«Πρωταθλήτρια» η Ελλάδα στις νοσοκομειακές λοιμώξεις

Της Ανθής Αγγελοπούλου

Shutterstock

Επιβάρυνση εκατομμυρίων ευρώ επιφέρουν κάθε χρόνο στα νοσοκομεία όλης της χώρας οι νοσοκομειακές λοιμώξεις, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου & Πρόληψης Λοιμώξεων (ECDC) και του Κέντρου Κλινικής Επιδημιολογίας και Έκβασης Νοσημάτων (CLEO).

Νοσοκομειακές λοιμώξεις (ΝΛ)

Οι νοσοκομειακές λοιμώξεις είναι αυτές που αποκτούν οι ασθενείς κατά τη διάρκεια νοσηλείας τους και οι οποίες, αποτελούν μείζον πρόβλημα για τη δημόσια υγεία, παγκοσμίως. Με βάση στοιχεία του ECDC για το 2016, περίπου 6% των νοσηλευόμενων ασθενών στην Ευρώπη απέκτησαν νοσοκομειακή λοίμωξη, με το συνολικό αριθμό των ασθενών αυτών να φτάνει τα 3,3 εκατομμύρια. Αν και όλοι οι ασθενείς που νοσηλεύονται στο νοσοκομείο δυνητικά κινδυνεύουν από λοίμωξη, ο κίνδυνος είναι υψηλότερος στις μονάδες εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ), αφού στην Ευρώπη φαίνεται ότι περίπου 1 στους 5 νοσηλευόμενους σε ΜΕΘ παθαίνει νοσοκομειακή λοίμωξη.

Η Ελλάδα ψηλά στη λίστα

Όπως δείχνουν τα πρόσφατα στοιχεία του ECDC η χώρα με τη μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης νοσοκομειακών λοιμώξεων στην Ευρώπη είναι η Ελλάδα. 1 στους 10 νοσηλευόμενους (10%) να παθαίνουν κάποια λοίμωξη ενώ, η οικονομική επιβάρυνση από αυτές ξεπερνά τα 2 εκατ. ευρώ ετησίως. Μελέτη που σχεδιάστηκε από το Κέντρο Κλινικής Επιδημιολογίας και Έκβασης Νοσημάτων (CLEO) και δημοσιεύτηκε στο «Journal of Infection and Public Health» εκτιμά και περιγράφει για πρώτη φορά η αύξηση στο υγειονομικό κόστος και στη διάρκεια νοσηλείας εξαιτίας των λοιμώξεων που σχετίζονται με κεντρικές γραμμές σε παιδιά και νεογνά που νοσηλεύονται σε ΜΕΘ ή ογκολογικές μονάδες στην Ελλάδα.

Για τη μελέτη χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα που συλλέχθηκαν αναδρομικά για 94 παιδιά με λοίμωξη σχετιζόμενη με κεντρική γραμμή και 94 παιδιά χωρίς λοίμωξη, που νοσηλεύονταν στην ίδια μονάδα και έφεραν κεντρική γραμμή, από τα δυο μεγαλύτερα παιδιατρικά νοσοκομεία της Αθήνας, την περίοδο Ιούνιος 2012 – Ιούνιος 2015. Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά, καθώς βρέθηκε ότι κατά μέσο όρο η λοίμωξη σχετιζόμενη με κεντρική γραμμή σε παιδιά και νεογνά συνδέεται με παράταση της νοσηλείας κατά 21 ημέρες, ενώ εκτιμάται ότι το νοσοκομείο επιβαρύνεται κατά 13.727 € ανά λοίμωξη. Μάλιστα το παραπάνω ποσό αφορά πιθανότατα υποεκτίμηση, καθότι λόγω της μη συστηματικής καταγραφής της χρήσης υγειονομικών πόρων ανά ασθενή στα ελληνικά νοσοκομεία, ο υπολογισμός της οικονομικής επιβάρυνσης ανά περίπτωση λοίμωξης πραγματοποιήθηκε υπό συντηρητικές υποθέσεις και αναγωγές.

Το ποσοστό εμφάνισης των νοσοκομειακών λοιμώξεων είναι δραματικά υψηλότερο στις ΜΕΘ ενηλίκων, παίδων και νεογνών, αγγίζοντας πολλές φορές και το 50%.

