O Eξουσιαστής

του Μάνου Χατζιδάκι

Ποιεί εξουσίαν. Ασκεί την εξουσίαν, εξουσιοδοτημένος από τη λαϊκή θέληση. Και όσο ασκεί την εξουσία, ο εξουσιαστής γίνεται αυτός η λαϊκή θέληση, ώστε μέσω των κομματικών εντύπων και των δημοσίων σχέσεων -έτσι ονομάζεται η πλύση εγκεφάλου των πολλών- η «λαϊκή θέληση» πείθεται πως η θέληση του εξουσιαστή είναι ταυτόσημη με αυτήν.

Αλλά ο χρόνος κυλά, η λαϊκή θέληση αναπτύσσεται, αλλοιώνεται, παραλλάζει και ένα πρωί, συννεφιασμένο ή φωτεινό, γίνεται ηλίου φαεινότερο πως ο εξουσιαστής δεν την εκπροσωπεί πλέον.  Η καλλιέργεια του μύθου της «Ταυτότητας» παύει να ισχύει και ο εξουσιαστής ή δικτατορεύει δίχως προσχήματα ή πέφτει στο… ανάθεμα για να ανέλθει ο καινούριος εξουσιαστής της αντίπαλης παράταξης.

Μια εθνική ιστορία ελληνικής καταγωγής που επαναλαμβάνεται με μαθηματική ακρίβεια τα τελευταία χρόνια.

Γιατί το κόμμα εν Ελλάδι είναι μια θέση αμετακίνητη, αδιαφιλονίκητη, μονοπώλιο δικαίου, εθνικοφροσύνης και πατριωτισμού και όποιος δεν συμφωνεί είναι προδότης και όχι μια διαφορετική μαχόμενη θέση μέσα στο κόμμα.

Γιατί ο εξουσιαστής διαθέτει τη μία άποψη και οι άλλοι την επιδοκιμάζουν αυτήν του ενός, του αρχηγού. Παλαιότερα οι εντός κόμματος εν χορώ επικροτούσαν. Σήμερα, εν χορώ, σιωπούν γιατί δεν χρειάζεται να επικροτήσουν. Απλώς αν παραστεί ανάγκη, χειροκροτούνε δημοσίως.

Ο εξουσιαστής διαθέτει ένα κεφάλι ξύλινο, ασυγκίνητο, ανέκφραστο, αμετακίνητο, «κενόν αισθημάτων και ιδεών και πλήρες φιλοδοξιών».

Ένα κόμμα «ανεπτυγμένου» τόπου διαβαίνει τον χρόνο μέσα από τις αντιθέσεις του. Εδώ, σ’ εμάς, καταλύεται από τον χρόνο ή αλλάζει τίτλους. Τώρα τελευταία αποκτήσαμε και τις τυπικές διαδικασίες -συνέδρια, επιτροπές, αποφάσεις- μονότονες, μονόφωνες, που καταλήγουν σε σχοινοτενή πορίσματα τα οποία απηχούν τη διευκόλυνση των φιλοδοξιών του εξουσιαστή. Το πιο ανησυχητικό! Επειδή όλοι μας κρύβουμε μέσα μας έναν μικρό εξουσιαστή, αποτυχημένο, καταπιεσμένο, ανεκπλήρωτο, δεχόμαστε τον επιτυχόντα σαν μια προέκταση φανταστική του εαυτού μας. Όπως δεχόμαστε τον φθόνο των φθονερών, τη λάσπη των λασπολόγων, την ηθικολογία των ανηθίκων, τις καταγγελίες των βρωμερών καταδοτών. Διότι εμπεριέχουμε φθόνον, λασπολογική διάθεση, ανηθικότητα, καταδοτικά συμπλέγματα και χοιροστασιακή αναπνοή.

Τα ακριβά πρότυπα, τα διαθέτοντα αρετή και ιδιότητες χαρισματικές, χρειάζονται πρωτίστως αρετή και αθωότητα για να γίνουν αποδεκτά- χαρακτηριστικά αντεξουσιαστή. Γι’ αυτό και στον λαϊκίστικο καιρό μας, των οπαδών της εύκολης λείας και των ακόμη πιο εύκολων φιλοδοξιών, ή έννοια του αντεξουσιαστή δεν είναι εφικτή ούτε καν νοητή! Και αναδύεται εκ των βάλτων και των απορριμάτων πανένδοξος, απόλυτος, αμετακίνητος ο ένας, ο αδιαφιλονίκητος Εξουσιαστής. Προτείνω: μία αντεξουσιαστική εκστρατεία. Έναν σιωπηλό πόλεμο που, αν συντελεστεί μ’ επιμονή, κάτι αληθινά καλό μπορεί να επιφέρει.

Η «πατρίς μας» οφείλει να αρνηθεί την ομφαλοσκοπική της κληρονομιά και ν’ αποκτήσει ιδιότητες ζωντανού οργανισμού. Αν θέλει να επιζήσει με αξιοπρέπεια και όχι ως κοιτίς ξενοδοχειακών υπαλλήλων και τουριστικών ερωτικών συντρόφων

“ptolemaida” via sibilla

Το κείμενο γράφτηκε το 1985 και φιλοξενήθηκε στο περιοδικό “Το Τέταρτο” (τεύχος 4)