Εμφύτευμα επιτρέπει στους τυφλούς να δουν λέξεις

Μεταφράζει την αλφάβητο στη γραφή Μπράιγ η οποία και αποστέλλεται στους οπτικούς νευρώνες του εγκεφάλου

Τυφλά άτομα θα μπορούν σύντομα να διαβάζουν τα σήματα στον δρόμο με τη βοήθεια ενός εμφυτεύματος που μεταφράζει την αλφάβητο στο σύστημα Μπράιγ και στέλνει μια εικόνα της ειδικής αυτής γραφής απευθείας στους νευρώνες που εμπλέκονται στην όραση στο πίσω μέρος του ματιού.

Τροποποιημένη εκδοχή υπάρχοντος συστήματος

Το εμφύτευμα αποτελεί μια τροποποιημένη εκδοχή μιας κατηγορίας μικροσκοπικών συσκευών που ονομάζονται προσθετικά του αμφιβληστροειδούς και χρησιμοποιούνται για τη μερική αποκατάσταση της όρασης σε άτομα με μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια. Η μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια είναι μια εκφυλιστική νόσος των οφθαλμών η οποία οδηγεί σε θάνατο των φωτοϋποδοχέων στον αμφιβληστροειδή – «πλήττει» κυρίως νεαρά άτομα και μπορεί να οδηγήσει σε τύφλωση, ωστόσο αφήνει ανέπαφους τους νευρώνες που μεταφέρουν τα οπτικά σήματα στον εγκέφαλο.

Οι υπάρχουσες προσθετικές συσκευές για τα μάτια όπως το σύστημα Αrgus II της εταιρείας Second Sight με έδρα στην Καλιφόρνια μετατρέπουν εικόνες που λαμβάνονται από μια κάμερα η οποία βρίσκεται επάνω στα γυαλιά του ασθενούς σε ηλεκτρονικά σήματα. Τα σήματα αυτά αποστέλλονται σε μια συστοιχία ηλεκτροδίων που είναι εμφυτευμένη επάνω στον αμφιβληστροειδή. Με τον τρόπο αυτό ο ασθενής έχει μια πολύ γενική εικόνα του κόσμου που τον περιβάλλει – είναι σε θέση για παράδειγμα να ξεχωρίζει τις φωτεινές από τις σκοτεινές περιοχές καθώς και κάποια μεγάλα αντικείμενα όπως οι πόρτες, δεν μπορεί όμως να ξεχωρίσει συγκεκριμένα πρόσωπα.

Παράλληλα δεν είναι σε θέση να «αποκωδικοποιεί» γράμματα και λέξεις καθώς τα εμφυτεύματα αυτά προσφέρουν εικόνες χαμηλής ανάλυσης. Προκειμένου να υπερπηδήσει αυτόν τον σκόπελο ο Τόμας Λόριτζεν από τη Second Sight και οι συνεργάτες του ανέπτυξαν μια τροποποιημένη έκδοση του συστήματος Argus II που παρουσιάζει στον χρήστη τη γραφή Μπράιγ. Με δεδομένο ότι η Μπράιγ αναπαριστά τα γράμματα και τους αριθμούς ως κουκκίδες μπορεί να προβληθεί με χρήση των υπαρχόντων ηλεκτροδίων του Argus.

Επιτυχημένη δοκιμή

Το τροποποιημένο εμφύτευμα δοκιμάστηκε σε έναν εθελοντή που μπορεί να διαβάζει τη γραφή Μπράιγ και ο οποίος κάνει ήδη χρήση του συστήματος Αrgus II. Σε δοκιμές στις οποίες υποβλήθηκε ο εθελοντής προσπαθώντας να διαβάσει μεμονωμένα γράμματα αλλά και λέξεις με ως και τέσσερα γράμματα που μεταδίδονταν σε Μπράιγ στο εμφύτευμα του αμφιβληστροειδούς, εντόπισε σωστά τα γράμματα στο 89% των περιπτώσεων και τις λέξεις στο 60% ως 80% των περιπτώσεων. Μάλιστα όπως προβλέπει ο Λόριτζεν το να διαβάσει κάποιος μεγαλύτερες λέξεις δεν θα είναι πιο δύσκολο αλλά αντιθέτως πιο εύκολο καθώς ακόμη και αν ο χρήστης δεν αναγνωρίσει σωστά ένα γράμμα θα είναι σε θέση να καταλαβαίνει τη μεγάλη λέξη με τα πολλά γράμματα.

«Αντί να αισθάνεται τη Μπράιγ στις άκρες των δαχτύλων του, ο ασθενής μπορούσε να δει τα μοτίβα που προβάλλαμε και στη συνέχεια να διαβάσει μεμονωμένα γράμματα σε λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο» ανέφερε ο ειδικός, ο οποίος ήταν και κύριος συγγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Frontiers in Neuroscience». Αντιθέτως με το συμβατικό σύστημα Argus οι χρήστες χρειάζονται δεκάδες δευτερόλεπτα για να αποκρυπτογραφήσουν το κάθε γράμμα – γεγονός που σημαίνει ότι το διάβασμα μιας ολόκληρης λέξεις απαιτεί λεπτά.

Διάβασμα… στον δρόμο

Οι δημιουργοί του νέου συστήματος τονίζουν ότι αυτό δεν θα αντικαταστήσει τα συμβατικά κείμενα Μπράιγ τα οποία οι χρήστες διαβάζουν πολύ γρήγορα (ένας τυπικός χρήστης της συγκεκριμένης γραφής μπορεί να διαβάσει 800 γράμματα το λεπτό μέσω της αφής). Το τροποποιημένο σύστημα Αrgus θα έχει ως στόχο να προσφέρει τις υπηρεσίες του όταν δεν υπάρχει διαθέσιμη η γραφή Μπράιγ για ένα κείμενο – όπως για παράδειγμα συμβαίνει σε κείμενα αναρτημένα σε δημόσιους χώρους, σε ανακοινώσεις ή σε ταμπέλες στον δρόμο.

Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο επιχειρησιακής ανάπτυξης της Second Sight Μπράιαν Μεκ υπάρχουν περί τα 65.000 άτομα σε ΗΠΑ και Ευρώπη τα οποία θα μπορούσαν να ωφεληθούν από το νέο σύστημα.

Όταν το σύστημα δοκιμασθεί επαρκώς, η ομάδα σκοπεύει να παρέχει το «οπτικό» Μπράιγ ως ξεχωριστή εφαρμογή στο συμβατικό Argus II. Στην περίπτωση που ο χρήστης χρησιμοποιεί τη συσκευή με το Μπράιγ θα παρακάμπτεται η μονάδα επεξεργασίας βίντεο και θα χρησιμοποιείται ένα λογισμικό αναγνώρισης κειμένου ώστε να αναγνωρίζονται τα διαφορετικά σήματα και να μετατρέπονται σε εικόνες Μπράιγ που θα αποστέλλονται στους αρμόδιους νευρώνες του εγκεφάλου. Σύμφωνα με τον Λόριτζεν υπάρχει τέτοιο λογισμικό το οποίο μπορεί να ανακαλύψει και να διαβάσει περίπου το 90% των σημάτων.

(πηγή: Το Βήμα)