσίαζαν ήδη αναπνευστικά συμπτώματα της λοίμωξης. Συγκεκριμένα, εξηγούσε τους χειρισμούς που έπρεπε να κάνουν οι γιατροί και οι νοσηλευτές ώστε οι ηλικιωμένοι ασθενείς (επί της ουσίας μελλοθάνατοι) να πειστούν να επιστρέψουν στα σπίτια τους. Το νοσηλευτικό προσωπικό δεν έπρεπε να αναφερθεί στην έλλειψη κρεβατιών, ιατροφαρμακευτικού υλικού ή ότι γίνεται επιλογή ασθενών βάση ηλικιακών κριτηρίων. Έπρεπε να υπογραμμίσει με όλους τους τρόπους τη θαλπωρή και τις ανέσεις που προσφέρει ένα σπίτι. Ανεπίσημες οδηγίες, αλλά πραγματικές.

Ναι, ο ιός είναι επικίνδυνος, θανατηφόρος. Σύμφωνοι πως θα πρέπει να δίνεται προτεραιότητα σε νεότερους ασθενείς, αλλά την ίδια στιγμή  οι μεγαλύτεροι δεν θα πρέπει να γίνονται τα εύκολα θύματα μιας ολοένα και πιο ρατσιστικής κοινωνίας, η οποία βυθίζεται στην παρακμή, οικονομική και ηθική, τους βάζει στην άκρη και τους θυσιάζει με μοναδικά κριτήρια τα χρόνια που έχουν απομείνει στην κλεψύδρα της ζωής τους.

Η εξ αναγκασμού από την πολιτεία επιλογή διάσωσης ενός ατόμου εις βάρος κάποιου άλλου, πιο ηλικιωμένου, λέγεται και ανθρωποθυσία όλων εκείνων που βοήθησαν στην οικοδόμηση της κοινωνίας που ζούμε και επ’ ουδενί την είχαν φανταστεί τόσο απάνθρωπη, τόσο δήθεν και εικονική, όσο είναι σήμερα. Η ζωή τους αξίζει όσο και η δική μας, ίσως πολύ περισσότερο για όλα όσα μας έχουν προσφέρει. Ας μην το επιτρέψουμε.

(Πηγή: dimosiografia.com)