Οι νεαροί κρατούμενοι ποιητές του Αυλώνα

Συντάκτης: Γιώργος Κουβαράς

Στο ειδικό κατάστημα κράτησης νέων του Αυλώνα, παλαιότερα γνωστό ως φυλακές ανηλίκων, η καθημερινότητα είναι εξαιρετικά δύσκολη. Ιδιαίτερα με 37 βαθμούς Κελσίου όπως την Πέμπτη 27 Ιουνίου που επισκεφθήκαμε τις ιδιόμορφες φυλακές νεαρών κρατουμένων από 18-21 ετών.

Μικρά κελιά, μια παλιά υποδομή κτιρίων, συνωστισμός και ελλείψεις. Και σε αυτό το σωφρονιστικό περιβάλλον καλούνται να συμβιώσουν 250 περίπου κρατούμενοι και υπόδικοι 22 διαφορετικών εθνικοτήτων. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δόθηκαν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, 147 είναι αλλοδαποί κρατούμενοι. (77 κατάδικοι και 70 υπόδικοι) και περίπου 100 είναι οι νέοι ελληνικής υπηκοότητας

Στην συντριπτική τους πλειοψηφία είναι νέοι με πολύ σοβαρά κοινωνικά προβλήματα και σχεδόν πλήρη έλλειψη οικογενειακής συμπαράστασης. Κάποιες ομάδες όπως εκείνη των Αλγερινών βρίσκονται σε πλήρη εξαθλίωση χωρίς ούτε ένα ευρώ στην τσέπη. Πακιστανοί (38), Σύροι (24) Αφγανοί (21) Αλβανοί (15) ταμπουρώνονται πίσω από την εθνικότητα τους κάτι που η Διεύθυνση των φυλακών, ψυχολόγοι και κοινωνικοί λειτουργοί προσπαθούν «να σπάσουν» επιχειρώντας να αναπτύσσουν σημαντικές δημιουργικές και πολιτιστικές δράσεις. Αυτό βοηθάει να συμβιώσουν ειρηνικά και να αποφεύγονται οι συγκρούσεις, εξηγούν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Φωτεινό σημείο στον Αυλώνα η λειτουργία των σχολείων. Δημοτικό, Γυμνάσιο και Λύκειο που υπάγονται στο εθνικό σύστημα Παιδείας. Βρεθήκαμε στην ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα εκδηλώσεων για το τέλος της σχολικής χρονιάς με αφορμή την βράβευση νέων κρατουμένων από τον Κύκλο Ελλήνων Λογοτεχνών Δικαστών (ΚΕΛΔ). Πρόκειται για μια καινοτομία χωρίς άλλο προηγούμενο σε ολόκληρη την Ευρώπη καθώς για πρώτη φορά βραβεύτηκαν τρεις νεαροί κρατούμενοι από όλες τις σχολικές βαθμίδες για τα ποιήματά τους . Η θεσμοθέτηση του ετήσιου ποιητικού διαγωνισμού μεταξύ των νέων κρατουμένων αποφασίστηκε από τον ΚΕΛΔ τον Οκτώβριο του 2018.

Για το έτος 2018-2019 ο πρώτος ποιητικός διαγωνισμός, όπως τόνισε ο πρόεδρος του ΚΕΛΔ Δημήτρης Ορφανίδης είχε ως θέμα: «Η ψυχή μου κι εγώ» αφήνοντας τους νέους του Αυλώνα να περιγράψουν με στίχους την δικιά τους ψυχική κατάσταση «ενδοσκοπώντας τον εαυτό τους» μέσα από τις ανυπέρβλητες δυσκολίες που έτσι ή αλλιώς δημιουργεί το κελί μιας φυλακής.

Σε ένα από τα ποιήματα που βραβεύτηκαν ένας νεαρός τέλειωνε άλλωστε το ποίημα του χωρίς αισιοδοξία. Μάλιστα ήταν ο μοναδικός που δεν δίστασε να διαβάσει ο ίδιος το ποίημα του στην εκδήλωση. «…Υστερόγραφο. Η ελπίδα πεθαίνει τελευταία …αλλά πεθαίνει».

Στον Μ. απάντησε αμέσως παραδίδοντας το βραβείο η γενική γραμματέας του ΚΕΛΔ Σοφία Λιγνού. «Όχι η ελπίδα να μην πεθαίνει, να ζει».

