Του Χρήστου Κάτσικα
Έρευνα του ΚΑΝΕΠ-ΓΣΕΕ δείχνει ότι την περίοδο 2008-2013 οι συγκεκριμένες δαπάνες μειώνονται κατά 28,3% (ή 2,2 δισ. ευρώ), με μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής -6,4%, ενώ για το 2014 η μείωση φτάνει στο 7,9%. Σχεδόν σταθερές οι ιδιωτικές δαπάνες για την εκπαίδευση.
Πριν από λίγες μέρες η έρευνα του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) κατέγραψε μικρή μείωση του αριθμού των μαθητών στα ιδιωτικά σχολεία κατά 5,7% τη διετία 2010-2011. Τη μικρή μείωση των ποσοστών των μαθητών που φοιτούν στην ιδιωτική εκπαίδευση ήρθε να επιβεβαιώσει χθες και η έρευνα του ΚΑΝΕΠ-ΓΣΕΕ με θέμα «Δημόσιες και ιδιωτικές δαπάνες στην εκπαίδευση σε περιβάλλον κρίσης (δαπάνες περιόδου 2011-2013)».
Ωστόσο η έρευνα του ΚΑΝΕΠ- ΓΣΕΕ επισημαίνει ότι, ενώ την περίοδο των μνημονίων είναι πρωτοφανής η μείωση των δημόσιων δαπανών για την εκπαίδευση, αντίθετα η μείωση των ιδιωτικών δαπανών, δηλαδή τα χρήματα που ξόδεψαν τα νοικοκυριά που έχουν παιδιά από το Νηπιαγωγείο μέχρι και τα μεταπτυχιακά, είναι πολύ μικρή.
Επιβάρυνση για νοικοκυριά
Είναι φανερό ότι η δραματική μείωση των δημόσιων δαπανών για την εκπαίδευση (μείωση αναλογικά μεγαλύτερη από την αντίστοιχη μείωση του ΑΕΠ) συνδέεται με ένα νήμα με την ακόμη μεγαλύτερη επιβάρυνση των νοικοκυριών, στα οποία μετακυλίεται πλέον κατευθείαν ένα μεγάλο μέρος της συνολικής εκπαιδευτικής δαπάνης.
Τα βασικά συμπεράσματα των στοιχείων της έρευνας του ΚΑΝΕΠ-ΓΣΕΕ για τις δημόσιες και ιδιωτικές δαπάνες για την εκπαίδευση μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2013 συμπυκνώνονται ως εξής:
■ Παρά την οικονομική κρίση, υπάρχει ελαφρά μείωση των ποσοστών των μαθητών που φοιτούν στην ιδιωτική εκπαίδευση.
■ Παρατηρείται μείωση του αριθμού και του μεριδίου των μαθητών ιδίως στο Δημοτικό και στο Γυμνάσιο και λιγότερο στο Γενικό Λύκειο την περίοδο μετά το 2008. Αυτή όμως σχεδόν αντισταθμίζεται από την αύξηση του αριθμού των μαθητών στα ιδιωτικά Νηπιαγωγεία.
■ Η ζήτηση για υπηρεσίες ιδιωτικής εκπαίδευσης, παρά τις αυξομειώσεις της ως προς τη βαθμίδα φοίτησης, μπορεί να θεωρηθεί σταθερή για το μεγαλύτερο μέρος της τριακονταετίας 1980-2012, σε αντίθεση με τη μείωση υπηρεσιών άλλων κλάδων της οικονομίας ιδιαίτερα την περίοδο μετά το 2010-2011.
Ως προς τις δημόσιες και ιδιωτικές δαπάνες για την εκπαίδευση:
■ Εμφανής και αισθητή η μείωση των δημόσιων δαπανών για την εκπαίδευση.
■ Ανοδική πορεία των διδάκτρων με ελαφρά μείωση από τον Σεπτέμβριο του 2012.
