H κλιματική αλλαγή βάζει στον… φούρνο την Αττική – Τα 6 σενάρια

copyright: Pixabay

∆υσοίωνες οι προβλέψεις της µελέτης για τις επιπτώσεις που θα έχει η υπερθέρµανση του πλανήτη στον µεγαλύτερο πληθυσµιακά νοµό της Ελλάδας – Το «Έθνος της Κυριακής» δηµοσιεύει τη µελέτη ειδικών ερευνητών που παραδόθηκε στην Περιφέρεια

Άνοδος της µέσης µέγιστης θερµοκρασίας έως και κατά 5 βαθµούς. Καύσωνες διάρκειας δύο µηνών. Τροπικές νύχτες, µε το θερµόµετρο να µην πέφτει κάτω από τους 20 βαθµούς σχεδόν ολόκληρο το καλοκαίρι. Τέτοιες επώδυνες προβλέψεις περιλαµβάνονται στα εφιαλτικά σενάρια για τις επιπτώσεις της κλιµατικής αλλαγής στην Αττική έως το έτος 2100, εφόσον δεν ληφθούν µέτρα που έχουν συµφωνηθεί σε παγκόσµια κλίµακα.

Τα σενάρια αυτά µελετήθηκαν για πρώτη φορά αναλυτικά και για συγκεκριµένες περιοχές της Αττικής, καθώς οι επιπτώσεις αναµένονται διαφορετικές στον αστικό ιστό, στις βόρειες και ανατολικές ακτές, στα νησιά που βρίσκονται νότια της Περιφέρειας αλλά και στην ορεινή βόρεια και βορειοδυτική Αττική. Η παρουσίαση των σεναρίων αλλά και των µέτρων που σχεδιάζονται για την προστασία του πληθυσµού µέσα στον 21ο αιώνα παρουσιάστηκαν σε ειδική ηµερίδα της Περιφέρειας Αττικής και στο πλαίσιο του Περιφερειακού Σχεδίου για την Προσαρµογή στην Κλιµατική Αλλαγή (ΠεΣΠΚΑ).

Τα σενάρια για την εξέλιξη συγκεκριµένων παραµέτρων του κλίµατος στην Αττική παρουσίασε ο Χρήστος Γιαννακόπουλος, διευθυντής Ερευνών στο Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιµης Ανάπτυξης (ΙΕΠΒΑ) του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Τον κ. Γιαννακόπουλο παρουσίασε η αρµόδια γενική διευθύντρια της Περιφέρειας Αττικής, Αργυρώ Παρασκευοπούλου, καλώντας το ακροατήριο «να µην τροµάξει». Ακολουθώντας την παραίνεση αυτή, και ο κ. Γιαννακόπουλος προσπάθησε να εξηγήσει µε όρους επιστηµονικούς τον τρόπο κατάρτισης των σεναρίων που για πρώτη φορά φθάνουν να περιγράψουν και το ποιες περιοχές θα πληγούν χειρότερα, εφόσον δεν ληφθούν µέτρα µε τρόπο έγκαιρο και αποτελεσµατικό.

Ωστόσο, οι εικόνες που συντίθενται περιγράφουν ένα µέλλον δυστοπικό, καυτό και άνυδρο, καθώς µαζί µε την άνοδο των θερµοκρασιών προκύπτει και σηµαντική µείωση των ήδη µειωµένων βροχοπτώσεων στην Αττική, ασχέτως του γεγονότος ότι προβλέπεται και άνοδος της στάθµης των θαλασσών κατά 12 έως 16 εκατοστά. Βάζοντας χρώµατα πάνω στον χάρτη της Αττικής, ο διευθυντής Ερευνών στο Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιµης Ανάπτυξης (ΙΕΠΒΑ) του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Χρήστος Γιαννακόπουλος, περιέγραψε τα σενάρια για έξι διαφορετικές παραµέτρους:

1. Μέση µέγιστη θερµοκρασία το καλοκαίρι.
2. Αριθµός ηµερών µε καύσωνα, δηλαδή µε µέγιστη θερµοκρασία άνω των 35 βαθµών.
3. Ελάχιστη µέση θερµοκρασία τον χειµώνα.
4. Αριθµός ηµερών µε τροπικές νύχτες, χωρίς η θερµοκρασία να πέφτει κάτω από τους 20 βαθµούς.
5. Συνολική ετήσια βροχόπτωση.
6. Αριθµός ηµερών µε βροχή ύψους άνω του 1 χιλιοστού.

