Τυπώνουν σε μετοχές τη δωρεάν παιδεία

Tης Αργυρώς Λύτρα

Αποκαλυπτική και απροσχημάτιστη, όσον αφορά τις προθέσεις της κυβέρνησης να παραδώσει τον έλεγχο του ελληνικού πανεπιστημίου στα χέρια ιδιωτών, υπήρξε η παρέμβαση του Ευριπίδη Στυλιανίδη σε συνέδριο του «Economist», με θέμα σχετικό με την Παιδεία.

Στην πραγματικότητα ο υπουργός Εσωτερικών, που ως γνωστόν είχε διατελέσει και υπουργός Παιδείας, αντιμετωπίζει ως εμπόδιο για την ανάπτυξη της ανώτατης εκπαίδευσης το άρθρο 16 του Συντάγματος και εμφανίζεται ως εμπνευστής της ιδέας να μπει τρικλοποδιά σε όσα αυτό επιβάλλει, και ουσιαστικά να… μετοχοποιηθούν και να πουληθούν έτσι τα πανεπιστήμια σε επενδυτές.

«Το στοίχημα της αναθεώρησης του Άρθρου 16 του Συντάγματος χάθηκε το 2001 και το 2007, αφήνοντας το Ελληνικό Πανεπιστήμιο καθηλωμένο στο χθες, παρηκμασμένο, απομονωμένο διεθνώς, με ελλιπή χρηματοδότηση και ξεκομμένο απ’ την αγορά. Ο χρόνος που απαιτείται για μια νέα αναθεωρητική προσπάθεια δεν επιτρέπει στην Ελλάδα να καλύψει το χαμένο έδαφος στον διεθνή ανταγωνισμό της εκπαίδευσης και της έρευνας» υποστήριξε στη σχετική του εισήγηση και απερίφραστα πρότεινε: «Για να μπορέσει η Ελλάδα να προλάβει τις εξελίξεις, δεν αρκεί πλέον να αλλάξει το εμπόδιο του Συντάγματος αλλά πρέπει έξυπνα να το προσπεράσει».

Όπως ο ίδιος ομολογεί, ο προϋπολογισμός δεν φτάνει παρά για να καλύψει τις ανάγκες χρηματοδότησης μόνο των 15 από τα 25 πανεπιστήμια της χώρας, με αποτέλεσμα «να απειλούνται τα υπόλοιπα με κλείσιμο ή μαρασμό και να διακυβεύεται πλήρως στην πράξη η συνταγματική επιταγή για δημόσια δωρεάν παιδεία». Έτσι, ως άλλος Μεσσίας της δημόσιας δωρεάν εκπαίδευσης, ο υπουργός Εσωτερικών προβάλλει ως «έξυπνη υπέρβαση» του άρθρου 16 τη μετοχοποίηση του 49% των ΑΕΙ και τη διάθεσή τους σε «ελληνικά Ιδρύματα, εφοπλιστές, επιχειρηματίες που θέλουν πραγματικά να επενδύσουν στην Παιδεία». Σύμφωνα μάλιστα με την πρότασή του, είναι αυτονόητη η ανάθεση στον ιδιώτη επενδυτή και του διοικητικού και του αναπτυξιακού μάνατζμεντ του Ιδρύματος και ο περιορισμός του πρύτανη στην επιστημονική εκπροσώπηση και στα ακαδημαϊκά του καθήκοντα.

Τα «Μεικτά Πανεπιστήμια», όπως ονομάζει το αντικείμενο της ιδέας του ο Ευριπίδης Στυλιανίδης, προορίζονται να χρησιμοποιηθούν ως μηχανισμός εισροής κεφαλαίου στη χώρα ενώ από την εν λόγω πρόταση προβλέπεται η οργάνωση ξενόγλωσσων προγραμμάτων, προκειμένου να συμμετέχουν σε αυτά ξένοι, μη Ευρωπαίοι, φοιτητές πληρώνοντας δίδακτρα.

Μολονότι ο υπουργός Εσωτερικών υποστηρίζει ότι η εφαρμογή της πρότασής του δημιουργεί την «απαραίτητη ρευστότητα στο Πανεπιστήμιο, προκειμένου να διασφαλίζεται πλήρως στην πράξη η δημόσια δωρεάν εκπαίδευση για τους φοιτητές που είναι Έλληνες πολίτες», φαίνεται ότι αυτό που παραβλέπει παντελώς είναι η απεμπόληση της ανεξαρτησίας του ελληνικού πανεπιστημίου, στην οποία μοιραία θα οδηγήσει η σύνδεση της έρευνας με ιδιωτικά συμφέροντα.

Επιπλέον, η πρόταση Στυλιανίδη προσβλέπει στη δημιουργία πανεπιστημίων δύο ταχυτήτων, καθώς παράλληλα με τα «Μεικτά Πανεπιστήμια» θα εξακολουθούν να λειτουργούν και τα δημόσια, δημιουργώντας ένα περιβάλλον εσωτερικού ανταγωνισμού, το οποίο δεν αποκλείεται να οδηγήσει τα χρηματοδοτούμενα από το κράτος πανεπιστήμια σε προοδευτική απαξίωση και μαρασμό. Όπως σημειώνει ο υπουργός Εσωτερικών, αποτιμώντας θετικά την ιδία πρόταση, «τα νέα Μεικτά Πανεπιστήμια που δημιουργούνται αποκτούν ρευστότητα πόρων εκτός κρατικού προϋπολογισμού, ευελιξία στη διοίκηση και την ανάπτυξή τους, και αντί να κλείσουν -πληγώνοντας αναπτυξιακά τις περιφέρειες που τα φιλοξενούσαν-, αποκτούν μια νέα δυναμική, αναπτύσσοντας την άμιλλα με τα παραδοσιακά δημόσια πανεπιστήμια, που συνεχίζει να συντηρεί ο κρατικός προϋπολογισμός».

Με άλλα λόγια, όπως προκύπτει από την παρέμβαση Στυλιανίδη, το διακύβευμα της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης μετακυλίεται από την ακαδημαϊκή και ερευνητική της δυναμική στη δυνατότητά της να παρέχει υψηλές και ανταγωνιστικές εμπορικές υπηρεσίες στο κράτος, το οποίο, αντί να μάχεται για την ενίσχυση της ανεξαρτησίας του ελληνικού πανεπιστημίου, ενορχηστρώνει τη με κάθε τρόπο υπονόμευσή της.

(πηγή: 6meres.gr)