Ειδικότερα:
• Το 2013 το σύνολο των πληρωμένων (μέχρι 30/9/2013) δημόσιων δαπανών για την εκπαίδευση ήταν 5,5 δισ. Την περίοδο 2008-2013 οι συγκεκριμένες δαπάνες μειώνονται κατά 28,3% (ή 2,2 δισ. €) με μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής -6,4%.
Πρέπει να σημειωθεί ότι αντίστοιχος μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής του ΑΕΠ της χώρας την ίδια περίοδο ήταν 3 φορές μικρότερος (-2,1%).
Στον κρατικό προϋπολογισμό του 2014 προϋπολογίζεται για την εκπαίδευση το ποσό των 5,1 δισ. €, ποσό μειωμένο κατά 7,9% έναντι του αντίστοιχου του 2013 και παρά την οριακή αύξηση του ΑΕΠ για το 2014.
• Τα δίδακτρα φοίτησης σε ιδιωτικό Δημοτικό σχολείο από τη χαμηλότερη θέση που βρίσκονται (ως προς τα δίδακτρα υψηλότερων βαθμίδων) το 2004 συγκλίνουν τον Σεπτέμβριο του 2009 σε ταυτόσημη τιμή διδάκτρων με όλες τις άλλες βαθμίδες (και με τα δίδακτρα για μεταπτυχιακές σπουδές που καταγράφηκαν για πρώτη φορά από την ΕΛΣΤΑΤ τον Μάρτιο της ίδιας χρονιάς) και εξακολούθησαν την ανοδική τους πορεία μέχρι και τον Αύγουστο του 2012.
Από τον Σεπτέμβριο του 2012 καταγράφουν ελαφρά μείωση, την οποία επαναλαμβάνουν τον Σεπτέμβριο του 2013 επανερχόμενα σε τιμές Σεπτεμβρίου 2009 (συνολική μείωση κατά 3,7%).
• Τα δίδακτρα φοίτησης σε ιδιωτικό Γυμνάσιο και Λύκειο (Ενιαίο-ΕΠΑΛ) από υψηλότερη ελαφρά θέση από τα δίδακτρα του Δημοτικού το 2004, ακολουθούν απόλυτα εναρμονισμένη πορεία μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2013, όπου επίσης η τομή τους συμπίπτει με εκείνη του Δημοτικού.
• Τα δίδακτρα φοίτησης σε μεταπτυχιακά προγράμματα καταγράφουν αύξηση μέχρι και τον Νοέμβριο του 2011 και για τα επόμενα 2 χρόνια καταγράφουν αντίστοιχη μείωση (5,4%).
Ιστορικό χαμηλό
Και αν η διαφωτιστική έρευνα του ΚΑΝΕΠ – ΓΣΕΕ αναφέρεται στα χρόνια 2011-2013, μπορεί να καταλάβει κανείς πόσο χειρότερα θα είναι τα πράγματα την εκπαιδευτική χρονιά 2014-2015 με τη δημόσια χρηματοδότηση για την παιδεία να έχει συρρικνωθεί πάνω από 2,5 δισ. τα τέσσερα τελευταία μνημονιακά χρόνια και με τον φετινό προϋπολογισμό για την εκπαίδευση να είναι ο ιστορικά χαμηλότερος μετά τη Μεταπολίτευση.
Η εκπαίδευση θα χρηματοδοτηθεί το 2014 με 320 εκατομμύρια λιγότερα από το 2013, με μεγαλύτερο θύμα τη δευτεροβάθμια (Γυμνάσια, Λύκεια, Επαγγελματική Μέση Εκπαίδευση) όπου γίνονται περικοπές 215 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2013. Ένα ποσό που κατά σύμπτωση είναι σχεδόν το ίδιο (230 εκατ.) με τη «χορηγία» που αποφάσισε να κάνει το υπουργείο Οικονομικών στο Μέγαρο Μουσικής!
(πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών)