Generation 2.0: Η Ξεκρέμαστη Γενιά

Γράφει η Ζώτου Έλλη

Ο όρος Generation 2.0 δεν αφορά κάποια αναβάθμιση για τον υπολογιστή ή εφαρμογή του facebook. Είναι οι συμμαθητές μας που στο σπίτι οι γονείς τους μπορεί να μιλούν ρώσικα, σουαχίλι, ουρντού, φαρσί, αλβανικά, πολωνικά, αραβικά και οι μανάδες τους μαγειρεύουν λίγο διαφορετικά, αλλά οι ίδιοι έχουν γεννηθεί στα ίδια μαιευτήρια με τους υπόλοιπους συμμαθητές τους που έχουν ελληνική αστυνομική ταυτότητα, έχουν μάθει τα ίδια γράμματα και πληρώνουν τους ίδιους φόρους και πάρα πολλά παράβολα.

Διότι τι τους χωρίζει με τους συμμαθητές τους, ειδικά μετά τα 18; Είπαμε η ελληνική αστυνομική ταυτότητα,… τα χαρτιά, για τα όποια δίνονται αυτά τα παράβολα. Γιατί μετά από 18 χρόνια τα παιδιά αυτά ξαφνικά νιώθουν τις ζωές τους να παγώνουν και να αμφισβητείται η ίδια η ύπαρξή τους μπροστά σε αμέτρητους υπαλλήλους που πρέπει να αντιμετωπίσουν για να βγάλουν ένα χαρτί που θα τους επιτρέψει να μείνουν στη χώρα που γεννήθηκαν και ανατράφηκαν.

Κάπως έτσι μου εξηγούν ο Νίκος Οντουμπιτάν και ο Κώστας Μαφούτα δημιουργήθηκε η ομάδα Generation 2.0 στα τέλη του 2005, όταν τα παιδιά της δεύτερης γενιάς άρχισαν να ενηλικιώνονται και να έρχονται αντιμέτωπα με την πραγματικότητα αυτή. Στη συνέχεια ένωσαν τις δυνάμεις τους με την καμπάνια των Αφρικανών Γυναικών «Όχι στον ρατσισμό από την κούνια» καθώς υπήρχαν προβλήματα και με τις ληξιαρχικές πράξεις γέννησης και τα πιστοποιητικά γέννησης των παιδιών.

Η ομάδα ατόνησε λίγο μετά την ψήφιση του νόμου 3838/2010 ή αλλιώς νόμου Ραγκούση, αλλά η απόφαση του ΣτΕ να κρίνει αντισυνταγματικές διατάξεις του νόμου και η προετοιμασία νέου νόμου από την παρούσα κυβέρνηση επαναδραστηριοποιούν την ομάδα που διεκδικεί ξανά το δικαίωμα του πολίτη στη χώρα που γεννήθηκαν ή ανατράφηκαν ή καλύτερα στη χώρα που θεωρούν πατρίδα.

Χαρ. Αθανασίου: Η ιθαγένεια δεν είναι δικαίωμα κανενός, οι επενδυτές εξαιρούνται

Μιας πατρίδας που ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών Χαρ. Αθανασίου δήλωσε την περασμένη εβδομάδα στη δημόσια τηλεόραση ότι η ιθαγένεια δεν είναι δικαίωμα κανενός, αλλά η ευχέρεια του κράτους να τη χορηγεί σε ανθρώπους που πληρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις.

Σύμφωνα με τις δηλώσεις Αθανασίου, ουσιαστική προϋπόθεση θα είναι η εννεαετής φοίτηση σε ελληνικό σχολείο. Δεν αρκεί μόνο η προϋπόθεση της γέννησης, σημείωσε, αλλά και η παιδεία, η εκπαίδευση. Ή τα χρήματα, καθώς ο Χαρ. Αθανασίου είπε πως συζητείται το ενδεχόμενο καθιέρωσης »εξαιρετικής» ιθαγένειας σε επενδυτές!

