Απρόσωπο σχολείο «χορηγών» με δάσκαλους «ντελιβεράδες»

Γράφει ο Μιχάλης Τασούλας – Πρόεδρος της Ένωσης Συλλόγων Γονέων & Κηδεμόνων Ηλιούπολης

Σήμερα, από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση μέχρι και το πανεπιστήμιο, συντελείται η συντηρητικότερη μεταρρύθμιση στην παιδεία που έχει γίνει ποτέ.

Με βάση κάποια οικονομοτεχνική μελέτη τα 1900 Δημοτικά Σχολεία μετατρέπονται σε 900. Τα παιδιά μοιράζονται σε εικοσιπεντάδες σχηματίζοντας τα νέα τμήματα και τις τάξεις, προβάλλοντας μάλιστα δήθεν παιδαγωγικό χαρακτήρα σ’ αυτές τις αλλαγές.

Εμείς οι γονείς γνωρίζουμε πολύ καλά ότι το παιδί για να μάθει πρέπει το σχολείο του, το σχολείο της γειτονιάς, να του είναι ένα περιβάλλον οικείο, μαζί με τον δάσκαλό του,  που θα βρίσκεται πάντοτε δίπλα, που θα τον ξέρουμε και θα μας ξέρει. Που το παιδί θα τον θεωρεί δικό του άνθρωπο μαζί με τους 12, 13 ή 15 το πολύ συμμαθητές του. Πολύ περισσότερο σήμερα που πολλά παιδιά, επειδή προέρχονται από διάφορες χώρες, έχουν αρκετές μαθησιακές δυσκολίες και τα προβλήματα της στοιχειώδους εκπαίδευσης γιγαντώνονται. Στην περιοχή μας, την Ηλιούπολη υπολογίζουμε ότι απομακρύνονται 20-25 δάσκαλοι. Με το νέο μοντέλο μάθησης ουσιαστικά μετατρέπεται το Δημοτικό Σχολείο σε ένα μικρό Γυμνάσιο. Τα παιδιά πλέον δεν θα μπορούν να θυμούνται τον δάσκαλό τους -ποιος άραγε από μας δεν θυμάται τον δάσκαλο που είχε στο σχολείο- γιατί μέσα στην τάξη θα μπαίνουν 5-6 διαφορετικοί εκπαιδευτικοί: άλλος για την φιλαναγνωσία, άλλος για τα αγγλικά κλπ.

Η φιλοσοφία του σχεδίου «Καλλικράτης» φέρνει στη ζωή το σχολείο της αγοράς. Ο Δήμος -υπεύθυνος για τη χρηματοδότηση των σχολείων- ευρισκόμενος σε δεινότατη οικονομική θέση ισχυρίζεται ότι δεν έχει τη δύναμη να εξασφαλίσει την υλικοτεχνική υποδομή και επομένως -όπως του δίνει αυτό το δικαίωμα ο «Καλλικράτης»- θα προσανατολίσει το κάθε σχολείο να στραφεί στην ανεύρεση «χορηγών» μέσα από την τοπική αγορά, συνδέοντας την όποια «χορηγία» με το αυτονόητο κέρδος του χρηματοδότη. Οι Διευθυντές των σχολείων γίνονται «μάνατζερς» και υποχρεούνται μαζί με τους συλλόγους γονέων να ψάξουν στην τοπική αγορά να βρουν πόρους για να μπορεί να συντηρείται το σχολείο. Ένα σχολείο που βρίσκεται σε κεντρικότερο σημείο, σε κάποια πλατεία, θα μπορεί να είναι ευκολότερα προσβάσιμο σε χορηγούς που θα το εκμεταλλευτούν διαφημιστικά, απ’ ότι ένα άλλο που είναι απομακρυσμένο στο βουνό ή στη άκρη της πόλης. Οδηγούμαστε έτσι σε οικονομικό μαρασμό σε ένα τόσο ευαίσθητο τομέα που είναι η δημόσια παιδεία.

Οι συγχωνεύσεις των σχολείων προχωρούν και παραπέρα μέχρι το Λύκειο. Το νέο Λύκειο γίνεται η χαρά του φροντιστηρίου. Αν μέχρι σήμερα εμείς οι γονείς πιστεύαμε ότι το παιδί μας στο Λύκειο χρειάζεται δύο χρόνια φροντιστήριο, τώρα θα χρειαστεί τέσσερα και είναι αμφίβολο εάν τελικά τα καταφέρει.

Ο οικονομικός μαρασμός των σχολείων ξεκινάει από το Δημοτικό. Στην πόλη μας, την Ηλιούπολη πριν από λίγο καιρό κήρυξαν απεργία μιας εβδομάδας οι καθαρίστριες με αποτέλεσμα να ελλοχεύει κίνδυνος υγείας για τα παιδιά μας. Οι καθαρίστριες δουλεύουν από τον Σεπτέμβριο για τετρακόσια ευρώ απλήρωτες, χωρίς να έχουν υπογράψει ούτε σύμβαση εργασίας. Ο Δήμαρχος σηκώνει τα χέρια ψηλά και η κεντρική διοίκηση τις εμπαίζει με υποσχέσεις.

Υπάρχει ακόμα μια πλευρά που θίγεται πολύ σοβαρά από το καινούργιο σύστημα των συγχωνεύσεων: είναι οι μορφές εργασίας των δασκάλων που γίνονται ελαστικότερες. Ο δάσκαλος γίνεται μεταφερόμενος, γίνεται «ντελιβεράς». Πηγαίνει από το ένα σχολείο στο άλλο.  Από το Γυμνάσιο στο Δημοτικό και αντίστροφα, προκειμένου να συμπληρωθούν οι ώρες. Υπάρχουν γυμναστές, πληροφορικάριοι κλπ που πηγαίνουν από Γυμνάσιο σε Δημοτικό για να συμπληρώσουν τις ώρες. Όλα αυτά συνθέτουν μια πραγματικότητα ζοφερή.

