Η «μόρφωση» συσχετίζεται ασυναίσθητα με το ανοιχτότερο χρώμα δέρματος και η «έλλειψη μόρφωσης» με το πιο σκούρο χρώμα δέρματος, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε ομάδα ψυχολόγων στις Ηνωμένες Πολιτείες, η οποία δημοσιεύεται στο Περιοδικό Sage Open.
Οι ερευνητές πραγματοποίησαν ένα πείραμα, στο οποίο έλαβαν μέρος 160 φοιτητές του Πανεπιστημίου του Σαν Φρανσίσκο. Για 33 χιλιοστά του δευτερολέπτου, οι ερευνητές έδειξαν στους φοιτητές είτε τη λέξη «αμόρφωτος» είτε τη λέξη «μορφωμένος», κι αμέσως μετά τους παρουσίασαν τη φωτογραφία ενός μαύρου άνδρα. Λίγο αργότερα, οι ερευνητές έδειξαν στους φοιτητές επτά φωτογραφίες του ίδιου άντρα με διαφορετικές αποχρώσεις στο χρώμα του δέρματός του. Στη μία φωτογραφία φαινόταν η κανονική απόχρωση, σε τρεις φωτογραφίες πιο σκούρες αποχρώσεις και στις υπόλοιπες τρεις πιο ανοιχτές αποχρώσεις.
Στη συνέχεια, οι φοιτητές κλήθηκαν να επιλέξουν ποια φωτογραφία αντιστοιχεί στο πρόσωπο που είχαν δει αρχικά.
Αυτό το πείραμα στηρίζεται στον τρόπο λειτουργίας της μνήμης και συγκεκριμένα στο γεγονός ότι η έκθεση σε ένα ερέθισμα επηρεάζει τις αντιδράσεις ενός ανθρώπου σε επόμενα ερεθίσματα (το λεγόμενο «priming»). Το φαινόμενο αυτό γίνεται κατανοητό μέσω ενός απλού παραδείγματος: Αν ένας ερευνητής δώσει μια κούπα με ζεστό νερό σε κάποιον, αυτός είναι πιο πιθανό να περιγράψει έναν τρίτο ως φιλικό και «ζεστό» άνθρωπο.
Στο συγκεκριμένο πείραμα, το συμπέρασμα των ερευνητών ήταν το εξής: Οι φοιτητές που είδαν τη λέξη «μορφωμένος» ήταν πιο πιθανό να θεωρήσουν ότι ο μαύρος άνδρας είχε πιο ανοιχτόχρωμο δέρμα. «Εάν ένας μαύρος άνδρας δεν συμβαδίζει με τα κοινωνικά στερεότυπα, θα τον θυμούνται ως πιο λευκό, διαιωνίζοντας τις παγιωμένες αντιλήψεις», εξήγησαν οι ερευνητές. Με άλλα λόγια, τα στερεότυπα διαστρεβλώνουν τη μνήμη.
Οι προκαταλήψεις λόγω του χρώματος του δέρματος ενέχουν σοβαρές συνέπειες. Έρευνες έχουν δείξει ότι όταν κάποιος φαίνεται «πιο μαύρος», είναι πιο πιθανό να καταδικαστεί σε θάνατο, ενώ οι σκουρόχρωμες γυναίκες περνούν πιο πολύ χρόνο στη φυλακή.
(πηγή: unhcr.gr, theatlantic.com )