Επανέλαβε ότι σε καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν ισχύει το σύστημα του νόμου 3838/10. Δεν διευκρινίζει βέβαια αν το λέει γιατί χώρες όπως η Μεγ. Βρετανία ζητά μόνο ένα γονιό μετανάστη να είναι νόμιμος για να αναγνωρίσει το γεννημένο σε βρετανικό έδαφος παιδί ως Βρετανό πολίτη. Ο ελληνικός νόμος 3838 θέλει το παιδί να έχει και τους δύο γονείς νόμιμους, άρα δεν μιλάμε για καμία ελληνική επιείκεια.

Για τα παιδιά που έρχονται σε μικρή ηλικία δήλωσε πως με τη νέα διάταξη θα δοθεί και σε αυτά η δυνατότητα να αποκτήσουν ιθαγένεια αφού θα έχουν συμπληρώσει εννέα χρόνια εκπαίδευση.

Νίκος Οντουμπιτάν: Μου ζητούσαν visa για τη χώρα όπου γεννήθηκα!

Ο Νίκος Οντουμπιντάν γεννήθηκε πριν από 30 χρόνια στην Αθήνα, πήγε σχολείο, τελείωσε το ΤΕΙ Αθηνών, τώρα σπουδάζει στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο και είναι ένας από τους πέντε πρώτους που πήραν την άδεια επί μακρόν διαμένοντα, μιας οδηγίας ευρωπαϊκής που ενσωματώθηκε στο ελληνικό δίκαιο γύρω στο 2008 για όσα παιδιά είχαν γεννηθεί εδώ. Βγήκε, μας διηγείται, μια πρόχειρη εγκύκλιος την οποία δεν ήξεραν καν πολλοί.

«Ούτε οι δημοτικοί υπάλληλοι δεν τη γνώριζαν. Επέμενα, ώσπου έβγαλα την εγκύκλιο και την έδειξα στην υπάλληλο. Την πήρε και πήγε στον προϊστάμενο και μετά δέχθηκε τα χαρτιά μου. Το ίδιο εγινε και τρία χρόνια μετά με την αδελφή μου. Ήμουν από τους πρώτους 5 και 2 χρόνια μετά, μόλις 150 παιδιά είχαν το καθεστώς αυτό».

Ο Νίκος θυμάται επίσης και τον δημοτικό υπάλληλο που του είχε ζητήσει θεώρηση εισόδου στη χώρα (visa) για να μπορέσει να του βγάλει άδεια παραμονής. Θεώρηση εισόδου για τη χώρα όπου γεννήθηκε!

«Με παρότρυνε κιόλας να πάω στη Νιγηρία, κάπου όπου δεν είχα πάει ποτέ, να γνωρίσω και τη χώρα και να γυρίσω σαν μετανάστης στη χώρα όπου γεννήθηκα».

«Για την περίπτωσή μου, που προηγήθηκε του Κώστα, το μόνο που μπορούσε να κάνει το Τμήμα Αλλοδαπών, γιατί τότε πηγαίναμε στη ΓΑΔΑ, όταν με κοιτούσαν σαν εξωγήινο από τη στιγμή που δεν με κάλυπτε τίποτα, ήταν ότι «θα κάνουμε εξαίρεση και θα βγάλουμε μια άδεια για ανθρωπιστικούς λόγους. Δεν γνωρίζουμε τι μπορούμε να κάνουμε. Είναι από τα πρώτα περιστατικά που έρχονται στις υπηρεσίες μας» μου είπαν. Πρόκειται για ένα τετράγωνο χαρτάκι σαν post it, που δεν είχε ούτε το όνομά μου πάνω, ούτε τη φωτογραφία μου, μόνο έναν αριθμό πρωτοκόλλου και ημερομηνία. Αυτό το χαρτάκι ήταν η ταυτότητά μου και τη φύλαγα σαν κόρη οφθαλμού. Όταν με σταματάγανε, έβγαζα αυτό το χαρτάκι.