Οι λοιμώξεις σχετιζόμενες με «κεντρική γραμμή» (CLABSI) είναι από τις πιο συχνές για όσους νοσηλεύονται σε ΜΕΘ (νεογνών, παίδων ή ενηλίκων), εξαιτίας της αναγκαιότητας τοποθέτησης «γραμμής» χορήγησης θεραπείας σε κεντρική αρτηρία.

Σύμφωνα με ένα υπάρχον εθνικό δίκτυο επιτήρησης των λοιμώξεων σχετιζόμενων με κεντρική γραμμή στις ΜΕΘ παίδων, νεογνών και παιδιατρικών ογκολογικών μονάδων στην Ελλάδα, προκύπτει ότι περισσότερες από 150 τέτοιες λοιμώξεις σημειώνονται σε αυτές τις μονάδες ετησίως. Συνδυάζοντας αυτό τον αριθμό με τα αποτελέσματα της μελέτης που δημοσιεύτηκαν στο «Journal of Infection and Public Health» προκύπτει ότι, η συνολική οικονομική επιβάρυνση των νοσοκομείων μόνο από τις λοιμώξεις που σχετίζονται με κεντρική γραμμή, σε παιδιά και νεογνά, ξεπερνά τα 2 εκατ. ευρώ.

Αξίζει να αναφερθεί ότι η οικονομική επιβάρυνση των νοσοκομείων από τις λοιμώξεις που σχετίζονται με κεντρική γραμμή στους ενήλικες αναμένεται να είναι πολλαπλάσια αυτής που βρέθηκε σε παιδιά και νεογνά, εξαιτίας του μεγαλύτερου αριθμού των λοιμώξεων που εντοπίζονται στους ενήλικες. Επίσης, αν ληφθεί υπόψη ότι οι λοιμώξεις σχετιζόμενες με κεντρική γραμμή αποτελούν μόνο ένα μέρος του συνόλου των λοιμώξεων αυτών, προκύπτει ότι κάθε χρόνο τα ελληνικά νοσοκομεία ενδέχεται να επιβαρύνονται σημαντικά τόσο από λειτουργική όσο και από οικονομική σκοπιά εξαιτίας των λοιμώξεων.

Κι όμως μπορούν να αντιμετωπιστούν

Το Κέντρο Κλινικής Επιδημιολογίας και Έκβασης Νοσημάτων (CLEO), με τη χρηματοδότηση και υποστήριξη του ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος και παράλληλα με τη δράση και συνεργασία εθνικών φορέων, έχει εστιάσει σε ένα πρόγραμμα καταγραφής νοσοκομειακών λοιμώξεων και συμμόρφωσης σε επιλεγμένες πρακτικές πρόληψης και χρήσης των αντιβιοτικών.

Στόχος είναι η βελτίωση της παρεχόμενης φροντίδας και η μείωση του κόστους στα νοσοκομεία στην Ελλάδα.

Στο πρόγραμμα αυτό συμμετέχουν αυτή τη στιγμή μονάδες εντατικής νοσηλείας νεογνών, μονάδες εντατικής θεραπείας παίδων, παιδο-ογκολογικές μονάδες, καθώς και μονάδες και τμήματα επιλεγμένων νοσοκομείων ενηλίκων από όλη την Ελλάδα.

Τα στοιχεία της διεθνούς βιβλιογραφίας δείχνουν ότι πάνω από το 50% των λοιμώξεων που σχετίζονται με τη χρήση παρεμβατικών συσκευών, όπως είναι οι κεντρικές γραμμές, μπορούν να αποφευχθούν εφαρμόζοντας απλές και χαμηλού κόστους παρεμβάσεις, που αποσκοπούν στην αύξηση της συμμόρφωσης του ιατρό-νοσηλευτικού προσωπικού σε πρακτικές υγιεινής χεριών ή πρακτικές για την εισαγωγή και φροντίδα παρεμβατικών συσκευών.

Συνεπώς, η επιβάρυνση αυτή για το σύστημα υγείας είναι μη αποδεκτή, σύμφωνα με τους ερευνητές, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι παρόμοιες μελέτες πρέπει να πραγματοποιηθούν, σε μεγαλύτερη κλίμακα, και για το σύνολο των νοσοκομειακών λοιμώξεων έτσι ώστε να αποκτήσουμε τη συνολική εικόνα για την οικονομική επιβάρυνση που επιφέρουν στο δικό μας σύστημα υγείας και να βοηθηθούν οι αρμόδιοι φορείς στις αποφάσεις σχετικά με την επένδυση που πρέπει να γίνει στη χώρα για την πρόληψη αυτών.

(Πηγή: naftemporiki.gr)