Οι συγχωνεύσεις των σχολείων που προτάθηκαν για παράδειγμα στην πόλη μας, την Ηλιούπολη, δεν παίρνουν υπόψη τους τις πραγματικές ανάγκες μιας πόλης εκατόν πενήντα χιλιάδων κατοίκων. Συγχωνεύουν 8 σχολεία που συστεγάζονται και τα κάνουν 4. Τα σχολεία αυτά δεν πληρούν τις προϋποθέσεις που βάζει το ίδιο το Υπουργείο για την συγχώνευση. Η εγκύκλιος για παράδειγμα αναφέρει ότι το καινούργιο σχολείο θα είναι δωδεκαθέσιο. Ωστόσο τα σχολεία που συγχωνεύονται έχουν 15 τμήματα. Φυσικά την σχολική χρονιά που έρχεται τα τμήματα θα συγχωνευτούν παραπέρα και θα μετατραπούν σε 25-μελή. Ο νέος νόμος λέει ότι το καινούργιο σχολείο πρέπει να έχει αίθουσα εκδηλώσεων, βιβλιοθήκη, αίθουσα ηλεκτρονικών υπολογιστών κλπ. Βάζει κάποιες συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Ωστόσο κανένα από τα σχολεία που συγχωνεύονται δεν τις τηρεί.

Σε πιλοτικά σχολεία που εφαρμόζεται τώρα το πρόγραμμα των συγχωνεύσεων, εάν ρωτήσει κανείς τους γονείς, θα του πουν ότι έχουν τρελαθεί. Τα παιδιά της πρώτης και δευτέρας δημοτικού, για παράδειγμα, κάνουν μάθημα μέχρι τις 2 το μεσημέρι κι αυτό γιατί ο δάσκαλος που τους κάνει μουσική είναι ωρομίσθιος και έρχεται τις δύο πρώτες ώρες, ενώ για τα μαθηματικά πρέπει να περιμένουν την πέμπτη και την έκτη ώρα. Οι γονείς ισχυρίζονται ότι τα παιδιά γυρίζουν στο σπίτι σαν κοτόπουλα. Κοιμούνται όρθια το μεσημέρι και δεν μπορούν να συλλάβουν τίποτε. Στο 4ο και το 6ο Γυμνάσιο τα παιδιά προαυλίζονται στον ίδιο χώρο με το Λύκειο, σε συνολικό αριθμό 700 παιδιών. Υπάρχει ήδη το αδιαχώρητο. Με την συγχώνευση δεν εξοικονομείται τίποτε άλλο πέρα από έναν αριθμό δασκάλων και καθηγητών. Αυτό είναι το μόνο «κέρδος» που φέρνει η συγχώνευση. Υπάρχουν επίσης και περιπτώσεις όπου τα συγχωνευόμενα σχολεία δεν είναι καν συστεγαζόμενα. Δεν γνωρίζουμε πώς θα είναι δυνατή η συγχώνευσή τους όταν ούτε στις εγκαταστάσεις του ενός, ούτε στις εγκαταστάσεις του άλλου δεν χωράει το νέο σύνολο των μαθητών που προκύπτει. Αδιανόητα πράγματα.

Μια πολιτεία που θέλει να λέγεται στοιχειωδώς υπεύθυνη πρέπει να έχει σχέδιο για το πώς θα βοηθήσει τα σχολεία να γίνουν λειτουργικά, πώς θα βοηθήσει τα παιδιά να μαθαίνουν πραγματικά αυτά που πρέπει να μάθουν. Αντίθετα η πολιτεία, με επικοινωνιακά πυροτεχνήματα ισχυρίζεται ότι υποχρεώνοντας τα παιδιά να ξεκινάνε τα αγγλικά από την πρώτη δημοτικού, θα τα κάνει τάχα να αποκτήσουν την πιστοποίηση της επάρκειας της αγγλικής γλώσσας στην τρίτη γυμνασίου. Ο καθένας από εμάς τους γονείς ψάχνοντας στη γειτονιά του προκειμένου να βρει ξενόγλωσσο φροντιστήριο για το παιδί του ρωτάει: «πόσα παιδιά έχετε στο κάθε τμήμα σας;» και όταν του απαντούν «οκτώ», λέει ότι «είναι πολλά». Την ίδια στιγμή το Υπουργείο ισχυρίζεται ότι τα παιδιά μέσα από τα 25-μελή τμήματα θα μπορούν να αποκτήσουν την επάρκεια στην αγγλική γλώσσα. Αστεία πράγματα! Φτηνές δικαιολογίες, προκειμένου να περάσουμε αποκλειστικά και μόνο το τεστ που μας βάζει για δικούς της λόγους η «Τρόικα», ξεμπερδεύοντας με ο,τι έχει απομείνει από το κοινωνικό κράτος, την στήριξη της παιδείας και της υγείας.

Αυτή την στιγμή όλοι οι φορείς της εκπαίδευσης, οι δάσκαλοι -αν και βρίσκονται σε μειονεκτική, εξαρτώμενη σχέση ως υπάλληλοι- , αλλά κατά κύριο λόγο οι γονείς πρέπει να αντιδράσουν αποφασιστικά για να ματαιώσουν όλο αυτό που πάει να γίνει και που θα είναι καταστροφικό για τη μόρφωση των παιδιών μας, για το ίδιο τους το μέλλον.