Βέβαια είχα διανυκτερεύσει δύο φορές σε αστυνομικό τμήμα από δύο και τρεις ημέρες μέχρι να γίνει εξακρίβωση του φακέλου αυτού. Γιατί, σου λέει, δεν μπορεί να κυκλοφορεί ένας άνθρωπος και να λέει “είμαι αυτός ο φάκελος’. “Δεν είμαι ο Νίκος, είμαι αυτός ο φάκελος’!

Πέραν του διαφορετικού της καταγωγής, του χρώματος, καταλαβαίνεις ότι ανήκεις και σε μια άλλη κατηγορία, του μη ισότιμου πολίτη. Αυτό μας αφύπνισε».

Κώστας Μαφούτα: «Να πας στην Αφρική και να γυρίσεις με visa»

O Kώστας Μαφούτα ήλθε στη χώρα μας ενός έτους και από τότε πέρασαν σχεδόν 28 χρόνια. Πήγε σχολείο, σπούδασε στην ΑΣΟΕΕ και τώρα δουλεύει.

«Ενηλικιώνομαι τον Ιούλιο του 2002. Έχω δώσει πανελλήνιες ανήλικος, είμαι στην κάρτα των γονιών μου, περνάω στο πανεπιστήμιο. Όταν πάμε με τους γονείς μου στον Δήμο, ακούμε έναν υπάλληλο να μας λέει, για την περίπτωσή σου δεν μπορούμε να σου δώσουμε άδεια παραμονής, πρέπει να πάς στην Αφρική, να πάρεις visa για να ξανάλθεις! Για να υπαχθείς στο καθεστώς των φοιτητών’. Πήγαμε, ξανά, πήγαμε, τίποτα».

«Περνάει ένας χρόνος και τυπικά εγώ δεν βρίσκομαι στην Ελλάδα. Βρίσκουμε έναν δικηγόρο που πήγε στον περιφερειάρχη και του λέει “υπάρχει τέτοιο παιδί; Φερε τα χαρτιά του’. Τα πηγαίνουμε και είπε ότι πρόκειται για αυθαιρεσία του υπαλλήλου και τότε μου χορηγείται μια άδεια παραμονής, αυτοτελής.

Αυτή όμως η διακοπή στις άδειες παραμονής μου έχει αποτέλεσμα εγώ, που με τον παλιό νόμο θεμελίωνα δικαίωμα για πολιτογράφηση πολύ νωρίτερα, να μην μπορώ! Τώρα έχω άδεια παραμονής για εξαρτημένη εργασία».

Παιδιά και νεαροί ενήλικοι απάτριδες

Μιλώντας με τον Κώστα και τον Νίκο η κουβέντα πάει στα παιδιά που δεν μπορούν να βγάλουν διαβατήριο ή κάποιο άλλο έγγραφο αναγνώρισης ούτε από τη χώρα καταγωγής των γονιών τους με αποτέλεσμα να είναι… απάτριδες. «Δεν γνωρίζουμε καν αν εφαρμόζεται ο νόμος για τους απάτριδες. Στην παρέα μας γνωρίζουμε πέντε τέτοια παιδιά. Σκεφτείτε πόσα θα υπάρχουν ακόμα, αν σε μια παρέα έχουμε πέντε», μας λέει ο Κώστας.

Το παράδειγμα του φίλου τους είναι χαρακτηριστικό. Ο Σαμουήλ είχε διπλή καταγωγή. Η μητέρα του ήταν από την Κένυα και ο πατέρας από τη Νιγηρία. Η Κένυα στη χώρα μας έχει ένα προξενείο και αν το παιδί δεν πάει στην Κένυα, δεν το αναγνωρίζουν. Ο πατέρας δεν ήταν στην Ελλάδα.

Δεν αναγνωρίστηκε ποτέ ως άπατρις και η λύση που βρέθηκε είναι με χίλια ζόρια να καταφέρει να αποδείξει ότι ο πατέρας του είναι Νιγηριανός για να καταφέρει να βγάλει διαβατήριο. Τώρα βέβαια, αν δεν βρει άμεσα δουλειά, θα απελαθεί στη Νιγηρία, μια χώρα που δεν έχει επισκεφτεί καν ποτέ.