Αντίθετα ένα άλλο πιο αισιόδοξο ποίημα γραμμένο στα ρώσικα διάβασε ο κ. Ορφανίδης και στις δύο γλώσσες:

«O ήλιος να σε ραίνει. Η καρδιά σου να αγαπά. Θλίψη και συμφορές νίκες σου να γίνουν φωτεινές…Σου εύχομαι ευτυχία. Μείνε για πάντα όπως σε ξέρω, όμορφος, αγαπημένος και απλός».

Ο έφορος του κύκλου κ. Παπακώστας Βασίλης μίλησε στην εκδήλωση για την αντίδραση των δικών του παιδιών του όταν τους διάβασε τα ποιήματα των κρατουμένων υπογραμμίζοντας ότι συγκινήθηκαν περισσότερο από ότι με άλλα «φτασμένων ποιητών».

Ας σημειωθεί ότι πάντα σε συνεργασία με το διδακτικό προσωπικό των σχολείων του Αυλώνα και κυρίως με τον επικεφαλής, κο Πέτρο Δαμιανό, ο πρόεδρος του Κύκλου, κος Ορφανίδης Δημήτρης, η γγ Σοφία Λιγνού και ο Έφορος του Κύκλου Παπακώστας Βασίλης, επισκέφθηκαν τρεις φορές το σχολείο και συνομίλησαν με τους μαθητές για το θέμα του ποιητικού διαγωνισμού. Στον διαγωνισμό έλαβαν μέρος 12 μαθητές με ποιήματά τους, τα οποία βραβεύτηκαν με βραβείο και συμβολικό χρηματικό ποσό, το οποίο αθλοθετήθηκε όπως τόνισε ο κ. Ορφανίδης από την Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων, τρία ποιήματα ήτοι ένα από κάθε σχολική βαθμίδα .

Ο ΚΕΛΔ επιθυμεί πάντως όπως τονίστηκε, τα βραβεία αυτά να αποτελέσουν θεσμό και να δίνονται κάθε χρόνο ακόμη και αν αλλάξει το ΔΣ.

Ένα από τα βραβεία απέμεινε και ο γνωστός δημοσιογράφος, πρώην πρόεδρος της ΕΣΗΕΑ και του ΕΔΟΕΑΠ κ. Πάνος Σόμπολος. Έτυχε όμως το βραβείο να το παραλάβει ο δάσκαλός του καθώς ο νεαρός είχε ήδη αποφυλακιστεί. Το γεγονός αυτό ο Πάνος Σόμπολος χαρακτήρισε πολύ σημαντικό και ευχήθηκε στον νεαρό να ενσωματωθεί γρήγορα στην κοινωνία να γυρίσει σελίδα στη ζωή του, να ξεχάσει ότι αρνητικό συνέβη και να ξεκινήσει αισιόδοξα καλώντας μάλιστα τους νεαρούς κρατούμενους φίλους του Αυλώνα να ακολουθήσουν το παράδειγμά του.

Ας σημειωθεί ότι κορυφαία συγκινητική στιγμή στην εκδήλωση ήταν η ανακοίνωση της αποχώρησης του επί τριάντα χρόνια δασκάλου στον Αυλώνα κ. Νίκου Αρμένη που μετατίθεται σε άλλες φυλακές.

«Με φωνάζανε δάσκαλε, φίλε στην συνέχεια έγινα μπαμπάς, πατέρας και για να αστειευτώ λίγο μετά με φωνάζανε παππού…Θέλω και εύχομαι κάποτε όταν ξαναγυρίσω εδώ να χτυπάω το κουδούνι να μην ανοίγει κανείς και να γράφει από έξω κλειστό λόγω έλλειψης κρατουμένων» τόνισε με δάκρυα σχεδόν ο κ. Νίκος Αρμένης καταχειροκροτούμενος από όλους τους νέους και όχι μόνον της Αίθουσας.

Στην εκδήλωση μεταξύ των άλλων παραβρέθηκαν η Συνήγορος του Παιδιού, εκπρόσωποι του ΚΕΘΕΑ-Στροφή και πολλών άλλων οργανώσεων, εκπρόσωποι των υπουργείων Δικαιοσύνης και Παιδείας και πολλοί εθελοντές που προσφέρουν ηθική και υλική βοήθεια.

Παρουσιάσθηκαν επίσης πολλές δράσεις από τις ομάδες θεάτρου, μουσικής, χορού, εικαστικών δημιουργιών και φωτογραφίας.