Για καθεµία από τις παραµέτρους αυτές ο κ. Γιαννακόπουλος παρουσίασε δύο ζεύγη από χάρτες. Ενα ζεύγος για το πιο «κοντινό» στο σήµερα διάστηµα των ετών 2031-2050, µε τον πρώτο χάρτη να αποτελεί το καλό σενάριο, εφόσον ληφθούν µέτρα για την αντιµετώπιση της κλιµατικής αλλαγής όπως αυτά που συµφωνήθηκαν στη ∆ιάσκεψη του Παρισιού το 2015. Ο δεύτερος χάρτης αποτελεί το δυσµενές σενάριο, εφόσον δεν ληφθούν µέτρα για τη µείωση της χρήσης υδρογονανθράκων.

Το άλλο ζεύγος δείχνει επίσης το καλό και το δυσµενές σενάριο για το χρονικό διάστηµα των ετών 2081-2100. Τα χρώµατα δείχνουν το πόσο αλλάζει κάθε παράµετρος σε σύγκριση µε την περίοδο αναφοράς, δηλαδή το διάστηµα των ετών 1981-2000, πριν ξεκινήσουν να γίνονται ορατές οι επιπτώσεις της κλιµατικής αλλαγής. Στις εικόνες που παραθέτουµε περιγράφονται τα δυσµενή σενάρια για το διάστηµα 2081-2100, µε αναφορά όµως και στα υπόλοιπα.

Η στάθμη της θάλασσας

Τα σενάρια εξετάζουν και άλλες παραµέτρους που συνδέονται ευθέως µε όσα προαναφέραµε. Για παράδειγµα, οι άνεµοι αναµένεται να ενισχυθούν κατά 10% έως και 15% στα ανατολικά. Αυτό µειώνει τις αυξηµένες θερµοκρασίες στην Ανατολική Αττική, αλλά αυξάνει τον κίνδυνο πυρκαγιών. Η υγρασία µειώνεται κατά 2% έως και 10% στα βόρεια τµήµατα του νοµού, ενώ και η εµφάνιση των νεφών στον ουρανό θα είναι µειωµένη κατά 5%-10% έως το έτος 2100. Εάν όµως το υγρό στοιχείο µειώνεται στην ατµόσφαιρα, το λιώσιµο των πάγων παγκοσµίως οδηγεί σε ανύψωση της στάθµης της θάλασσας. Με βάση παγκόσµια µοντέλα πρόγνωσης, η ανύψωση στην Ανατολική Μεσόγειο θα είναι µεταξύ 20 και 50 εκατοστών στο καλό σενάριο, ενώ µε βάση τα µοντέλα του Εθνικού Αστεροσκοπείου θα είναι µεταξύ 12 και 16 εκατοστών για το καλό και µεταξύ 15 και 20 εκατοστών για το δυσµενές σενάριο στο εγγύς µέλλον (έως το έτος 2050).

Ο κ. Γιαννακόπουλος, µιλώντας στο «Έθνος της Κυριακής», διευκρίνισε ότι όλα τα παραπάνω µοντέλα πρόγνωσης βγαίνουν τώρα στην πρώτη τους εκδοχή και θα ανανεώνονται µε νέα στοιχεία προκειµένου να προσφέρουν µεγαλύτερη ακρίβεια. Για την παγκόσµια απειλή της κλιµατικής αλλαγής µίλησε στην ίδια εκδήλωση ο ακαδηµαϊκός Χρήστος Ζερεφός, επόπτης του Κέντρου Ερεύνης Φυσικής της Ατµοσφαίρας και Κλιµατολογίας της Ακαδηµίας Αθηνών, συνοψίζοντας τις διεθνείς παραδοχές για το φαινόµενο όπως: Άνοδος της θερµοκρασίας στη Μεσόγειο κατά 1 βαθµό την τελευταία 100ετία και περαιτέρω αύξηση κατά 3-5 βαθµούς έως το 2100, αναλόγως του αν θα επικρατήσει το καλό ή το δυσµενές σενάριο. Μείωση κατά 15%-30% της βροχόπτωσης, αύξηση κατά 40 έως 80 εκατοστά της στάθµης της θάλασσας και ενίσχυση των ακραίων φαινοµένων. Απέναντι σε αυτήν την οικολογική κόλαση, τα µέτρα πρόληψης πρέπει να ληφθούν σε διεθνές επίπεδο, µε συνεχή µείωση των παραγόντων που προκαλούν τα αέρια του θερµοκηπίου. Όµως και η Περιφέρεια Αττικής οφείλει να σχεδιάσει µέτρα (ΠεΣΠΚΑ), για τα οποία ο περιφερειάρχης Γ. Πατούλης δήλωσε ότι θα κινούνται «προς την κατεύθυνση µιας βιώσιµης, πράσινης οικονοµίας χαµηλών ή και µηδενικών εκποµπών άνθρακα, µε τη χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας».