Μιχάλης Αφολάνιο: Έχω το status του μετανάστη ενώ δεν έχω μεταναστεύσει ποτέ!

Γεννήθηκα στην Αθήνα και είμαι ο πρώτος από τέσσερα αδέλφια. Ήθελα να μπω στη Σχολή Καλών Τεχνών και το καλοκαίρι του 2000 είχα πάει στη Σύρο για να προετοιμαστώ για τις εξετάσεις ελεύθερου σχεδίου από την καθηγήτριά μου. Εκεί ένα μεσημέρι με σταματάνε αστυνομικοί που ήταν σε ένα τζιπ. Μου ζητάνε χαρτιά και εγώ, αθώος και αφελής, θεωρώ ότι με μια ληξιαρχική πράξη γεννήσεως που έχω είμαι καλυμμένος. Η πραγματικότητα όμως ήταν άλλη. Έμεινα τρεις ημέρες σε ένα κρατητήριο μικροσκοπικό μαζί με δύο Πακιστανούς. Δεν έλειψαν φυσικά και οι απειλές από τους αστυνομικούς: “Θα σε απελάσουμε!” και άλλα τέτοια. Στην ερώτησή μου “θα με απελάσετε και θα με πάτε πού;” μου είπαν: «“Στα σύνορα και να πας από εκεί που ήρθες’.

“Εγώ δεν ήρθα από πουθενά. Έχω γεννηθεί στην Ελλάδα” είπα.

Και εκεί ξεκινά η παράνοια. Γιατί μέχρι εκείνη τη στιγμή η πραγματικότητά μου είναι απολύτως συνυφασμένη με την Ελλάδα. Βήμα βήμα, συνειδητοποιείς ποιο είναι το status σου. Βρέθηκα μπροστά στο ερώτημα: Είμαι Έλληνας ή όχι;».

Ακολούθησε, όπως μας περιγράφει, μια «Οδύσεια γραφειοκρατείας εγκύκλιοι, χαρτιά, υπάλληλοι, άλλοι πρόθυμοι και άλλοι απρόθυμοι…».

«Φέτος, μετά από 10 χρόνια, παίρνω την άδεια παραμονής πρώτη φορά χωρίς να είναι ληγμένη. Περνάμε μια απίστευτη πίεση για να έχουμε τα απαιτούμενα ένσημα για να είμαι στο status του οικονομικού μετανάστη, όταν δεν έχω μεταναστεύσει ποτέ!».

«Μετά από αυτό που έγινε δεν μπορούσα να σκεφτώ την εισαγωγή μου στο πανεπιστήμιο όπως οι άλλοι συνομήλικοι. Έπρεπε να ξεκινήσω από το μηδέν. Πέρασα στο ΤΕΙ Βιομηχανικού Σχεδίου αλλά δεν μπόρεσα να παρακολουθήσω γιατί η μάχη που είχα να δώσω ήταν τεράστια. Οι δυσκολίες όμως με δυνάμωσαν και μπόρεσα να δω καθαρά». Ο Μιχάλης πιστεύει πως η λύση για να έλθουμε όλοι πιο κοντά και να δούμε όλα όσα μας ενώνουν μπορεί να δοθεί μέσω της τέχνης και του πολιτισμού, μέσω του διαπολιτισμικού διαλόγου. Και αυτό κάνει καθώς είναι ο συντονιστής του «Anasa Culture Centre” που στοχεύει στον διαπολιτισμικό διάλογο μεταξύ των λαών και την ένταξη και ενδυνάμωση των νέων αφρικανικής καταγωγής που γεννήθηκαν στην Ελλάδα μέσω της τέχνης και του πολιτισμού.

«Μια δεκαετία εκπαίδευσης σε αυτόν τον κυκεώνα γραφειοκρατίας. Το αντίβαρο της παράνοιας αυτής είναι για μένα η τέχνη» μας λέει και καλεί όλα τα παιδιά δεύτερης γενιάς να συνειδητοποιήσουν πού βρίσκονται και όλοι ενωμένοι να αντιμετωπίσουν τα κοινά προβλήματα.

(πηγή: Αυγή)