Έξι εφιαλτικά σενάρια για την «ημέρα της Κρίσης»

1. Μέγιστη θερµοκρασία

Ανυπόφορη ζέστη, µε ανώτατη θερµοκρασία το καλοκαίρι που αυξάνεται έως και κατά 5 βαθµούς στον κυρίως αστικό ιστό και στα νησιά και έως κατά 4,5 βαθµούς στα βόρεια και ανατολικά της Αττικής, δίνουν τα δυσµενή σενάρια για το διάστηµα 2081-2100. Το καλό σενάριο δίνει επίσης αύξηση 2 βαθµών Κελσίου. Αύξηση µεταξύ 1,4 και 2 βαθµών δίνουν τα σενάρια και για το διάστηµα 2031-2050, µε τα βορειοανατολικά παράλια να υποφέρουν κάπως λιγότερο.

2. Τροπικές νύχτες

Έτσι ονοµάζονται οι νύχτες στις οποίες η θερµοκρασία δεν πέφτει κάτω από τους 20 βαθµούς Κελσίου, ώστε να ψυχρανθούν αρκετά η ατµόσφαιρα και τα τσιµέντα. Στο χειρότερο σενάριο οι νύχτες αυτές αυξάνονται κατά 85 (!) στη δυτική και τη βόρεια Αττική και κατά 69 στο κέντρο, στα νότια και στα παράλια. Στο καλό σενάριο οι τροπικές νύχτες αυξάνονται κατά 37-42 στο απώτερο µέλλον και κατά 26-31 στο εγγύς µέλλον.

3. Ηµέρες καύσωνα

Έως και κατά 60 θα είναι αυξηµένες οι ηµέρες καύσωνα στο Λεκανοπέδιο και στα νησιά (Σαλαµίνα, Αίγινα κ.λπ.) της Αττικής στο δυσµενές σενάριο προς το έτος 2100. Στο καλό σενάριο οι µέρες καύσωνα αυξάνονται κατά 23 στον αστικό ιστό και κατά 12,5 στα βόρεια και ανατολικά. Στα σενάρια για το διάστηµα 2031-2050 οι µέρες καύσωνα αυξάνονται από 10 έως 20 µέρες και από την αύξηση αυτή δεν ξεφεύγουν ούτε οι ορεινές περιοχές.

4. Ετήσια βροχόπτωση

Μείωση κατά 31% προβλέπεται στην ετήσια βροχόπτωση στο απώτερο και κατά 12% στο εγγύτερο µέλλον, µε βάση το δυσµενέστερο σενάριο. Το καλό σενάριο δίνει αντίστοιχα µείωση 14% το διάστηµα 2081-2100 και 10% την περίοδο 2031-2050, µε πιο έντονο το φαινόµενο στα νότια της Αττικής.

5. Ελάχιστες θερµοκρασίες

Ανεβαίνουν οι χαµηλές θερµοκρασίες τον χειµώνα και αυτό ακούγεται αρχικώς θετικό, καθώς µειώνεται ανάλογα η κατανάλωση καυσίµων για θέρµανση που συµβάλλει στην κλιµατική αλλαγή. Η αλλαγή αυτή, όµως, θα έχει σοβαρές συνέπειες στη χλωρίδα και στην πανίδα της Αττικής. Το δυσµενές σενάριο δίνει άνοδο 3,5 βαθµών στα βουνά και λίγο παραπάνω στις παραλιακές εκτάσεις, και αύξηση 0,55-1,25 βαθµών στο εγγύτερο µέλλον, µε µικρές διαφοροποιήσεις ανάµεσα στο κέντρο και τα πιο αποµακρυσµένα σηµεία.

6. Ηµέρες βροχής

Το δυσµενές σενάριο προβλέπει ότι θα µειωθούν µακροπρόθεσµα έως και κατά 27 οι µέρες βροχής στους ορεινούς όγκους, εκεί δηλαδή που έπεφτε το πιο πολύ νερό, και κατά 20 οι µέρες στην υπόλοιπη Αττική, ενώ και το καλό σενάριο δίνει µείωση κατά 7-11 µέρες. Για το κοντινότερο µέλλον προβλέπεται µείωση από 2 έως 10,5 µέρες, ανάλογα µε την περιοχή και το σενάριο.

(Πηγή: ethnos.gr)